Các phiên bản ISO 14001 – Thông tin chi tiết & So sánh
Là tiêu chuẩn được sử dụng phổ biến nhất hiện nay để xây dựng hệ thống quản lý môi trường, từ khi ra đời tới nay, tiêu chuẩn ISO 14001 đã được sửa đổi, bổ sung qua nhiều phiên bản. Vậy ISO 14001 có bao nhiêu phiên bản? Hãy cùng KNA CERT tìm hiểu thông tin chi tiết về các phiên bản của ISO 14001 trong bài viết này.
ISO 14001 đã ban hành bao nhiêu phiên bản?
Tính đến thời điểm hiện tại, Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (International Organization for Standardization - ISO) đã ban hành 3 phiên bản chính thức của Tiêu chuẩn hệ thống quản lý môi trường ISO 14001. Các phiên bản được ban hành lần lượt bao gồm:
- ISO 14001:1996: Phiên bản đầu tiên, ra mắt vào tháng 9 năm 1996, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc thiết lập hệ thống quản lý môi trường hiệu quả cho tổ chức.
- ISO 14001:2004: Phiên bản nâng cấp, ban hành vào tháng 11 năm 2004, tập trung vào nguyên tắc "Plan-Do-Check-Act" (PDCA), tăng cường vai trò lãnh đạo và sự tham gia của các bên liên quan.
- ISO 14001:2015: Phiên bản mới nhất và có hiệu lực duy nhất hiện nay, được ban hành vào tháng 9 năm 2015, áp dụng Cấu trúc cấp cao (High Level Structure - HLS), chú trọng vào bối cảnh tổ chức, đánh giá rủi ro và cơ hội môi trường, đồng thời thúc thúc đẩy cải tiến liên tục.
Thông tin chi tiết về các phiên bản ISO 14001
1. Phiên bản ISO 14001:1996 (ban hành tháng 9/1996)
Tiêu chuẩn ISO 14001:1996, được ban hành vào tháng 9 năm 1996, là phiên bản đầu tiên của tiêu chuẩn Quốc tế về Hệ thống quản lý môi trường (Environmental management system - EMS) do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (International Organization for Standardization - ISO) phát triển. Phiên bản đầu tiên này của ISO 14001 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy các tổ chức trên Toàn cầu hoạt động một cách có trách nhiệm với môi trường.
Mặc dù đã được thay thế bởi các phiên bản mới hơn vào năm 2004 và 2015 nhưng phiên bản ISO 14001:1996 vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc đặt nền tảng cho các tiêu chuẩn quản lý môi trường hiện đại. Phiên bản này đã góp phần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường trong cộng đồng doanh nghiệp và thúc đẩy các tổ chức áp dụng các thực tiễn kinh doanh bền vững.
2. Phiên bản ISO 14001:2004 (ban hành tháng 11/2004)
Tiêu chuẩn ISO 14001:2004, được ban hành vào tháng 11 năm 2004, là phiên bản thứ hai của tiêu chuẩn về Hệ thống quản lý môi trường do Tổ chức ISO phát triển. Phiên bản này đánh dấu những cải tiến đáng kể so với phiên bản đầu tiên ISO 14001:1996, góp phần củng cố vị thế của ISO 14001 như là tiêu chuẩn Quốc tế hàng đầu về quản lý môi trường.
ISO 14001:2004 được thiết lập dựa trên nguyên tắc "Plan-Do-Check-Act" (PDCA), nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lập kế hoạch, thực hiện, kiểm tra và hành động liên tục để cải thiện hiệu suất môi trường. ISO 14001:2004 chỉ rõ các yêu cầu đối với hệ thống quản lý môi trường để cho phép một tổ chức phát triển và thực hiện chính sách và mục tiêu có tính đến các yêu cầu pháp lý và các yêu cầu khác mà tổ chức tuân thủ, và thông tin về các khía cạnh môi trường quan trọng.
Tiêu chuẩn này áp dụng cho các khía cạnh môi trường mà tổ chức xác định là những khía cạnh mà tổ chức có thể kiểm soát và những khía cạnh mà tổ chức có thể tác động. Bản thân tiêu chuẩn này không nêu rõ các tiêu chí hiệu suất môi trường cụ thể.
Mặc dù đã được thay thế bởi phiên bản 2015 nhưng ISO 14001:2004 vẫn là một phiên bản quan trọng trong lịch sử phát triển của tiêu chuẩn quản lý môi trường.
3. Phiên bản ISO 14001:2015 (ban hành tháng 9/2015)
Tiêu chuẩn ISO 14001:2015, được ban hành vào tháng 9 năm 2015, là phiên bản thứ ba và mới nhất của tiêu chuẩn về Hệ thống quản lý môi trường do Tổ chức ISO phát triển. Phiên bản này đánh dấu những thay đổi và cập nhật quan trọng so với các phiên bản trước đó, nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về quản lý môi trường hiệu quả trong bối cảnh biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.
