Rủi ro và cơ hội theo ISO 45001 là gì? Yêu cầu trong điều khoản 6.1

Một trong những yếu tố cốt lõi của hệ thống quản lý sức khỏe và an toàn nghề nghiệp theo ISO 45001 là xác định rủi ro và cơ hội. Vậy rủi ro và cơ hội theo ISO 45001 và các yêu cầu liên quan của chúng là gì? Hãy cùng đi tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây của KNA CERT.

Giới thiệu về ISO 45001

ISO 45001 là tiêu chuẩn quốc tế quy định về quản lý sức khỏe và an toàn nghề nghiệp (OHS - Occupational Health and Safety). Tiêu chuẩn này do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) ban hành và phát triển.

Tiêu chuẩn ISO 45001 cung cấp những yêu cầu và tiêu chí cụ thể mà tổ chức phải đáp ứng để đạt được mục tiêu về an toàn sức khỏe nghề nghiệp. Những yêu cầu này bao gồm thiết lập chính sách an toàn sức khỏe nghề nghiệp, đặt ra các mục tiêu an toàn lao động. Đồng thời thực hiện các biện pháp kiểm soát hoạt động để giảm thiểu rủi ro về bệnh tật và phòng ngừa chấn thương trong quá trình làm việc.

ISO 45001 được xây dựng dựa trên chu trình PDCA (Plan - Do - Check - Act) để quản lý rủi ro về sức khỏe và an toàn nghề nghiệp một cách có hệ thống. Tiêu chuẩn này áp dụng cho bất kỳ tổ chức nào với mọi quy mô và có thể tích hợp với các tiêu chuẩn hệ thống quản lý ISO khác.

Nhận ngay khóa học tiêu chuẩnMIỄN PHÍ

Rủi ro và cơ hội theo ISO 45001 là gì?

Rủi ro và cơ hội trong ISO 45001 đề cập đến những rủi ro và cơ hội phát sinh mà một tổ chức phải đối mặt khi triển khai hệ thống quản lý sức khỏe nghề nghiệp (OHSMS - Occupational Health and Safety Management System).

Tiêu chuẩn ISO 45001 yêu cầu doanh nghiệp xác định các rủi ro OHS và các rủi ro khác. Trong đó, các rủi ro OHS là các rủi ro trực tiếp liên quan đến công việc như tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp,... Cùng với các rủi ro OHS này, doanh nghiệp cũng cần xác định các rủi ro khác có thể ảnh hưởng đến hệ thống quản lý an toàn sức khỏe của bạn. Ví dụ như nếu nhà cung cấp ngừng sản xuất hóa chất tẩy rửa an toàn thì doanh nghiệp của bạn sẽ cần xác định hóa chất thay thế mới và nhà cung cấp mới (nếu cần thiết).

Ngoài ra, xác định các cơ hội OHS và các cơ hội khác cho hệ thống quản lý OHS trong ISO 45001 cũng là hoạt động quan trọng. Theo đó, các cơ hội OHS là những cơ hội liên quan trực tiếp đến việc nâng cao hiệu suất OHS của doanh nghiệp. Chẳng hạn như điều chỉnh cách thức thực hiện công việc để ngăn ngừa thương tích hoặc loại bỏ các mối nguy hiểm tại nơi làm việc. Ngoài ra, cơ hội là những triển vọng có thể ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống OHS, nhưng không liên quan trực tiếp đến các mối nguy hiểm. Ví dụ như doanh nghiệp biết được một công nghệ mới có thể cải thiện an toàn tại nơi làm việc hoặc nhà cung cấp phát triển vật liệu an toàn hơn để thay thế vật liệu cũ mà doanh nghiệp hiện đang sử dụng.

Xác định rủi ro và cơ hội được đề cập như thế nào trong ISO 45001?

Nội dung xác định rủi ro và cơ hội được đề cập trong Điều khoản 6.1 “Hành động giải quyết rủi ro và cơ hội" phiên bản ISO 45001:2018.

Trích dẫn Điều khoản 6.1.1 ISO 45001:

“6.1.1 Khái quát

Khi hoạch định hệ thống quản lý ATVSLĐ, tổ chức phải xem xét các vấn đề được đề cập tại 4.1 (bối cảnh), các yêu cầu được đề cập tại 4.2 (bên quan tâm), và 4.3 (phạm vi của hệ thống quản lý ATVSLĐ) và xác định các rủi ro và cơ hội cần được giải quyết để:

a) đảm bảo hệ thống quản lý ATVSLĐ có thể đạt được các kết quả dự kiến;

b) ngăn ngừa hoặc giảm các tác động không mong muốn;

c) đạt được cải tiến liên tục.

