BSCI, SA8000 và SEDEX: Sự khác biệt chính

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và xu hướng kinh doanh bền vững, các doanh nghiệp ngày càng phải tuân thủ những tiêu chuẩn khắt khe về trách nhiệm xã hội để đảm bảo tính minh bạch trong chuỗi cung ứng. Ba tiêu chuẩn quan trọng trong lĩnh vực này gồm BSCI, SA8000 và SEDEX SMETA. Vậy BSCI, SA8000, SEDEX SMETA có gì khác nhau và doanh nghiệp nên lựa chọn tiêu chuẩn nào? Hãy cùng KNA CERT tìm kiếm câu trả lời trong bài viết dưới đây.

Giới thiệu về BSCI, SA8000 và Sedex SMETA

1. Giới thiệu về BSCI 

BSCI (Business Social Compliance Initiative) là một sáng kiến quốc tế về trách nhiệm xã hội trong kinh doanh, được sáng lập bởi Hiệp hội Ngoại thương Đức (FTA), nay được quản lý bởi Amfori. Mục tiêu chính của BSCI là nâng cao điều kiện làm việc trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đồng thời giúp doanh nghiệp xây dựng mô hình sản xuất không chỉ bền vững và minh bạch, mà còn đảm bảo đạo đức và trách nhiệm xã hội.

BSCI đưa ra một Bộ Quy tắc Ứng xử với các nguyên tắc cốt lõi, bao gồm bảo vệ quyền con người, đảm bảo điều kiện lao động công bằng, bảo vệ sức khỏe và an toàn cho người lao động, bảo vệ môi trường và tuân thủ các chuẩn mực đạo đức kinh doanh. Đây là công cụ không chỉ giúp các doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu quốc tế mà còn là một phương tiện để nâng cao uy tín thương hiệu, tạo ra cơ hội hợp tác với các đối tác lớn toàn cầu.

Phiên bản cập nhật mới nhất của BSCI, được phát hành vào năm 2021, bao gồm nhiều cải tiến quan trọng để thích ứng với các quy định lao động quốc tế và đáp ứng nhu cầu từ các đối tác và thị trường. Tiêu chuẩn này chính thức có hiệu lực từ ngày 25 tháng 9 năm 2023, với yêu cầu các doanh nghiệp và nhà cung ứng thực hiện các biện pháp nghiêm ngặt hơn nhằm đảm bảo tuân thủ.

Bộ Quy tắc Ứng xử BSCI bao gồm 13 nguyên tắc quan trọng, với những vấn đề trọng yếu như:

• Hệ thống Quản lý Trách Nhiệm Xã hội và Hiệu ứng Phân Tầng
• Sự tham gia của Công nhân và Biện pháp Bảo vệ họ
• Quyền tự do Hội Đoàn và Thương lượng Tập thể
•  Không Phân biệt Đối xử, Bạo lực hoặc Quấy rối
• Trả Thù lao Công bằng
• Thời giờ Làm việc Hợp lý
• An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp
• Không Sử dụng Lao động Trẻ em
• Bảo vệ Đặc biệt đối với Lao động Vị Thành Niên
• Không Việc làm Bấp bênh
• Không Sử dụng Lao động Nô lệ, Lao động Cưỡng bức hoặc Buôn người
• Bảo vệ môi trường
• Hành vi Kinh doanh Có đạo đức

Thông qua các nguyên tắc này, BSCI giúp doanh nghiệp không chỉ đáp ứng yêu cầu tuân thủ mà còn thúc đẩy các hoạt động sản xuất có trách nhiệm và bền vững.

2. Giới thiệu về SA8000

SA8000 là một trong những tiêu chuẩn quốc tế nổi bật về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, được phát triển vào năm 1997 bởi CEPAA (Council on Economic Priorities Accreditation Agency), hiện nay là SAI (Social Accountability International), với sự hợp tác của nhiều tổ chức quốc tế. Là một trong những tiêu chuẩn đầu tiên trong lĩnh vực này, SA8000 đề ra các quy định rõ ràng nhằm giám sát và cải thiện điều kiện lao động, bảo vệ quyền lợi người lao động và thúc đẩy tính đạo đức trong hoạt động kinh doanh.

