17 lĩnh vực bắt buộc phải có Hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 

Trong bối cảnh phát triển kinh tế đi đôi với yêu cầu bảo vệ môi trường ngày càng nghiêm ngặt, việc tuân thủ các quy định pháp luật về môi trường, đặc biệt là xây dựng hệ thống quản lý môi trường (HTQLMT) theo tiêu chuẩn trở thành yêu cầu cấp thiết đối với nhiều doanh nghiệp.  

Nghị định 40/2019/NĐ-CP của Chính phủ ra đời đã đánh dấu một bước tiến quan trọng, không chỉ sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp lý hiện hành mà còn quy định rõ các đối tượng phải áp dụng HTQLMT theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 14001. Bài viết này của KNA CERT sẽ cung cấp thông tin chi tiết về 17 loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ thuộc phạm vi điều chỉnh của nghị định, giúp doanh nghiệp chủ động nắm bắt và tuân thủ, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động và phát triển bền vững. 

Nghị định 40/2019/NĐ-CP và Yêu cầu về Hệ thống quản lý môi trường 

Nghị định số 40/2019/NĐ-CP, ban hành ngày 13/05/2019, là một văn bản pháp quy quan trọng, sửa đổi và bổ sung một số điều của các nghị định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Bảo vệ môi trường. Mục tiêu chính của nghị định này là tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước, siết chặt các quy định và nâng cao ý thức trách nhiệm của doanh nghiệp trong công tác bảo vệ môi trường. 

1. Đối tượng bắt buộc phải có Hệ thống Quản lý Môi trường theo TCVN ISO 14001

Theo quy định tại Nghị định 40/2019/NĐ-CP, các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đã đi vào hoạt động thuộc các loại hình sản xuất công nghiệp có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao, đồng thời thuộc đối tượng phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM), bắt buộc phải xây dựng và duy trì một hệ thống quản lý môi trường đạt chuẩn. 

2. Tiêu chuẩn áp dụng và vai trò của TCVN ISO 14001

Tiêu chuẩn được chỉ định áp dụng là Tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 14001 (phiên bản hiện hành tương đương của tiêu chuẩn quốc tế ISO 14001). Việc áp dụng ISO 14001 giúp doanh nghiệp: 

• Xác định và kiểm soát các khía cạnh môi trường có ý nghĩa. 

• Thiết lập các mục tiêu, chỉ tiêu môi trường và kế hoạch thực hiện. 

• Tuân thủ các yêu cầu pháp luật và các yêu cầu khác về môi trường. 

• Cải tiến liên tục hiệu quả hoạt động môi trường. 

• Giảm thiểu rủi ro sự cố môi trường và chi phí liên quan. 

Thời hạn hoàn thành Hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 

Nghị định 40/2019/NĐ-CP cũng quy định rõ ràng về thời hạn mà các đối tượng phải hoàn thành việc xây dựng và vận hành hệ thống quản lý môi trường theo TCVN ISO 14001: 

• Đối với các dự án mới: Phải hoàn thành trong thời hạn 02 năm kể từ ngày dự án chính thức đi vào vận hành. 

• Đối với các cơ sở đang hoạt động (tại thời điểm nghị định có hiệu lực): Phải hoàn thành trước ngày 31/12/2020. 

Lưu ý quan trọng: Đến thời điểm hiện tại, các mốc thời gian trên đã qua. Điều này đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp thuộc đối tượng quy định nhưng chưa hoàn thành việc xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 có thể đối mặt với các biện pháp kiểm tra, xử phạt từ cơ quan chức năng. Do đó, việc khẩn trương triển khai và duy trì hệ thống là vô cùng cần thiết để đảm bảo tuân thủ pháp luật và hoạt động bền vững. 

