Thúc đẩy chính sách tái chế nhựa và bao bì nhựa qua quy định EPR

Theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, quy định về trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) đã chính thức có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2024. Thống kê cho thấy, nhiều nhà sản xuất lớn đã sẵn sàng cho việc tuân thủ quy định

Trách nhiệm mở rộng nhà sản xuất (EPR) là gì?

Trách nhiệm mở rộng nhà sản xuất (EPR) là cách tiếp cận của chính sách môi trường. Trong đó nhà sản xuất, nhập khẩu được yêu cầu có trách nhiệm về môi trường trong suốt vòng đời của sản phẩm hoặc hàng hóa, bao gồm từ khâu thiết kế, sản xuất, tiêu dùng và thải bỏ.

EPR là một công cụ kinh tế tuân theo nguyên tắc thị trường và cách tiếp cận chính sách mới nhằm tìm kiếm giải pháp tài chính để xử lý vấn đề chất thải; đồng thời thúc đẩy ngành công nghiệp tái chế, đem lại cơ hội kinh tế, việc làm cho xã hội và giúp chính phủ các nước đạt được các mục tiêu về môi trường.

EPR là một công cụ chính sách phổ biến trên thế giới đồng thời là công cụ rất hiệu quả trong quản lý chất thải. Hiện nay có khoảng hơn 400 hệ thống EPR khác nhau trên toàn cầu mà các quốc gia đang áp dụng. EPR và kinh tế tuần hoàn có mối quan hệ mật thiết với nhau, không thể có kinh tế tuần hoàn nếu không có EPR, và EPR là động lực để thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn.

Quy định và thể chế đã được hoàn thiện

Sau 3 năm kể từ thời điểm Luật Bảo vệ môi trường 2020 được Quốc hội thông qua, cơ quan quản lý, nhà sản xuất, nhập khẩu cũng như các nhà tái chế đã tăng tốc để thực thi quy định EPR. Cơ quan quản lý đã khẩn trương hoàn thành các quy định, thiết chế liên quan để thực thi EPR như thành lập Hội đồng EPR quốc gia, Văn phòng Hội đồng EPR quốc gia, trình Thủ tướng Chính phủ định mức chi phí tái chế sản phẩm, bao bì (gọi tắt là Fs), xây dựng Quy chế quản lý, sử dụng tiền đóng góp của nhà sản xuất, nhập khẩu để hỗ trợ tái chế, xử lý chất thải, xây dựng Cổng thông tin EPR quốc gia...

Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết đã cơ bản hoàn thành các điều kiện cần thiết để thực thi EPR vào đầu năm 2024. Bộ đã xây dựng hệ thống đăng ký, kê khai, báo cáo trực tuyến. Từ hệ thống này, các nhà sản xuất, nhập khẩu sẽ thực hiện đăng ký, kê khai, báo cáo trên Cổng thông tin điện tử EPR quốc gia mà không phải gửi bản giấy về Bộ Tài nguyên và Môi trường.

EPR là chiến lược chính sách môi trường trong đó trách nhiệm của nhà sản xuất được mở rộng đến cuối vòng đời sản phẩm. Theo TS. Nguyễn Đình Đáp - Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam, quy định EPR là động lực thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, thúc đẩy nền công nghiệp tái chế và giúp Việt Nam sớm đạt mục tiêu về môi trường cũng như phát triển bền vững. Nếu các giải pháp thực hiện đồng bộ, thì ngành tái chế của Việt Nam sẽ phát triển giống như một mũi tên trúng 2 đích, vừa góp phần giảm chất thải ra môi trường, vừa tạo nguyên liệu phục vụ sản xuất các sản phẩm và hạn chế nhập khẩu các nguyên liệu từ nước ngoài.

Nguyễn Đình Đáp nhận định: “3 năm qua đã có hàng chục cuộc hội thảo đối thoại, tham vấn, lấy ý kiến của các nhà sản xuất, nhà tái chế, nhà quản lý, giới khoa học cũng như rất nhiều các hội thảo phổ biến, tập huấn cho các nhà sản xuất, nhập khẩu, nhà tái chế được tổ chức ở cả ba miền Bắc - Trung - Nam. Đây là cách để chính sách EPR nhận được sự đồng thuận của nhà sản xuất”.

Nhiều doanh nghiệp lớn trong tâm thế sẵn sàng thực thi

Các nhà sản xuất và nhập khẩu đã có những bước tiến quan trọng để sẵn sàng thực thi EPR. Năm 2019 là cột mốc đáng nhớ đánh dấu lần đầu tiên 9 doanh nghiệp lớn tại Việt Nam là TH Group với thương hiệu TH True milk, Coca-Cola Việt Nam, Friesland Campina Việt Nam, La Vie, Nestle, Nutifood, Suntory PepsiCo Việt Nam, Tetra Pak và Universal Robina Corporation đã ngồi lại cùng nhau để thành lập Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (gọi tắt là PRO Việt Nam) với sứ mệnh phát triển một hệ sinh thái thu gom, tái chế bao bì trong nước đủ mạnh, giúp tăng tỷ lệ tái chế và giảm thiểu tỷ lệ bao bì thải ra môi trường.

PRO Việt Nam cùng các thành viên của tổ chức đã rất tích cực hưởng ứng và chủ động ký kết hợp tác với nhiều nhà tái chế để cam kết hướng tới mục tiêu chung là phát triển bền vững. Có thể kể đến như Công ty TNHH Nước giải khát Suntory PepsiCo Việt Nam (Suntory PepsiCo) và Công ty cổ phần Nhựa tái chế DUYTAN (DUYTAN Recycling) ký hợp biên bản hợp tác chiến lược về việc cung cấp nhựa tái sinh để sản xuất bao bì các sản phẩm của Suntory PepsiCo giai đoạn năm 2022 – 2026.

