ISO 22002-5: Tiêu chuẩn PRP về Vận chuyển & Lưu trữ thực phẩm 

Hành trình đưa thực phẩm từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng gồm một chuỗi các mắt xích phức tạp, trong đó khâu vận chuyển và lưu trữ ảnh hưởng đến việc duy trì chất lượng và an toàn của sản phẩm. Một sai sót nhỏ trong khâu này cũng có thể phá hủy mọi nỗ lực đảm bảo an toàn thực phẩm ở các công đoạn trước đó. Để chuẩn hóa và kiểm soát rủi ro trong mắt xích quan trọng này, tiêu chuẩn ISO 22002-5 đã được ban hành. Bài viết này của KNA CERT sẽ cung cấp thông tin về phiên bản mới nhất ISO 22002-5:2025, giúp các tổ chức logistics và kho bãi hiểu rõ và áp dụng các yêu cầu một cách hiệu quả. 

Tiêu chuẩn ISO 22002-5 là gì?  

ISO 22002-5 là tiêu chuẩn quốc tế quy định các yêu cầu đối với việc thiết lập, triển khai và duy trì các chương trình tiên quyết (PRP) dành riêng cho các hoạt động vận chuyển và lưu trữ trong chuỗi cung ứng thực phẩm. 

Tương tự các tiêu chuẩn khác trong cùng bộ ISO 22002, đây không phải là tiêu chuẩn để cấp chứng nhận độc lập. Vai trò của nó là một tài liệu hướng dẫn kỹ thuật, cung cấp các biện pháp kiểm soát cụ thể để hỗ trợ một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS) tổng thể. Trong phiên bản mới nhất, ISO 22002-5:2025 được sử dụng kết hợp với tiêu chuẩn ISO 22002-100 (yêu cầu chung), tạo thành một bộ khung hoàn chỉnh để quản lý các mối nguy trong lĩnh vực logistics thực phẩm, bao gồm cả các hoạt động trung chuyển và chuyển tải hàng hóa. 

Lịch sử phát triển: Từ ISO/TS 22002-5:2019 đến ISO 22002-5:2025 

Việc theo dõi quá trình phát triển của tiêu chuẩn giúp các doanh nghiệp nhận thức được tầm quan trọng và sự cần thiết của việc cập nhật. 

1. ISO/TS 22002-5:2019

Đây là phiên bản đầu tiên, được ban hành dưới dạng Đặc tả kỹ thuật (Technical Specification - TS) vào tháng 9 năm 2019. Hiện tại, phiên bản này đã hết hiệu lực và được thay thế hoàn toàn. Việt Nam có Tiêu chuẩn Quốc gia tương đương là TCVN ISO/TS 22002-5:2023. 

2. ISO 22002-5:2025

Được xuất bản vào tháng 7 năm 2025, đây là phiên bản mới nhất và đang có hiệu lực. Phiên bản này cập nhật các yêu cầu cho phù hợp với bối cảnh mới của ngành logistics, đồng thời tích hợp các yêu cầu về phòng vệ và gian lận thực phẩm, và làm rõ mối quan hệ với tiêu chuẩn chung ISO 22002-100. 

→ Các tổ chức đang áp dụng phiên bản 2019 cần phải xem xét và nâng cấp hệ thống của mình lên phiên bản 2025 để duy trì sự tuân thủ và tính hiệu quả. 

Phạm vi và đối tượng áp dụng của Tiêu chuẩn ISO 22002-5 

ISO 22002-5 được áp dụng cho tất cả các tổ chức, không phân biệt quy mô hay mức độ phức tạp, có tham gia vào hoạt động vận chuyển và lưu trữ ở bất kỳ giai đoạn nào của chuỗi cung ứng thực phẩm. Điều này bao gồm: 

• Các công ty vận tải đường bộ, đường biển, đường hàng không. 
• Các đơn vị vận hành kho bãi, trung tâm phân phối, kho lạnh. 
• Các tổ chức cung cấp dịch vụ logistics tích hợp (3PL, 4PL). 
• Các hoạt động lưu trữ và vận chuyển nội bộ của các nhà sản xuất thực phẩm. 
• … 

Tiêu chuẩn này có một số ngoại lệ đáng chú ý: nó không áp dụng cho việc vận chuyển động vật sống (trừ khi chúng được dùng để tiêu thụ trực tiếp như động vật thân mềm, giáp xác), và không áp dụng cho các công đoạn khác như trồng trọt hay chế biến. 

