Hướng dẫn đánh giá HACCP theo quy trình chuẩn

Đánh giá HACCP là bước quan trọng trong quá trình xây dựng và duy trì hiệu quả của hệ thống phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn. Vậy đánh giá HACCP là gì và làm thế nào để hoàn thành các buổi đánh giá HACCP? Bài viết dưới đây của KNA CERT sẽ chia sẻ cho quý độc giả về hướng dẫn đánh giá HACCP chi tiết.

Đánh giá HACCP là gì?

Đánh giá HACCP là quá trình kiểm tra và xác nhận xem hệ thống phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn (HACCP) của một tổ chức có được triển khai đúng cách và đáp ứng các yêu cầu tiêu chuẩn hay không. Quá trình này không chỉ giúp phát hiện và khắc phục những điểm yếu trong hệ thống mà còn đảm bảo tính hiệu quả và sự tuân thủ các quy định pháp luật về an toàn thực phẩm.

Các loại đánh giá HACCP 

1. Đánh giá chứng nhận HACCP

Đánh giá chứng nhận HACCP là quá trình đánh giá do các tổ chức đánh giá độc lập thực hiện nhằm xác nhận rằng hệ thống HACCP của doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế hoặc quy định của pháp luật. Kết quả đánh giá này thường được cấp dưới dạng chứng nhận HACCP, tạo sự tin tưởng với khách hàng và đối tác.

2. Đánh giá nội bộ HACCP

Đánh giá nội bộ HACCP là hoạt động đánh giá do chính doanh nghiệp thực hiện để kiểm tra, theo dõi và cải thiện hệ thống HACCP đang áp dụng. Đây là bước quan trọng giúp phát hiện và giải quyết các vấn đề trước khi tiến hành đánh giá từ bên thứ ba.

Hướng dẫn đánh giá HACCP chi tiết

Bước 1: Lập kế hoạch đánh giá HACCP

Lập kế hoạch là giai đoạn đầu tiên và mang tính nền tảng cho một quá trình đánh giá HACCP thành công. Trước hết, doanh nghiệp cần xác định phạm vi đánh giá. Có nghĩa là, doanh nghiệp phải làm rõ các khu vực, quy trình hoặc sản phẩm nào sẽ được đưa vào phạm vi đánh giá. Điều này có thể bao gồm toàn bộ hệ thống HACCP hoặc chỉ tập trung vào các điểm kiểm soát tới hạn (CCP), tùy thuộc vào mục tiêu cụ thể.

Song song với đó, việc chuẩn bị tài liệu liên quan là một bước không thể thiếu. Những tài liệu này bao gồm kế hoạch HACCP đã được xây dựng, hồ sơ sản xuất, các báo cáo đánh giá trước đây và tài liệu ghi nhận quá trình giám sát các điểm CCP. Việc thu thập đầy đủ tài liệu không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn cung cấp cơ sở để đối chiếu và phân tích trong suốt quá trình đánh giá. Đồng thời, doanh nghiệp cần xây dựng lịch trình cụ thể, bao gồm thời gian, địa điểm và nội dung đánh giá. 

Bước 2: Thực hiện đánh giá hệ thống HACCP

Sau khi đã chuẩn bị kế hoạch kỹ lưỡng, quá trình đánh giá thực tế sẽ bắt đầu. Một trong những bước quan trọng nhất là kiểm tra trực tiếp tại các khu vực sản xuất, lưu trữ và phân phối. Mục tiêu của bước này là đánh giá mức độ áp dụng thực tế của các biện pháp kiểm soát an toàn thực phẩm. Đội ngũ đánh giá cần quan sát kỹ lưỡng các hoạt động, từ việc tiếp nhận nguyên liệu, quy trình sản xuất cho đến giai đoạn bảo quản và vận chuyển. Những ghi nhận tại hiện trường cần được đối chiếu với các tiêu chuẩn hoặc quy trình đã đặt ra để xác định mức độ tuân thủ.

Ngoài kiểm tra thực tế, nhóm đánh giá cần xem xét các hồ sơ liên quan đến việc giám sát và kiểm tra CCP, cũng như các hành động khắc phục đã được thực hiện trước đó. Việc này nhằm đảm bảo rằng hệ thống HACCP không chỉ vận hành đúng mà còn được ghi nhận đầy đủ, minh bạch trong tài liệu. Đồng thời, phỏng vấn nhân viên là một cách để đánh giá mức độ hiểu biết, năng lực và ý thức của họ trong việc tuân thủ các quy trình HACCP.

Bước 3: Ghi nhận kết quả

Sau khi hoàn tất quá trình kiểm tra và xác minh, tất cả kết quả cần được ghi chép lại một cách chi tiết. Một biên bản đánh giá được lập ra sẽ liệt kê đầy đủ các phát hiện trong quá trình đánh giá, bao gồm cả những điểm hệ thống thực hiện tốt và các vấn đề cần khắc phục.

Đặc biệt, việc xác định mức độ nghiêm trọng của từng vấn đề là rất quan trọng. Những vấn đề lớn ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn thực phẩm cần được ưu tiên xử lý ngay lập tức, trong khi các lỗi nhỏ hơn có thể được xử lý trong kế hoạch dài hạn.