ISO 14001:2015 được xây dựng dựa trên Cấu trúc cấp cao (High Level Structure - HLS), áp dụng cho tất cả các tiêu chuẩn về hệ thống quản lý của ISO. Cấu trúc mới này mang lại sự thống nhất khi áp dụng và dễ dàng tích hợp với các hệ thống quản lý khác như ISO 9001 (Hệ thống quản lý chất lượng) hay ISO 45001 (Hệ thống quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp),…. Mô hình PDCA vẫn được duy trì trong phiên bản 2015.
Ngoài ra, tiêu chuẩn này tập trung vào việc quản lý rủi ro và nắm bắt cơ hội liên quan đến môi trường, khuyến khích các tổ chức chủ động trong việc phòng ngừa tác động môi trường thay vì chỉ tập trung khắc phục sự cố. ISO 14001:2015 còn yêu cầu các tổ chức xem xét bối cảnh của tổ chức và các bên liên quan liên quan đến hoạt động của mình, từ đó đưa ra các quyết định phù hợp và hiệu quả hơn trong việc quản lý môi trường. Tiêu chuẩn này cũng nhấn mạnh vai trò lãnh đạo và sự tham gia của toàn thể nhân viên trong quá trình triển khai hệ thống quản lý môi trường.
So sánh ISO 14001 các phiên bản
Dưới đây là bảng so sánh tổng hợp các điều khoản của ISO 14001 qua các phiên bản:
ISO 14001:1996 |
ISO 14001:2004 |
ISO 14001:2015 |
1 Phạm vi |
1 Phạm vi |
1 Phạm vi |
2 Tài liệu tham khảo |
2 Tài liệu tham khảo |
2 Tài liệu tham khảo |
3 Định nghĩa |
3 Thuật ngữ và định nghĩa |
3 Thuật ngữ và định nghĩa |
4 Yêu cầu của hệ thống quản lý môi trường |
4 Yêu cầu của hệ thống quản lý môi trường (chỉ có tiêu đề) |
4 Bối cảnh của tổ chức |
4.1 Yêu cầu chung |
4.1 Yêu cầu chung |
4.1 Hiểu tổ chức và bối cảnh của nó |
4.2 Chính sách môi trường |
4.2 Chính sách môi trường |
4.2 Hiểu nhu cầu và mong đợi của các bên quan tâm |
4.3 Lập kế hoạch |
4.3 Lập kế hoạch (chỉ có tiêu đề) |
4.3 Xác định phạm vi của |
4.3.1 Khía cạnh môi trường |
4.3.1 Khía cạnh môi trường |
hệ thống quản lý môi trường |
4.3.2 Yêu cầu pháp lý và các yêu cầu khác |
4.3.2 Yêu cầu pháp lý và các yêu cầu khác |
4.4 Hệ thống quản lý môi trường |
4.3.3 Mục tiêu và chỉ tiêu |
4.3.3 Mục tiêu, chỉ tiêu và (các) chương trình |
5. Lãnh đạo |
4.3.4 (Các) chương trình quản lý môi trường |
4.4 Triển khai và vận hành (chỉ có tiêu đề) |
5.1 Sự lãnh đạo và cam kết |
4.4 Triển khai và vận hành |
4.4.1 Nguồn lực, vai trò, trách nhiệm và quyền hạn |
5.2 Chính sách môi trường |
4.4.1 Cơ cấu và trách nhiệm |
4.4.2 Năng lực, đào tạo và nhận thức |
5.3 Vai trò, trách nhiệm và quyền hạn của tổ chức |
4.4.2 Đào tạo, nhận thức và năng lực |
4.4.3 Giao tiếp |
6. Lập kế hoạch |
4.4.3 Giao tiếp |
4.4.4 Tài liệu |
6.1 Hành động giải quyết rủi ro và cơ hội |
4.4.4 Tài liệu hệ thống quản lý môi trường |
4.4.5 Kiểm soát tài liệu |
6.1.1 Khái quát |
4.4.5 Kiểm soát tài liệu |
4.4.6 Kiểm soát hoạt động |
6.1.2 Khía cạnh môi trường |
4.4.6 Kiểm soát hoạt động |
4.4.7 Chuẩn bị và ứng phó với tình huống khẩn cấp |
6.1.3 Nghĩa vụ tuân thủ |
4.4.7 Chuẩn bị và ứng phó với tình huống khẩn cấp |
4.5 Kiểm tra (chỉ tiêu đề |
6.1.4 Lập kế hoạch hành động |
4,5 . Kiểm tra và hành động khắc phục |
4.5.1 Giám sát và đo lường |
6.2 Mục tiêu môi trường và lập kế hoạch để đạt được chúng |
4.5.1 Giám sát và đo lường |
4.5.2 Đánh giá sự tuân thủ |
8.2.1 Mục tiêu môi trường |
4.5.2 Sự không phù hợp và hành động khắc phục, phòng ngừa |
4.5.3 Sự không phù hợp, hành động khắc phục và hành động phòng ngừa |