Danh sách chi tiết 17 loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ bắt buộc áp dụng ISO 14001 

Dưới đây là danh mục 17 loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ cụ thể, theo quy định của Nghị định 40/2019/NĐ-CP, phải có hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn TCVN ISO 14001: 

1️⃣ Khai thác, làm giàu quặng khoáng sản độc hại: Bao gồm các hoạt động khai thác và xử lý sơ bộ các loại quặng chứa thành phần nguy hại cho môi trường và sức khỏe con người.

2️⃣ Luyện kim; tinh chế, chế biến khoáng sản độc hại; phá dỡ tàu biển: Các ngành công nghiệp nặng tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm cao từ khí thải, nước thải và chất thải rắn.

3️⃣ Sản xuất giấy, bột giấy, ván sợi (MDF, HDF): Quá trình sản xuất sử dụng nhiều hóa chất và tiêu thụ lượng lớn nước, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm nguồn nước.

4️⃣ Sản xuất hóa chất, phân bón hóa học (trừ loại hình phối trộn); thuốc bảo vệ thực vật hóa học: Ngành sản xuất các sản phẩm có khả năng gây ô nhiễm cao nếu không được quản lý chặt chẽ.

5️⃣ Nhuộm (vải, sợi), giặt mài: Sử dụng nhiều loại hóa chất, thuốc nhuộm và nước, tạo ra lượng nước thải lớn có màu và chứa các chất ô nhiễm.

6️⃣ Thuộc da: Quá trình thuộc da sử dụng các hóa chất độc hại như crom, sunfua, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm nghiêm trọng.

7️⃣ Lọc hóa dầu: Ngành công nghiệp chế biến dầu mỏ và các sản phẩm từ dầu mỏ, có nguy cơ cao về phát thải khí, rò rỉ hóa chất.

8️⃣ Nhiệt điện than, sản xuất than cốc, khí hóa than, điện hạt nhân: Các nguồn năng lượng có tác động lớn đến môi trường, đặc biệt là phát thải khí nhà kính, chất thải rắn và nguy cơ phóng xạ (đối với điện hạt nhân).

9️⃣ Xử lý, tái chế chất thải; sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất: Các hoạt động liên quan trực tiếp đến quản lý chất thải, cần quy trình chặt chẽ để tránh phát tán ô nhiễm thứ cấp.

1️⃣0️⃣ Có công đoạn xi mạ, làm sạch bề mặt kim loại bằng hóa chất: Các quy trình sử dụng hóa chất mạnh, tạo ra nước thải chứa kim loại nặng và các chất độc hại.

1️⃣1️⃣ Sản xuất pin, ắc quy: Liên quan đến việc sử dụng và xử lý các kim loại nặng và hóa chất nguy hiểm.

1️⃣2️⃣ Sản xuất clinker: Thành phần chính để sản xuất xi măng, quá trình nung clinker phát thải lượng lớn bụi và khí CO2.

1️⃣3️⃣ Chế biến mủ cao su: Quá trình chế biến mủ cao su tạo ra mùi và nước thải có hàm lượng chất hữu cơ cao.

1️⃣4️⃣ Chế biến tinh bột sắn; bột ngọt; bia, rượu, cồn công nghiệp: Các ngành công nghiệp thực phẩm và đồ uống có quy mô lớn, phát sinh nước thải hữu cơ cao.

1️⃣5️⃣ Chế biến mía đường: Tương tự như chế biến tinh bột sắn, ngành này cũng tạo ra lượng lớn nước thải và bã thải hữu cơ.

1️⃣6️⃣ Chế biến thủy sản, giết mổ gia súc, gia cầm (quy mô công nghiệp): Phát sinh nước thải chứa nhiều chất hữu cơ, vi sinh vật gây bệnh và chất thải rắn.

1️⃣7️⃣ Sản xuất linh kiện, thiết bị điện, điện tử: Có thể liên quan đến việc sử dụng các hóa chất, kim loại nặng và quy trình xử lý bề mặt có nguy cơ gây ô nhiễm.