Tiêu chuẩn SA8000 dựa trên các nguyên tắc toàn cầu được công nhận, bao gồm:

• Công ước Liên Hiệp Quốc về Nhân quyền, nhằm bảo vệ các quyền cơ bản của con người trong môi trường lao động.
• Các công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), với các vấn đề trọng yếu như cấm lao động cưỡng bức, lao động trẻ em, quyền tự do hiệp hội, điều kiện làm việc an toàn và tiền lương công bằng.
• Luật lao động của các quốc gia, bảo đảm rằng các doanh nghiệp tuân thủ các quy định của địa phương cũng như các tiêu chuẩn quốc tế.

Tiêu chuẩn này đưa ra các yêu cầu cơ bản bao gồm: Cấm sử dụng lao động trẻ em và lao động cưỡng bức, Đảm bảo sức khỏe và an toàn cho người lao động trong môi trường làm việc, Tôn trọng tự do hội đoàn và quyền thương lượng tập thể của người lao động, Cấm phân biệt đối xử và các hình thức kỷ luật lao động không công bằng, Đảm bảo giờ làm việc hợp lý, tiền lương công bằng và các phúc lợi cho người lao động, Xây dựng một hệ thống quản lý phù hợp để đảm bảo tuân thủ các quy định này,..

Áp dụng SA8000 vào hệ thống quản lý của doanh nghiệp không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi người lao động mà còn nâng cao trách nhiệm xã hội, thúc đẩy tính minh bạch và cải thiện hình ảnh thương hiệu trên thị trường. Tiêu chuẩn này khuyến khích các doanh nghiệp tạo ra môi trường làm việc công bằng, an toàn, đồng thời giúp họ xây dựng các mối quan hệ bền vững với đối tác và khách hàng có ý thức về đạo đức trong kinh doanh.

3. Giới thiệu về Sedex SMETA

SMETA (Sedex Members Ethical Trade Audit) là một phương pháp kiểm toán xã hội được thiết kế để đánh giá mức độ tuân thủ trách nhiệm xã hội trong hoạt động kinh doanh. SMETA giúp các công ty đánh giá các nhà cung cấp và địa điểm sản xuất dựa trên các tiêu chí quan trọng như điều kiện lao động, sức khỏe và an toàn, bảo vệ môi trường và đạo đức kinh doanh.

Với hơn 40.000 cuộc kiểm toán được tải lên nền tảng SEDEX hàng năm, SMETA đã trở thành một trong những phương pháp kiểm toán xã hội phổ biến và được tin cậy nhất trên toàn cầu. Được thiết kế để giảm thiểu sự trùng lặp trong quá trình đánh giá, SMETA cung cấp một hệ thống đánh giá nhất quán và đáng tin cậy, giúp các doanh nghiệp và nhà cung cấp tuân thủ hiệu quả các tiêu chuẩn quốc tế.

SMETA tích hợp các yêu cầu của Bộ quy tắc cơ sở ETI (Ethical Trading Initiative), được xây dựng trên nền tảng các công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), cùng với các quy định pháp lý địa phương, đảm bảo tính toàn diện và sự phù hợp trong mọi hoàn cảnh. Phiên bản mới nhất, SMETA 7.0, được cập nhật để nâng cao hiệu quả đánh giá và giúp các doanh nghiệp đáp ứng tốt hơn những tiêu chuẩn đạo đức ngày càng cao trong kinh doanh toàn cầu.

