ISO 14001 là gì? Hệ thống quản lý môi trường (EMS)

“ISO 14001 là gì?” – Đây là câu hỏi được những người đang có nhu cầu tìm hiểu và xây dựng Hệ thống quản lý môi trường (EMS) quan tâm hiện nay. Hãy cùng KNA CERT đi tìm lời giải đáp cho thắc mắc trên.

ISO 14001 là gì?

Hệ thống quản lý môi trường là gì?

Hệ thống quản lý môi trường (EMS - Environmental Management System) là tập hợp các yếu tố có liên quan hoặc tương tác lẫn nhau của tổ chức để thiết lập chính sách, mục tiêu và các quá trình nhằm quản lý môi trường.

Tiêu chuẩn ISO 14001 thuộc bộ tiêu chuẩn ISO 14000 là tiêu chuẩn được sử dụng phổ biến nhất hiện nay trên thế giới để xây dựng Hệ thống quản lý môi trường (EMS) đạt chuẩn Quốc tế.

Video giới thiệu Tiêu chuẩn ISO 14001

Tiêu chuẩn ISO 14001 là gì?

ISO 14001 là tiêu chuẩn Quốc tế về Hệ thống quản lý môi trường (EMS). Được phát triển bởi Tổ chức Tiêu chuẩn Hóa quốc tế (ISO - International Organization for Standarlization). Tiêu chuẩn ISO 14001 thiết lập một Hệ thống quản lý môi trường tiên tiến để giúp các tổ chức cải thiện hiệu suất môi trường của họ thông qua việc sử dụng tài nguyên hiệu quả hơn, giảm chất thải, đạt được lợi thế cạnh tranh và sự tin tưởng của các bên liên quan.

Khi tham gia đánh giá và vượt qua được thì tổ chức của bạn sẽ nhận đươc chứng chỉ ISO 14001:2015.

Tiêu chuẩn ISO 14001 là gì ?

Đối tượng áp dụng ISO 14001

Tiêu chuẩn 14001 áp dụng cho mọi loại hình tổ chức, từ doanh nghiệp nhỏ và vừa đến tập đoàn đa quốc gia, từ các ngành công nghiệp sản xuất đến cung cấp dịch vụ.

Đặc biệt, có một số nhóm đối tượng bắt buộc phải xây dựng Hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 theo quy định của pháp luật. Cụ thể, theo Nghị định 40/2019/NĐ-CP Quy định chi tiết hướng dẫn thi hành luật bảo vệ môi trường thì các doanh nghiệp kinh doanh, sản xuất, dịch vụ đã đi vào hoạt động thuộc những loại hình sản xuất công nghiệp có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường bắt buộc phải áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001.

Những đối tượng này bao gồm:

Các phiên bản của bộ tiêu chuẩn ISO 14001 là gì?

Các phiên bản của ISO 14001

• Tiêu chuẩn ISO 14001:1996 Hệ thống quản lý môi trường - Đặc điểm kỹ thuật có hướng dẫn sử dụng)
• Tiêu chuẩn ISO 14001:2004 (Hệ thống quản lý môi trường - Yêu cầu với hướng dẫn sử dụng) → Tiêu chuẩn Việt Nam tương đương: TCVN ISO 14001:2010
• Tiêu chuẩn ISO 14001:2015 (Hệ thống quản lý môi trường - Yêu cầu với hướng dẫn sử dụng) → Tiêu chuẩn Việt Nam tương đương: TCVN ISO 14001:2015

* Lưu ý: Các phiên bản sau thay thế cho phiên bản trước đó.

Phiên bản tiêu chuẩn ISO 14001:2015 là gì?

Tiêu chuẩn ISO 14001 năm 2015 hay ISO 14001:2015 là phiên bản mới nhất của tiêu chuẩn ISO 14001 về Hệ thống quản lý môi trường, được ban hành vào tháng 9 năm 2015.

Phiên bản mới nhất hiện nay của ISO 14001 là ISO 14001:2015

Trong phiên bản mới nhất, ISO 14001:2015 đã đưa ra những cập nhật quan trọng để phù hợp với những thách thức và bối cảnh môi trường hiện tại. Ngoài việc sử dụng cấu trúc cấp cao (HLS - High-level synthesis) giống như tiêu chuẩn ISO 9001:2015, dưới đây là một vài điểm khác biệt giữa ISO 14001:2015 so với ISO 14001:2004

a. Bối cảnh tổ chức

• ISO 14001:2004: Tập trung vào việc hiểu các khía cạnh và tác động môi trường của tổ chức; Không giải quyết rõ ràng bối cảnh tổ chức.
• ISO 14001:2015: Yêu cầu các tổ chức xác định các vấn đề bên trong và bên ngoài ảnh hưởng đến Quản lý môi trường của họ; Xem xét bối cảnh tổ chức, bao gồm các khía cạnh xã hội, văn hóa và kinh tế của nó

b. Nhu cầu và mong đợi của các bên quan tâm

• ISO 14001:2004: Không nhấn mạnh một cách rõ ràng việc xác định và giải quyết các nhu cầu và mong đợi của các bên quan tâm.
• ISO 14001:2015: Yêu cầu tổ chức xác định và hiểu rõ nhu cầu và mong đợi của các bên quan tâm; Khuyến khích các tổ chức tham gia với các bên liên quan và giải quyết các mối quan ngại của họ.