Bước 4: Thực hiện hành động khắc phục

Nhóm đánh giá cần đưa ra các vấn đề cụ thể và yêu cầu doanh nghiệp thực hiện hành động khắc phục cho từng vấn đề đã phát hiện. Ví dụ, nếu lỗi xảy ra tại một CCP, doanh nghiệp có thể phải điều chỉnh quy trình sản xuất, bổ sung các biện pháp giám sát hoặc đào tạo lại nhân viên. Trong trường hợp hồ sơ không đầy đủ hoặc không đồng bộ, việc cập nhật và chuẩn hóa tài liệu là điều cần thiết.

Khi các biện pháp khắc phục được thực hiện, doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch giám sát để đảm bảo rằng các vấn đề đã được xử lý triệt để. Đồng thời, cần tổ chức đánh giá lại các biện pháp này nhằm đảm bảo rằng chúng đạt hiệu quả lâu dài và ngăn chặn nguy cơ tái phát.

Bước 5: Báo cáo và duy trì cải tiến

Sau khi hoàn tất các bước trên, doanh nghiệp cần lập một báo cáo tổng kết. Báo cáo này cần bao gồm:

• Tóm tắt toàn bộ quá trình đánh giá.
• Kết quả đánh giá, bao gồm những điểm tuân thủ tốt và các vấn đề đã được xử lý.
• Các hành động khắc phục đã thực hiện và những kế hoạch cải tiến trong tương lai.

Ngoài ra, doanh nghiệp nên thường xuyên đánh giá định kỳ để phát hiện những cơ hội cải tiến mới. Đồng thời, hệ thống cần được cập nhật thường xuyên để đáp ứng các yêu cầu pháp luật hoặc tiêu chuẩn mới từ thị trường.

Tại sao doanh nghiệp cần đánh giá HACCP ?

• Đảm bảo tuân thủ pháp luật và tiêu chuẩn quốc tế: Nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế yêu cầu các doanh nghiệp sản xuất, chế biến và phân phối thực phẩm phải áp dụng và duy trì hệ thống HACCP. Việc đánh giá giúp đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ các quy định pháp luật và tiêu chuẩn quốc tế như Codex Alimentarius hoặc các yêu cầu riêng của khách hàng. Điều này giúp doanh nghiệp tránh các vấn đề pháp lý và duy trì quyền hoạt động kinh doanh.
• Phát hiện và khắc phục kịp thời các rủi ro: Quá trình đánh giá HACCP cho phép doanh nghiệp phát hiện những vấn đề tiềm ẩn trong hệ thống, chẳng hạn như lỗi trong kiểm soát các điểm CCP, tài liệu không đầy đủ hoặc nhân viên chưa thực hiện đúng quy trình. Những phát hiện này giúp doanh nghiệp triển khai các biện pháp khắc phục nhanh chóng, giảm thiểu nguy cơ xảy ra các sự cố liên quan đến an toàn thực phẩm, từ đó bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.

• Nâng cao hiệu quả quản lý và sản xuất: Đánh giá HACCP không chỉ tập trung vào an toàn thực phẩm mà còn giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất và quản lý. Việc xác định các điểm chưa hiệu quả trong hệ thống cho phép doanh nghiệp điều chỉnh, cải tiến quy trình và giảm thiểu lãng phí, từ đó tăng năng suất và giảm chi phí vận hành.
• Xây dựng lòng tin với khách hàng và đối tác: Khách hàng ngày càng quan tâm đến an toàn thực phẩm và chất lượng sản phẩm. Việc thực hiện đánh giá HACCP thường xuyên và chứng minh sự tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín, xây dựng lòng tin với người tiêu dùng và đối tác. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp xuất khẩu, nơi các yêu cầu về an toàn thực phẩm luôn rất nghiêm ngặt.
• Hỗ trợ cải tiến liên tục: Đánh giá HACCP không chỉ là một bước kiểm tra mà còn tạo cơ hội để doanh nghiệp cải tiến hệ thống. Thông qua việc đánh giá, doanh nghiệp có thể xác định các điểm mạnh, điểm yếu và cơ hội cải tiến để nâng cao hiệu quả hệ thống. Điều này không chỉ giúp tăng cường khả năng phòng ngừa rủi ro mà còn giúp doanh nghiệp thích nghi với những thay đổi trong thị trường và các yêu cầu mới.

Hy vọng sau khi đọc xong bài viết này, tổ chức đã phần nào nắm được các bước trong hướng dẫn đánh giá HACCP. Nếu có bất kỳ thắc mắc gì liên quan tới tiêu chuẩn HACCP, hãy liên hệ ngay với KNA CERT để được giải đáp.

• Trụ sở chính: Tầng 11, Tòa nhà Ladeco Building, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội
• Chi nhánh: Tầng 7, Tòa nhà Thủy Lợi 4, 205A Nguyễn Xí, Phường 26, Quận Bình Thạnh, TPHCM
• Facebook: https://www.facebook.com/KNACertification
• Hotline: 0968.038.122
• Email: salesmanager@knacert.com