6.2.2 Lập kế hoạch hành động để đạt được các mục tiêu môi trường |
4.5.3 Hồ sơ |
4.5.4 Kiểm soát hồ sơ |
7 Hỗ trợ |
4.5.4 Đánh giá hệ thống quản lý môi trường |
4.5.5 Kiểm toán nội bộ |
7.1 Tài nguyên |
4.6 Xem xét của lãnh đạo |
4.6 Xem xét của lãnh đạo |
7.2 Năng lực |
Phụ lục A Hướng dẫn sử dụng thông số kỹ thuật |
Phụ lục A Hướng dẫn sử dụng tiêu chuẩn này |
7.3 Nhận thức |
Phụ lục B Liên kết giữa IS0 14001 và IS0 9001 |
Phụ lục B Sự tương ứng giữa ISO 14001:2004 và ISO 9001:2000 |
7.4 Giao tiếp |
Thư mục |
Thư mục |
7.4.1 Chi |
|
|
7.4.2 Truyền thông nội bộ |
|
|
7.4.3 Giao tiếp bên ngoài |
|
|
7.5 Thông tin dạng văn bản |
|
|
7.5.1 Khái quát |
|
|
7.5.2 Tạo và cập nhật |
|
|
7.5.3 Kiểm soát thông tin dạng văn bản |
|
|
8 Vận hành |
|
|
8.1 Lập kế hoạch và kiểm soát hoạt động |
|
|
8.2 Chuẩn bị và ứng phó với tình huống khẩn cấp |
|
|
9 Đánh giá hiệu suất |
|
|
9.1 Giám sát, đo lường, phân tích và đánh giá |
|
|
9.1.1 Khái quát |
|
|
9.1.2 Đánh giá sự tuân thủ |
|
|
9.2 Kiểm toán nội bộ |
|
|
9.2.1 Khái quát |
|
|
9.2.2 Chương trình đánh giá nội bộ |
|
|
9.3 Xem xét của lãnh đạo |
|
|
10 Cải tiến |
|
|
10.1 Tổng quát |
|
|
10.2 Sự không phù hợp và hành động khắc phục |
|
|
10.3 Cải tiến liên tục |
|
|
Phụ lục A Hướng dẫn sử dụng tiêu chuẩn này |
|
|
Phụ lục B Sự tương ứng giữa ISO 14001:2015 và ISO 14001:2004 |
|
|
Thư mục |
|
|
Danh mục các thuật ngữ theo thứ tự bảng chữ cái |
Hy vọng rằng bài viết này của KNA CERT đã giúp doanh nghiệp biết được ISO 14001 có bao nhiêu phiên bản và sự khác nhau giữa các phiên bản này là gì? Để được chứng nhận ISO 14001 theo phiên bản mới nhất hiện nay, Quý Doanh Nghiệp vui lòng vui lòng liên hệ với KNA CERT theo số Hotline: 0968.038.122 hoặc Email: salesmanager@knacert.com để được hỗ trợ sớm nhất.
Tin Mới Nhất
Các cấp trong HACCP là gì? Vai trò của cấp bậc trong doanh nghiệp thực phẩm
HACCP là tiêu chuẩn được sử dụng phổ biến về Hệ thống phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn. Để áp dụng thành công hệ thống HACCP thì doanh nghiệp cần phân chia rõ ràng các cấp...
Hướng dẫn trình tự xây dựng HACCP - Lấy ví dụ cho HACCP
Tiêu chuẩn HACCP là tiêu chuẩn được sử dụng rộng rãi về Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, việc xây dựng và áp dụng thành công HACCP không phải là dễ dàng đối với nhiều doanh...
Hướng dẫn các bước rửa tay đúng HACCP
Nhân sự tham gia vào quá trình sản xuất thực phẩm không rửa tay đúng cách là một trong những nguyên nhân chính khiến sản phẩm bị ô nhiễm, gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp cả về chi phí...
Doanh nghiệp có HACCP thì có cần HALAL không?
Tiêu chuẩn HALAL là một tiêu chuẩn thực phẩm phổ biến, đặc biệt là với những thị trường có nhiều người Hồi Giáo sinh sống. Ngoài tiêu chuẩn này thì HACCP cũng là một tiêu chuẩn về an toàn thực...
Tiêu chuẩn HACCP có phải là ORGANIC không?
Cả hai tiêu chuẩn HACCP và ORGANIC đều là những tiêu chuẩn liên quan đến chất lượng và an toàn thực phẩm. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp thắc mắc liệu rằng “HACCP có phải là ORGANIC không?’’ và chúng khác...
Làm ISO 22000 có cần làm HACCP không? Tích hợp ISO 22000 và HACCP
Cả hai tiêu chuẩn ISO 22000 và HACCP đều là những tiêu chuẩn quốc tế phổ biến về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Tiêu chuẩn ISO 22000 ra đời sau tiêu chuẩn HACCP và lấy các nguyên...