Tháng 10/2023, Công ty TNHH La Vie (La Vie) - thành viên của Tập đoàn Nestlé, đã tổ chức lễ ký biên bản ghi nhớ chương trình hợp tác thu gom và tái chế nhựa với DUYTAN Recycling. Theo chiến lược 5 năm, La Vie và DUYTAN Recycling sẽ thực hiện mục tiêu thu gom và tái chế 11.000 tấn rác thải nhựa, áp dụng cho các sản phẩm chai La Vie dung tích nhỏ đến sản phẩm dung tích 19L.

Công ty TNHH Quốc tế Unilever Việt Nam (Unilever Việt Nam) cũng đang tích cực cộng tác cùng các nhà thu gom như Công ty Cổ phần VietCycle (VietCycle), nhà tái chế như DUYTAN Recycling để thúc đẩy tuần hoàn nhựa, đây là cơ chế chuẩn bị cho việc thực hiện quy định EPR. Bên cạnh đó, công ty này đang nghiên cứu cải tiến thiết kế bao bì nhằm đưa khả năng tái chế lên trên tỷ lệ 63% hiện tại. Đại diện Unilever Việt Nam cho biết, hiện công ty đã giảm được 52% nhựa nguyên sinh và sử dụng nhựa PCR trong sản xuất. Hiện đã có hơn 25.000 tấn nhựa được thu gom và tái chế.

Một số nhà tái chế trong nước đã bắt tay hợp tác với các nhà đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực tái chế đón đầu cơ hội từ EPR. Điển hình như Công ty Vietcycle hồi tháng 3/2023 cùng với tập đoàn ALBA Châu Á đã ký kết hợp tác xây dựng nhà máy tái chế với tổng vốn đầu tư ước tính lên đến 50 triệu USD và công suất lên đến 48.000 tấn/ năm. Nhà máy tái chế này sẽ sử dụng công nghệ tiên tiến từ Đức, tái chế ra nhựa rPET đạt chuẩn quốc tế. Đây là nhà máy nhựa tái chế lớn nhất và cũng là nhà máy tái chế ra sản phẩm nhựa có thể sử dụng dựng thực phẩm đầu tiên tại miền Bắc.

KNA CERT cung cấp đa dạng các dịch vụ về tiêu chuẩn Tái chế

Tái chế và sử dụng nguyên vật liệu tái chế đang dần trở thành xu hướng tất yếu của thời đại. Nhằm hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp bắt kịp xu thế và hội nhập Quốc tế hiệu quả, KNA CERT cung cấp đa dạng các dịch vụ liên quan tới tiêu chuẩn Tái chế như:

1. Tiêu chuẩn GRS

Tiêu chuẩn Tái chế Toàn cầu (Global Recycled Standard - GRS) GRS cung cấp cho các công ty một công cụ để xác minh rằng một hoặc nhiều nguyên liệu đầu vào cụ thể có trong sản phẩm cuối cùng. Ngoài ra, GRS là một tiêu chuẩn sản phẩm đầy đủ quy định các thực hành tốt nhất về xã hội và môi trường, cũng như các hạn chế về hóa chất đối với vải, quần áo, hàng may mặc, phụ kiện, ...

→ Tìm hiểu về dịch vụ Chứng nhận GRS

2. Tiêu chuẩn RCS

Tiêu chuẩn Tuyên bố Tái chế (Recycled Claim Standard - RCS) theo dõi đầu vào tái chế thông qua chuỗi cung ứng để đảm bảo tính minh bạch của nguồn nguyên liệu đầu vào. Khác với Tiêu chuẩn Tái chế Toàn cầu GRS (một tiêu chuẩn tái chế khác của Textile Exchange), tiêu chuẩn RCS không đề cập tới khía cạnh môi trường và xã hội trong quá trình xử lý nguyên vật liệu và sản xuất sản phẩm cũng như không kiểm soát chất lượng hoặc việc tuân thủ pháp luật mà chỉ thuần túy quản lý nguyên liệu tái chế trong sản phẩm.

→ Tham khảo dịch vụ Chứng nhận RCS

3. Tiêu chuẩn EN 15343

Tiêu chuẩn EN 15343 là tiêu chuẩn Châu Âu có tên gọi đầy đủ là “Nhựa - Nhựa tái chế - Truy xuất nguồn gốc nhựa tái chế, đánh giá sự phù hợp và hàm lượng tái chế”. Tiêu chuẩn này quy định các quy trình cần thiết để truy xuất nguồn gốc của nhựa tái chế. Điều này tạo cơ sở cho quy trình tính toán hàm lượng tái chế của sản phẩm.

→ Chi tiết dịch vụ Đánh giá EN 15343

4. Tiêu chuẩn RecyClass

Được thúc đẩy bởi sự quan tâm của các thương hiệu, nhà bán lẻ, nhà chuyển đổi, nhà sản xuất nguyên liệu thô và nhà tái chế, RecyClass được thành lập để nâng cao khả năng tái chế của bao bì nhựa và thiết lập phương pháp tiếp cận việc sử dụng vật liệu tái chế.

→ Xem thêm Tiêu chuẩn RecyClass

Để biết thêm thông tin tiêu chuẩn hoặc nhận báo giá các dịch vụ trên, vui lòng liên hệ với KNA CERT theo số Hotline: 0968.038.122 hoặc Email: salesmanager@knacert.com để được hỗ trợ.