Sự khác nhau giữa BSCI, SA8000 và Sedex SMETA

1. Phạm vi và mục tiêu

• BSCI (Business Social Compliance Initiative): Được sáng lập bởi Hiệp hội Ngoại thương Đức (FTA) và hiện nay được quản lý bởi Amfori, BSCI tập trung vào việc nâng cao điều kiện làm việc trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Mục tiêu chính của BSCI là tạo ra một mô hình sản xuất bền vững, minh bạch và có đạo đức, đồng thời giúp các doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu quốc tế về trách nhiệm xã hội.
• SA8000: Được phát triển bởi SAI (Social Accountability International) vào năm 1997. SA8000 tập trung vào các vấn đề cơ bản về lao động như cấm lao động cưỡng bức và lao động trẻ em, bảo vệ quyền tự do hiệp hội, điều kiện làm việc an toàn và đảm bảo tiền lương công bằng. SA8000 mang tính chất quy chuẩn chặt chẽ và có tính toàn diện trong việc giám sát và cải thiện điều kiện lao động.
• SMETA (Sedex Members Ethical Trade Audit): Là một phương pháp kiểm toán xã hội do Sedex phát triển để đánh giá mức độ tuân thủ trách nhiệm xã hội trong các hoạt động kinh doanh. SMETA đánh giá các nhà cung cấp và địa điểm sản xuất dựa trên các tiêu chí như điều kiện lao động, sức khỏe và an toàn, bảo vệ môi trường và đạo đức kinh doanh. SMETA không phải là một tiêu chuẩn mà là một phương pháp kiểm toán giúp doanh nghiệp đánh giá và tuân thủ các tiêu chuẩn đạo đức trong chuỗi cung ứng.

2. Cách tiếp cận và phương pháp thực hiện

• BSCI: Đưa ra Bộ Quy tắc Ứng xử với 13 nguyên tắc cốt lõi, bao gồm các vấn đề như quyền lao động, an toàn lao động, bảo vệ môi trường và hành vi kinh doanh có đạo đức. BSCI yêu cầu các doanh nghiệp và nhà cung cấp thực hiện các biện pháp cải thiện liên tục để đáp ứng các yêu cầu này.
• SA8000: Cung cấp một bộ tiêu chuẩn chi tiết và yêu cầu các doanh nghiệp xây dựng hệ thống quản lý xã hội để đảm bảo tuân thủ các quy định về lao động và đạo đức trong kinh doanh. Việc tuân thủ SA8000 thường liên quan đến việc cấp chứng nhận độc lập.
• SMETA: Là một phương pháp kiểm toán giúp các doanh nghiệp kiểm tra mức độ tuân thủ trách nhiệm xã hội của các nhà cung cấp. SMETA giúp các công ty và tổ chức kiểm tra điều kiện làm việc và các yếu tố đạo đức trong chuỗi cung ứng thông qua các cuộc kiểm toán và đánh giá từ các chuyên gia.

3. Khả năng kiểm tra và chứng nhận

• BSCI: Không phải là chứng nhận mà là một bộ quy tắc ứng xử giúp các doanh nghiệp cải thiện các hoạt động của mình trong chuỗi cung ứng.
• SA8000: Là một chứng nhận chính thức mà doanh nghiệp có thể đạt được nếu đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của tiêu chuẩn. SA8000 thường được chứng nhận thông qua các cuộc kiểm toán độc lập.
• SMETA: Cũng không phải là một chứng nhận mà là một phương pháp kiểm toán được sử dụng để đánh giá và báo cáo tình hình tuân thủ trách nhiệm xã hội. Các cuộc kiểm toán SMETA không cấp chứng nhận mà chỉ cung cấp thông tin đánh giá tình trạng hiện tại.