Khi xác định các rủi ro và cơ hội đối với hệ thống quản lý ATVSLĐ và các kết quả dự kiến cần được giải quyết, tổ chức phải tính đến:

các mối nguy (xem 6.1.2.1);

rủi ro ATVSLĐ và rủi ro khác (xem 6.1.2.2)

cơ hội ATVSLĐ và cơ hội khác (xem 6.1.2.3);

yêu cầu pháp luật và yêu cầu khác (xem 6.1.3);

Trong quá trình hoạch định, tổ chức phải xác định và đánh giá rủi ro và cơ hội liên quan tới các kết quả dự kiến của hệ thống quản lý ATVSLĐ, liên quan tới các thay đổi trong tổ chức, các quá trình của tổ chức, hoặc hệ thống quản lý ATVSLĐ. Trong trường hợp có các thay đổi đã được hoạch định, lâu dài hoặc tạm thời, việc đánh giá này phải được thực hiện trước khi thực hiện việc thay đổi (xem 8.1.3).

Tổ chức phải duy trì thông tin dạng văn bản về:

rủi ro và cơ hội;

(các) quá trình và hành động cần thiết để xác định và giải quyết các rủi ro và cơ hội (xem từ 6.1.2 đến 6.1.4) ở mức độ cần thiết để có sự tin cậy rằng các quá trình đã được thực hiện như đã hoạch định.”

Tư vấn từ chuyên gia

Phân tích các yêu cầu khi xác định rủi ro và cơ hội ISO 45001

1. Phải xem xét trong bối cảnh của tổ chức và nhu cầu của các bên quan tâm

Khi xác định rủi ro và cơ hội theo tiêu chuẩn ISO 45001, tổ chức cần phải xem xét tới các khía cạnh:

Bối cảnh của tổ chức: Tổ chức phải xác định và đánh giá các yếu tố bên trong và bên ngoài có thể tác động tới hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp. Các yếu tố nội bộ có thể bao gồm văn hoá, nguồn lực, quy trình của tổ chức,... Trong khi đó, các yếu tố bên ngoài liên quan tới các khía cạnh kinh tế, công nghệ, xã hội, môi trường, văn hoá và pháp luật. Việc hiểu các vấn đề này giúp tổ chức xác định các rủi ro và cơ hội liên quan tới OHSMS phù hợp bối cảnh của tổ chức mình.
Nhu cầu và kỳ vọng của các bên quan tâm: Các bên quan tâm thường bao gồm nhân viên, khách hàng, nhà cung cấp, cơ quan quản lý,... Hiểu được nhu cầu và kỳ vọng của các bên quan tâm giúp tổ chức nhận diện những rủi ro an toàn tiềm ẩn. Đồng thời tiếp cận tốt hơn với các cơ hội nâng cao hiệu quả OHSMS.
Các yêu cầu pháp lý: Xác định tất cả các yêu cầu pháp lý và quy định hiện hành liên quan đến sức khỏe và an toàn nghề nghiệp. Bao gồm quy định, luật định và tiêu chuẩn liên quan mà tổ chức phải tuân thủ trong ngành nghề hoạt động.
Phạm vi của hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp (OHSMS): Xác định phạm vi của OHSMS giúp phác thảo ranh giới và khả năng tiếp cận của hệ thống quản lý trong tổ chức. Điều này đồng nghĩa với việc phải chỉ rõ bộ phận cùng trách nhiệm khi thực hiện xác định và đánh giá rủi ro và cơ hội theo tiêu chuẩn ISO 45001.

2. Phải nhận dạng mối nguy

Điều khoản 6.1.2.1 của tiêu chuẩn ISO 45001 phải nhận diện mối nguy có liên quan tới hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp (OHSMS). Theo ISO 45001:2018 định nghĩa: “Mối nguy là nguồn có khả năng gây thương tích và bệnh tật, hoặc thậm chí là các trường hợp có thể dẫn đến thương tích và bệnh tật.”

Việc xác định mối nguy là một quá trình liên tục để đảm bảo an toàn và sức khỏe cho nhân viên, khách hàng và cộng đồng. Quy trình xác định mối nguy hiểm phải xem xét tất cả các mối nguy có thể tồn tại trong phạm vi hoạt động và hoạt động của tổ chức bạn. Điều đó bao gồm tất cả các yếu tố bên trong và bên ngoài tổ chức của bạn, hay là trong các hệ thống quản lý khác đang được áp dụng trong tổ chức,...