Lợi ích khi doanh nghiệp xây dựng Hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 

Việc tuân thủ quy định và chủ động xây dựng hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn mang lại nhiều lợi ích chiến lược và bền vững cho doanh nghiệp: 

• Tuân thủ pháp luật và giảm thiểu rủi ro pháp lý: Đáp ứng yêu cầu của Nghị định 40/2019/NĐ-CP, tránh các khoản phạt và rắc rối pháp lý. 

• Nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên: Tối ưu hóa việc sử dụng nguyên liệu, năng lượng, nước, từ đó giảm chi phí sản xuất. 

• Giảm thiểu ô nhiễm và chi phí xử lý chất thải: Kiểm soát tốt các nguồn phát thải, giảm lượng chất thải và chi phí liên quan đến xử lý. 

• Cải thiện hình ảnh và uy tín thương hiệu: Xây dựng hình ảnh doanh nghiệp có trách nhiệm với môi trường, tạo thiện cảm với khách hàng, đối tác và cộng đồng. 

• Tăng cường lợi thế cạnh tranh: Đáp ứng yêu cầu của các thị trường khó tính, đặc biệt là các thị trường xuất khẩu coi trọng yếu tố môi trường. 

• Nâng cao ý thức và sự tham gia của nhân viên: Tạo ra một văn hóa làm việc tích cực, nơi mọi người cùng chung tay bảo vệ môi trường. 

• Phòng ngừa và ứng phó sự cố môi trường hiệu quả: Xây dựng các quy trình chuẩn bị và ứng phó, giảm thiểu thiệt hại khi có sự cố xảy ra. 

KNA CERT – Chứng nhận hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 cho doanh nghiệp 

Việc triển khai hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 đòi hỏi sự hiểu biết chuyên sâu về tiêu chuẩn, quy định pháp luật và kinh nghiệm thực tiễn. KNA CERT, với đội ngũ chuyên gia hàng đầu, giàu kinh nghiệm và tận tâm, tự hào là đối tác tin cậy của các doanh nghiệp trong hành trình này. 

Chúng tôi cung cấp các giải pháp toàn diện: 

• Đào tạo chuyên sâu: Từ nhận thức tiêu chuẩn, đánh giá viên nội bộ đến các kỹ thuật quản lý môi trường tiên tiến. 

• Đánh giá trước chứng nhận (Pre-audit): Giúp doanh nghiệp rà soát, khắc phục các điểm chưa phù hợp trước khi đánh giá chính thức. 

• Đánh giá chứng nhận ISO 14001: Thực hiện đánh giá khách quan, minh bạch và cấp chứng chỉ được công nhận rộng rãi. 

KNA CERT cam kết mang đến dịch vụ chất lượng, giúp doanh nghiệp không chỉ đáp ứng yêu cầu pháp luật mà còn thực sự nâng cao hiệu quả quản lý môi trường, góp phần vào sự phát triển bền vững. 

Việc chủ động xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 không chỉ là một yêu cầu bắt buộc đối với 17 loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo Nghị định 40/2019/NĐ-CP, mà còn là một quyết định đầu tư chiến lược cho sự phát triển bền vững của mọi doanh nghiệp. Đây là minh chứng rõ ràng cho cam kết của doanh nghiệp đối với việc bảo vệ môi trường, nâng cao trách nhiệm xã hội và củng cố vị thế trên thị trường. 

Nếu doanh nghiệp của bạn thuộc một trong các đối tượng nêu trên, hoặc có mong muốn cải thiện công tác quản lý môi trường để tối ưu hóa hoạt động và nâng tầm thương hiệu, đừng ngần ngại liên hệ với KNA CERT theo số Hotline: 0983.246.419 hoặc Email: salesmanager@knacert.com. Chúng tôi sẵn sàng đồng hành cùng Quý doanh nghiệp trên hành trình chinh phục tiêu chuẩn ISO 14001.