Cấu trúc nội dung tiêu chuẩn ISO 22002-5 phiên bản mới nhất 

Lời tựa 

Giới thiệu 

1. Phạm vi

2. Tài liệu tham khảo quy phạm

3. Thuật ngữ và định nghĩa

4. Xây dựng và bố trí công trình

4.1 Ranh giới của địa điểm/cơ sở 

4.2 Môi trường 

4.3 Xây dựng và bố trí 

5. Thiết kế và bố trí cơ sở vật chất và không gian làm việc

5.1 Tổng quan 

5.2 Kết cấu và phụ kiện bên trong 

5.3 Vị trí đặt thiết bị 

5.4 Bảo quản thực phẩm, vật liệu đóng gói, nguyên liệu và hóa chất 

6. Tiện ích

6.1 Tổng quan 

6.2 Nước, đá và hơi nước 

6.3 Không khí và thông gió 

6.4 Khí nén và các loại khí khác 

6.5 Ánh sáng 

7. Kiểm soát côn trùng gây hại

7.1 Tổng quan 

7.2 Chương trình kiểm soát côn trùng gây hại 

7.3 Ngăn chặn sự tiếp cận 

7.4 Nơi trú ẩn và sự xâm nhập 

7.5 Giám sát và phát hiện 

7.6 Kiểm soát và diệt trừ 

8. Quản lý và tái chế chất thải, chất thải nguy hại

8.1 Tổng quan 

8.2 Tái chế và/hoặc tái sử dụng vật liệu 

8.3 Thùng chứa chất thải 

9. Tính phù hợp và bảo trì thiết bị

9.1 Tổng quan 

9.2 Năng lực thiết bị 

9.3 Bảo trì 

10. Quản lý vật liệu mua vào

11. Lưu trữ, bao gồm kho bãi và vận chuyển

11.1 Lưu trữ và kho bãi 

11.2 Xuất hàng 

11.3 Vận chuyển 

12. Các biện pháp phòng ngừa ô nhiễm

13. Vệ sinh và khử trùng

13.1 Tổng quan 

13.2 Chất tẩy rửa và dụng cụ 

13.3 Chương trình vệ sinh và khử trùng 

14. Vệ sinh cá nhân và cơ sở vật chất của nhân viên

14.1 Tổng quan 

14.2 Cơ sở vệ sinh 

14.3 Khu vực ăn uống được chỉ định 

14.4 Quần áo bảo hộ lao động 

14.5 Tình trạng sức khỏe 

14.6 Vệ sinh cá nhân 

14.7 Hành vi của nhân viên 

14.8 Khách tham quan và nhà cung cấp bên ngoài 

15. Thông tin sản phẩm và người tiêu dùng

16. Phòng vệ thực phẩm và gian lận thực phẩm

16.1 Tổng quan 

16.2 Phòng vệ thực phẩm 

16.3 Phòng chống gian lận thực phẩm 

17. Các yêu cầu bổ sung

17.1 Phân loại 

17.2 Điều kiện được kiểm soát 

17.3 Nhận dạng hàng hóa 

Tài liệu tham khảo 

Lợi ích thiết thực khi áp dụng ISO 22002-5 

Việc áp dụng các chương trình tiên quyết theo ISO 22002-5 không chỉ đơn thuần là tuân thủ một tiêu chuẩn kỹ thuật. Nó mang lại những lợi ích chiến lược và thiết thực, trực tiếp nâng cao hiệu quả hoạt động và vị thế của các doanh nghiệp trong lĩnh vực logistics thực phẩm. 