Một số ví dụ về nhận dạng mối nguy trong OHSMS:

Tiếng ồn: Mức độ tiếng ồn từ máy móc hoặc quy trình có thể gây tổn thương thính giác.
Chất gây dị ứng: Xác định các chất gây dị ứng ở người có thể xảy ra, chẳng hạn như một số loại thực phẩm, hoá chất nhất định.
Chất lượng không khí: Chất lượng không khí trong nhà máy, đặc biệt là những nhà máy có hệ thống thông gió kém có thể dẫn đến các vấn đề về sức khỏe.
Vật liệu dễ cháy nổ: Xác định và quản lý các rủi ro liên quan đến vật liệu, hóa chất, chất dễ cháy,..
…

3. Phải tính đến rủi ro an toàn sức khỏe nghề nghiệp và các rủi ro khác

Trong hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp (OHSMS), trọng tâm chính là xác định, đánh giá và quản lý rủi ro an toàn và sức khỏe nghề nghiệp. Đánh giá rủi ro OHS nhằm đánh giá khả năng xảy ra và mức độ nghiêm trọng của các sự cố hoặc tai nạn tiềm ẩn liên quan tới các mối nguy đã xác định.

Đánh giá rủi ro OHS cần mang tính chủ động để ngăn ngừa tai nạn, thương tật tại nơi làm việc. Vì vậy, quy trình đánh giá rủi ro phải được xem xét định kỳ và có thể cập nhật dựa trên những thay đổi trong hoạt động kinh doanh, ý kiến của mọi người trong tổ chức,.. Điều này giúp giảm thiểu hoặc loại bỏ các rủi ro, nâng cao hiệu quả hoạt động của OHSMS, từ đó tạo ra môi trường làm việc an toàn và lành mạnh hơn.

Bên cạnh đó, tổ chức cũng phải xem xét và giải quyết các rủi ro khác để đảm bảo tính toàn diện của OHSMS. Các rủi ro ấy có thể bao gồm: rủi ro về tài chính, rủi ro về dịch bệnh, rủi ro môi trường,...

4. Phải tính đến cơ hội an toàn sức khỏe nghề nghiệp và các cơ hội khác

Điều khoản 6.1.2.3 của ISO 45001 yêu cầu tổ chức phải thiết lập quy trình đánh giá các cơ hội OHS và các cơ hội khác để cải thiện hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp (OHSMS).

Việc thiết lập quy trình đánh giá các cơ hội OHS và các cơ hội khác phải dựa trên một số yếu tố sau:

Cam kết của ban lãnh đạo về nâng cao hiệu suất của OHSMS và hỗ trợ trong quá trình thiết lập quy trình đánh giá các cơ hội.
Phải tính đến những thay đổi của chính sách, quy trình, hoạt động của tổ chức,...
Xem xét các cơ hội để điều chỉnh công việc, môi trường làm việc cho người lao động.
Cơ hội loại bỏ các mối nguy và giảm thiểu rủi ro OHS.
Các cơ hội khác để nâng cao hiệu quả của OHSMS.
….

Bằng cách thiết lập quy trình đánh giá cơ hội này, tổ chức có thể đánh giá một cách có hệ thống các cơ hội OHS, đồng thời tận dụng các lĩnh vực tiềm năng để cải thiện hiệu suất của OHSMS. Từ đó, hướng tới một môi trường làm việc an toàn cho những nhân viên thuộc tổ chức.

5. Phải duy trì thông tin dạng văn bản

Tổ chức phải duy trì thông tin dạng văn bản về các quy trình quản lý rủi ro và cơ hội OHS. Các tài liệu và hồ sơ này rất quan trọng để thiết lập, triển khai, duy trì và cải tiến liên tục hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp.

Một số thông tin dạng văn bản về rủi ro và cơ hội theo ISO 45001 cần lưu trữ bao gồm:

Hồ sơ đánh giá rủi ro và cơ hội OHS
Kế hoạch hành động về rủi ro và cơ hội theo ISO 45001
Hồ sơ giám sát và đánh giá quy trình quản lý rủi ro và cơ hội
Xem xét của ban lãnh đạo về rủi ro và cơ hội OHS
….

Bạn sẽ được gọi lại miễn phí sau 5 phútĐăng ký ngay

Hy vọng rằng bài viết này của KNA CERT đã giúp doanh nghiệp hiểu rõ cách để xác định được rủi ro và cơ hội trong ISO 45001. Nếu doanh nghiệp đang gặp khó khăn khi áp dụng tiêu chuẩn ISO 45001, hãy liên hệ ngay với KNA CERT theo số Hotline: 0968.038.122 hoặc Email: salesmanager@knacert.com để được giải đáp chi tiết.