c. Lãnh đạo và cam kết

• ISO 14001:2004: Tập trung vào việc thiết lập hệ thống Quản lý Môi trường mà không nhấn mạnh cụ thể đến vai trò lãnh đạo và cam kết.
• ISO 14001:2015: Nhấn mạnh sự tham gia và cam kết của lãnh đạo đối với Quản lý Môi trường; Yêu cầu lãnh đạo cao nhất thể hiện vai trò lãnh đạo trong việc thiết lập và tích hợp các hoạt động Quản lý Môi trường.

d. Quan điểm vòng đời

• ISO 14001:2004: Không yêu cầu rõ ràng tổ chức phải xem xét toàn bộ vòng đời của sản phẩm, dịch vụ.
• ISO 14001:2015: Khuyến khích các tổ chức áp dụng quan điểm vòng đời khi xác định các khía cạnh và tác động môi trường; Xem xét tất cả các giai đoạn của sản phẩm hoặc dịch vụ, từ mua nguyên liệu thô đến thải bỏ khi hết hạn sử dụng.

Có rất nhiều những sự thay đổi quan trọng giữa ISO 14001:2004 và ISO 14001:2015

e. Hiệu suất môi trường

• ISO 14001:2004: Chỉ tập trung vào giám sát và đo lường kết quả hoạt động môi trường mà không có hướng dẫn cụ thể về cải thiện.
• ISO 14001:2015: Yêu cầu các tổ chức thiết lập các mục tiêu và chỉ tiêu để cải thiện kết quả hoạt động môi trường của mình; Nhấn mạnh các sáng kiến ​​chủ động để nâng cao hiệu suất môi trường và đạt được kết quả bền vững.

f. Trao đổi thông tin

• ISO 14001:2004: Không nhấn mạnh một cách rõ ràng việc trao đổi thông tin về kết quả hoạt động môi trường hoặc sự tham gia với các bên liên quan.
• ISO 14001:2015: Yêu cầu tổ chức thiết lập quá trình trao đổi thông tin cho các bên liên quan bên trong và bên ngoài; Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc trao đổi thông tin minh bạch và hiệu quả về các nỗ lực quản lý và thực hiện môi trường.

Nội dung Bộ tiêu chuẩn ISO 14001 năm 2015

1. Phạm vi áp dụng

2. Tài liệu viện dẫn

3. Thuật ngữ và định nghĩa

4. Bối cảnh của tổ chức

• Hiểu tổ chức và bối cảnh của tổ chức
• Hiểu nhu cầu và mong đợi của các bên quan tâm
• Xác định phạm vi của hệ thống quản lý môi trường
• Hệ thống quản lý môi trường

5. Sự lãnh đạo

• Sự lãnh đạo và cam kết
• Chính sách môi trường
• Vai trò, trách nhiệm và quyền hạn trong tổ chức

6. Hoạch định

• Hành động giải quyết rủi ro và cơ hội
• Mục tiêu môi trường và hoạch định để đạt được mục tiêu

7. Hỗ trợ

• Nguồn lực
• Năng lực
• Nhận thức
• Trao đổi thông tin nội bộ và với bên ngoài
• Tạo lập và cập nhật, kiểm soát thông tin dạng văn bản

8. Thực hiện

• Hoạch định và kiểm soát việc thực hiện
• Chuẩn bị sẵn sàng và ứng phó với tình huống khẩn cấp

9. Đánh giá kết quả thực hiện

• Theo dõi, đo lường, phân tích và đánh giá sự tuân thủ
• Đánh giá nội bộ
• Xem xét của lãnh đạo

10. Cải tiến

• Sự không phù hợp và hành động khắc phục
• Cải tiến liên tục

>>. Xem thêm: Khía cạnh môi trường trong ISO 14001 - Cách xác định và đánh giá

Lợi ích của việc áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001 trong doanh nghiệp

1. Đáp ứng yêu cầu pháp luật môi trường

ISO 14001 đảm bảo rằng các tổ chức tuân thủ những quy định pháp luật và quy định môi trường hiện hành. Điều này giúp doanh nghiệp tránh được các khoản phạt, lệ phí pháp lý và rủi ro liên quan đến môi trường.

2. Giảm thiểu tác động môi trường

Một trong những lợi ích quan trọng nhất của ISO 14001 là khả năng giảm thiểu tác động tiêu cực tới môi trường. Tiêu chuẩn này khuyến khích các tổ chức xác định và kiểm soát những yếu tố gây ô nhiễm, tiêu thụ năng lượng và tài nguyên. Bằng cách tối ưu hóa quy trình sản xuất và sử dụng tài nguyên, các tổ chức có thể giảm lượng chất thải, khí thải và tiêu thụ năng lượng một cách hợp lý. Điều này giúp bảo vệ môi trường, tăng cường tính bền vững trong hoạt động và giảm thiểu nguy cơ gây hại đối với con người cũng như hệ sinh thái.