4. Tính linh hoạt và yêu cầu đối với doanh nghiệp

• BSCI: Một trong những đặc điểm nổi bật của BSCI là tính linh hoạt cao, cho phép doanh nghiệp thực hiện các cải tiến xã hội một cách dần dần thông qua các chương trình cải thiện liên tục. Do đó, BSCI thích hợp cho các doanh nghiệp hoạt động trong các chuỗi cung ứng phức tạp và có sự phát triển bền vững lâu dài.
• SA8000: Được thiết kế như một hệ thống tiêu chuẩn với các yêu cầu rất cụ thể và khắt khe. Để đạt được chứng nhận SA8000, doanh nghiệp cần có một hệ thống quản lý xã hội rõ ràng và tổ chức các hoạt động theo các tiêu chuẩn đã được xác định, điều này đòi hỏi đầu tư và cam kết nghiêm túc từ phía doanh nghiệp.
• SMETA: Không yêu cầu áp dụng một hệ thống quản lý cố định. Thay vào đó, nó là một công cụ kiểm toán được thiết kế để đánh giá thực tế tình hình của các nhà cung cấp và địa điểm sản xuất dựa trên các yếu tố cụ thể. SMETA giúp doanh nghiệp phát hiện và giảm thiểu các rủi ro xã hội, nhưng không yêu cầu doanh nghiệp phải thay đổi cấu trúc hay quy trình như BSCI hoặc SA8000.

5. Cập nhật và điều chỉnh tiêu chuẩn

• BSCI: Tiêu chuẩn BSCI đã được cập nhật vào năm 2021 để điều chỉnh các yêu cầu lao động quốc tế và phù hợp với các tiêu chuẩn mới trong kinh doanh toàn cầu. Phiên bản mới của BSCI, có hiệu lực từ tháng 9 năm 2023, yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện các biện pháp nghiêm ngặt hơn về trách nhiệm xã hội.
• SA8000: SA8000 cũng được cập nhật định kỳ để đáp ứng các thay đổi trong các công ước lao động quốc tế và nhu cầu của thị trường toàn cầu. Cập nhật và cải tiến tiêu chuẩn nhằm đảm bảo tính kịp thời và phù hợp với các vấn đề lao động hiện tại.
• SMETA: SMETA 7.0 là phiên bản mới nhất, đã được cập nhật để cải thiện hiệu quả đánh giá và giúp các doanh nghiệp đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn đạo đức trong kinh doanh toàn cầu.

6. Đầu ra của dịch vụ và hiệu lực

• BSCI: BSCI không phải là một hệ thống chứng nhận mà chỉ là một chương trình đánh giá. Đầu ra của BSCI là báo cáo đánh giá, có hiệu lực từ 1 đến 2 năm, tùy theo mức độ tuân thủ (A, B, C, D, E). Nếu doanh nghiệp bị xếp hạng thấp (D, E), họ cần thực hiện các biện pháp cải tiến và trải qua quá trình tái đánh giá để đáp ứng yêu cầu.
• SA8000: SA8000 là một tiêu chuẩn chứng nhận nên đầu ra chứng nhận. Chứng nhận có hiệu lực trong 3 năm. Tuy nhiên, doanh nghiệp phải tuân thủ các cuộc kiểm tra giám sát định kỳ, thường diễn ra 6–12 tháng một lần, để duy trì hiệu lực của chứng nhận.
• SMETA: SMETA không có chứng nhận chính thức, chỉ có báo cáo đánh giá. Báo cáo này không có thời gian hiệu lực cố định, mà báo cáo SMETA thường được cập nhật định kỳ theo yêu cầu của khách hàng.