1. Đảm bảo toàn vẹn chất lượng và an toàn sản phẩm

Đây là lợi ích cốt lõi nhất. Bằng cách thiết lập các quy trình kiểm soát chặt chẽ về nhiệt độ, độ ẩm, ngăn ngừa ô nhiễm chéo và đảm bảo xếp dỡ đúng cách, ISO 22002-5 giúp duy trì chất lượng và sự an toàn của thực phẩm trong suốt quá trình vận chuyển và lưu kho. Điều này giảm thiểu đáng kể tình trạng hư hỏng, biến chất sản phẩm, đảm bảo hàng hóa đến tay người tiêu dùng cuối cùng vẫn giữ nguyên giá trị. 

2. Củng cố niềm tin và uy tín với đối tác, khách hàng

Trong chuỗi cung ứng, niềm tin là yếu tố sống còn. Một công ty logistics tuân thủ ISO 22002-5 gửi đi một thông điệp mạnh mẽ rằng họ là một đối tác chuyên nghiệp và có trách nhiệm. Các nhà sản xuất và bán lẻ thực phẩm sẽ ưu tiên lựa chọn và tin tưởng giao phó sản phẩm của mình cho một đơn vị có hệ thống quản lý rủi ro rõ ràng, qua đó xây dựng các mối quan hệ kinh doanh bền vững. 

3. Chủ động giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa chi phí

Việc áp dụng tiêu chuẩn ISO 22002-5 giúp chuyển đổi từ cách tiếp cận "khắc phục sự cố" sang "phòng ngừa rủi ro". Bằng cách chủ động kiểm soát các mối nguy, doanh nghiệp có thể giảm thiểu các chi phí phát sinh từ hàng hóa bị hỏng, sản phẩm phải thu hồi, các khoản bồi thường thiệt hại và mất mát do giao hàng sai. Về lâu dài, việc vận hành ổn định và ít sự cố sẽ giúp tối ưu hóa chi phí hoạt động. 

4. Tạo lợi thế cạnh tranh và mở rộng cơ hội kinh doanh

Trong một thị trường cạnh tranh, sự khác biệt là chìa khóa thành công. Việc tuân thủ ISO 22002-5 trở thành một lợi thế cạnh tranh rõ rệt, giúp các công ty logistics nổi bật hơn so với các đối thủ. Hơn nữa, đây thường là một yêu cầu hoặc điều kiện tiên quyết khi tham gia đấu thầu các hợp đồng lớn từ các tập đoàn thực phẩm đa quốc gia hoặc khi muốn cung cấp dịch vụ cho các chuỗi bán lẻ hàng đầu, từ đó mở ra cánh cửa đến với các thị trường và khách hàng tiềm năng hơn. 

Cách thức tiếp cận tài liệu ISO 22002-5 PDF chính thức 

Nhu cầu tham khảo tài liệu ISO 22002-5 PDF để phục vụ cho việc nghiên cứu và áp dụng là rất chính đáng. Tuy nhiên, để đảm bảo tính chính xác, đầy đủ và cập nhật, các tổ chức nên tìm đến các nguồn tài liệu chính thống, tránh sử dụng các bản sao trôi nổi có thể chứa thông tin lỗi thời hoặc sai lệch. 

Để nhận được tài liệu ISO 22002-5:2025 PDF gốc và nhận được sự hướng dẫn chuyên nghiệp về lộ trình triển khai phù hợp với đặc thù doanh nghiệp, vui lòng liên hệ KNA CERT. Đội ngũ chuyên gia của Chúng Tôi sẽ hỗ trợ bạn một cách hiệu quả nhất. 

ISO 22002-5 đóng vai trò là kim chỉ nam, thiết lập các quy tắc thực hành tốt nhất cho hoạt động vận chuyển và lưu trữ trong ngành thực phẩm. Việc áp dụng tiêu chuẩn này không chỉ là một yêu cầu tuân thủ mà còn là một cam kết về chất lượng và sự an toàn, giúp bảo vệ sản phẩm, người tiêu dùng và chính uy tín của doanh nghiệp logistics. Bằng cách triển khai hiệu quả các yêu cầu của ISO 22002-5:2025, các tổ chức có thể khẳng định vị thế của mình là một đối tác đáng tin cậy trong chuỗi cung ứng thực phẩm toàn cầu.