3. Đảm bảo tuân thủ quy trình và quy chuẩn

Tiêu chuẩn ISO 14001 giúp tổ chức thực hiện quy trình và quy chuẩn môi trường đã được xác định. Điều này đảm bảo tính nhất quán trong các hoạt động của tổ chức, từ quy trình sản xuất cho đến quản lý chất thải và xử lý chất thải. Nhờ vậy doanh nghiệp có thể giảm thiểu rủi ro và xây dựng một nền tảng vững chắc cho việc quản lý môi trường.

4. Cải thiện hiệu suất

Tiêu chuẩn ISO 14001 đòi hỏi các tổ chức thiết lập những chỉ tiêu môi trường và theo dõi hiệu suất môi trường của mình. Bằng cách phân tích dữ liệu và đánh giá tiến độ, các tổ chức có thể đo lường và cải thiện hiệu suất của họ. Điều này giúp tăng cường hiệu quả quản lý và khả năng đưa ra quyết định đúng đắn dựa trên dữ liệu. Bằng cách tăng cường hiệu suất môi trường, các tổ chức có thể giảm chi phí vận hành, tăng năng suất và cải thiện hiệu quả hoạt động.

5. Xây dựng uy tín và hình ảnh công ty

Chứng nhận ISO 14001 giúp xây dựng hình ảnh và uy tín của một tổ chức trong việc quản lý môi trường. Chứng chỉ ISO 14001 chứng minh cam kết về bảo vệ môi trường của doanh nghiệp. Điều này không chỉ tạo ra lợi thế cạnh tranh mà còn thu hút khách hàng, đồng thời tăng cường quan hệ với các đối tác và cộng đồng xã hội. Lý do là bởi khách hàng và đối tác hiện nay ngày càng quan tâm đến hoạt động kinh doanh bền vững và có ý thức môi trường, và việc đạt chứng nhận ISO 14001 sẽ giúp tổ chức xây dựng một hình ảnh đáng tin cậy và có trách nhiệm xã hội.

KNA trao chứng nhận ISO 14001:2015 cho Công ty TNHH Hưng nghiệp Formosa

Mẫu chứng nhận ISO 14001 của KNA

6. Khuyến khích sáng tạo và cải tiến

ISO 14001 khuyến khích sự sáng tạo và cải tiến trong việc quản lý môi trường. Từ việc xác định cơ hội cải tiến cho đến triển khai những biện pháp tiết kiệm năng lượng và tài nguyên. Cùng với sự tham gia tích cự của các thành viên trong tổ chức, doanh nghiệp có thể tận dụng các cơ hội mới, áp dụng công nghệ tiên tiến và tạo ra giá trị tăng thông qua việc Hoàn thiện và nâng cao hệ thống ISO 14001.

Dịch vụ Chứng nhận ISO 14001 của KNA CERT

Là một trong những tổ chức chứng nhận uy tín hàng đầu tại Việt Nam hiện nay, KNA CERT cung cấp dịch vụ chứng nhận ISO 14001 theo phiên bản mới nhất cho tất cả các tổ chức, doanh nghiệp.

KNA CERT được Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ cấp giấy phép chứng nhận Hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 14001:2015.

KNA được chỉ định thực hiện chứng nhận ISO 14001:2015 bởi Bộ Khoa học và Công nghệ

Ngoài ra, KNA CERT được Văn phòng Công nhận chất lượng (BOA), thành viên ký thỏa ước thừa nhận lẫn nhau MLA của Diễn đàn Công nhận Quốc tế IAF công nhận có đủ năng lực tiến hành đánh giá và chứng nhận Hệ thống quản lý môi trường phù hợp theo yêu cầu của tiêu chuẩn ISO/IEC 17021-1:2015 & ISO/IEC 17021-2:2016 và được cấp số hiệu VICAS 059 – EMS.

KNA được xác nhận năng lực Quốc tế bởi Văn phòng Công nhận chất lượng (BOA)

→ Do đó, giấy chứng nhận ISO 14001 do KNA CERT trực tiếp cấp có đầy đủ giá trị pháp lý được công nhận toàn cầu.

KNA CERT cam kết về chất lượng dịch vụ:

• Quy trình làm việc Khoa học – Chuyên nghiệp
• Thủ tục tinh giản – Đảm bảo tiến độ
• Báo phí trọn gói từ A đến Z – Không phát sinh chi phí
• Hỗ trợ 24/7 – Tận tâm – Trách Nhiệm
• Chính sách hậu mãi siêu tốt – Kèm nhiều ưu đãi hấp dẫn

Hy vọng bài viết này đã phần nào giúp người đọc hiểu tiêu chuẩn ISO 14001 là gì và nắm được một số thông tin về Hệ thống quản lý môi trường (EMS). Nếu Quý Doanh Nghiệp muốn biết chi tiết hơn về các yêu cầu của tiêu chuẩn hoặc quan tâm tới dịch vụ chứng nhận ISO 14001, vui lòng liên hệ với KNA CERT theo số Hotline: 0968.038.122 hoặc Email: salesmanager@knacert.com để được hỗ trợ sớm nhất.