Sự giống nhau giữa ba tiêu chuẩn BSCI, SA8000 và Sedex SMETA

• Cả ba tiêu chuẩn đều hướng đến việc nâng cao trách nhiệm xã hội trong hoạt động kinh doanh, giúp doanh nghiệp xây dựng môi trường làm việc công bằng, bảo vệ quyền lợi người lao động và đảm bảo tính đạo đức trong các chuỗi cung ứng toàn cầu.
• Tất cả ba tiêu chuẩn đều yêu cầu doanh nghiệp tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về điều kiện lao động, bao gồm việc bảo vệ sức khỏe và an toàn cho người lao động, cấm lao động trẻ em và lao động cưỡng bức, đồng thời tạo ra môi trường làm việc không có phân biệt đối xử hoặc bạo lực.
• BSCI, SA8000 và SMETA đều dựa trên các nguyên tắc nhân quyền toàn cầu, bao gồm việc bảo vệ quyền tự do hội đoàn, quyền thương lượng tập thể và các quyền cơ bản khác của người lao động. Các tiêu chuẩn này giúp doanh nghiệp đảm bảo tuân thủ các quy định quốc tế và xây dựng mối quan hệ lao động bền vững.
• Các tiêu chuẩn này khuyến khích doanh nghiệp cải thiện không chỉ điều kiện làm việc mà còn phải tuân thủ các chuẩn mực đạo đức trong kinh doanh, bao gồm bảo vệ môi trường và tuân thủ các quy định pháp lý tại các quốc gia nơi doanh nghiệp hoạt động.
• Các tiêu chuẩn này đều nhấn mạnh việc giảm thiểu rủi ro tuân thủ trong chuỗi cung ứng toàn cầu thông qua các phương pháp kiểm toán và đánh giá. Cả BSCI, SA8000 và SMETA đều giúp doanh nghiệp giám sát các nhà cung cấp và địa điểm sản xuất, đảm bảo rằng họ đáp ứng các yêu cầu quốc tế về trách nhiệm xã hội.
• BSCI, SA8000 và SMETA đều khuyến khích các doanh nghiệp cải tiến liên tục các chính sách và quy trình của mình để đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội ngày càng nghiêm ngặt hơn. Các tiêu chuẩn này không chỉ nhằm mục đích kiểm tra mà còn hỗ trợ các doanh nghiệp trong quá trình cải thiện và nâng cao hiệu quả trách nhiệm xã hội.
• Các tiêu chuẩn này đều yêu cầu doanh nghiệp duy trì tính minh bạch trong các hoạt động của mình, từ đó tạo ra một hình ảnh thương hiệu uy tín và có đạo đức, góp phần thu hút các đối tác và khách hàng có ý thức về đạo đức trong kinh doanh.

Doanh nghiệp nên chọn tiêu chuẩn nào trong 3 tiêu chuẩn BSCI, SA8000 và SMETA

Doanh nghiệp hoạt động trong chuỗi cung ứng toàn cầu và cần một giải pháp linh hoạt, BSCI là sự lựa chọn lý tưởng. Tiêu chuẩn này đặc biệt phù hợp với những công ty có mong muốn đáp ứng các yêu cầu của các thương hiệu lớn hoặc các nhà cung cấp quốc tế. BSCI cung cấp một bộ quy tắc ứng xử chung với tính linh hoạt cao, cho phép doanh nghiệp tự định hướng và cải tiến điều kiện lao động và trách nhiệm xã hội theo tiến trình riêng của mình mà không bị ràng buộc vào các yêu cầu quá khắt khe. Điều này rất quan trọng đối với những doanh nghiệp không muốn bị hạn chế trong việc phát triển, đổi mới và điều chỉnh các chính sách nhằm bảo vệ quyền lợi người lao động và bảo vệ môi trường.

Ngoài ra, BSCI không yêu cầu chứng nhận chính thức, giúp doanh nghiệp dễ dàng thực hiện và theo dõi các biện pháp cải tiến mà không phải trải qua quá nhiều thủ tục phức tạp. Điều này mang đến một mức độ linh hoạt và tiết kiệm chi phí cho những doanh nghiệp không muốn đầu tư quá nhiều vào các quy trình chứng nhận. BSCI phù hợp với các công ty có yêu cầu cải tiến liên tục trong chuỗi cung ứng, vì tiêu chuẩn này khuyến khích các doanh nghiệp đánh giá rủi ro và áp dụng phương pháp cải tiến liên tục nhằm nâng cao điều kiện lao động, tạo ra môi trường làm việc bền vững và an toàn.

Nếu doanh nghiệp muốn có một chứng nhận chính thức và uy tín về trách nhiệm xã hội, SA8000 sẽ là sự lựa chọn phù hợp. Đây là một tiêu chuẩn quốc tế uy tín với quy trình kiểm toán chặt chẽ, giúp doanh nghiệp chứng minh cam kết mạnh mẽ với khách hàng và đối tác về trách nhiệm xã hội của mình. Chứng nhận SA8000 được công nhận rộng rãi, giúp tăng cường niềm tin và uy tín của doanh nghiệp trong mắt các đối tác toàn cầu.

Đặc biệt, SA8000 là lựa chọn tối ưu đối với các doanh nghiệp hoạt động trong những ngành nghề có yêu cầu về quyền lao động nghiêm ngặt, như dệt may, chế biến thực phẩm, hoặc khai khoáng. Tiêu chuẩn này cung cấp các yêu cầu rõ ràng về quyền lợi người lao động, điều kiện làm việc, an toàn và sức khỏe, giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định quốc tế. SA8000 cũng yêu cầu doanh nghiệp xây dựng một hệ thống quản lý có cấu trúc rõ ràng và chặt chẽ, giúp họ kiểm soát và cải thiện các vấn đề về điều kiện lao động, an toàn lao động và đạo đức trong kinh doanh. Nếu doanh nghiệp muốn một bộ tiêu chuẩn toàn diện và có hệ thống quản lý rõ ràng, SA8000 là lựa chọn lý tưởng.

Trong trường hợp doanh nghiệp cần một phương pháp kiểm toán xã hội thực tế và khả thi, SMETA là sự lựa chọn tối ưu. SMETA cung cấp một phương pháp linh hoạt và dễ áp dụng để đánh giá các nhà cung cấp trong chuỗi cung ứng của doanh nghiệp, đặc biệt là khi doanh nghiệp không muốn bị ràng buộc quá nhiều vào các yêu cầu cứng nhắc của các tiêu chuẩn khác. Phương pháp này giúp đánh giá các yếu tố quan trọng như điều kiện lao động, sức khỏe và an toàn, cùng với đạo đức kinh doanh, đồng thời cung cấp một hệ thống kiểm toán đáng tin cậy và dễ dàng thực hiện.

SMETA còn giúp giảm thiểu sự trùng lặp trong các cuộc kiểm toán, điều này rất hữu ích đối với những doanh nghiệp có chuỗi cung ứng rộng lớn và nhiều nhà cung cấp. Việc giảm thiểu kiểm toán giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp, đặc biệt là khi họ phải đáp ứng nhiều yêu cầu từ các tổ chức khác nhau. SMETA có thể dễ dàng tích hợp vào các quy trình quản lý hiện tại của doanh nghiệp và được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu. Nếu doanh nghiệp đang tìm kiếm một phương pháp kiểm toán linh hoạt, hiệu quả và ít tốn kém, SMETA sẽ là lựa chọn hợp lý.

Tóm lại, BSCI phù hợp cho các doanh nghiệp cần sự linh hoạt trong chuỗi cung ứng toàn cầu mà không cần chứng nhận chính thức, trong khi SA8000 là sự lựa chọn thích hợp cho doanh nghiệp muốn có chứng nhận chính thức và uy tín về trách nhiệm xã hội, đặc biệt là trong các ngành có yêu cầu về lao động nghiêm ngặt. Còn nếu doanh nghiệp muốn giảm thiểu sự trùng lặp trong kiểm toán và tìm kiếm một phương pháp kiểm toán hiệu quả và tiết kiệm chi phí, SMETA sẽ là sự lựa chọn phù hợp.

Hy vọng sau khi đọc bài viết doanh nghiệp đã hiểu được sự khác nhau giữa BSCI, SA8000 và Sedex SMETA cũng như lựa chọn được tiêu chuẩn phù hợp với doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp có thắc mắc gì về các tiêu chuẩn trên, hãy liên hệ ngay với KNA CERT để được giải đáp.

• Trụ sở chính: Tầng 11, Tòa nhà Ladeco Building, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội
• Chi nhánh: Tầng 7, Tòa nhà Thủy Lợi 4, 205A Nguyễn Xí, Phường 26, Quận Bình Thạnh, TPHCM
• Facebook: https://www.facebook.com/KNACertification
• Hotline: 0983.246.419
• Email: salesmanager@knacert.com