Khó khăn khi áp dụng ISO 14001 & Biện pháp khắc phục

Áp dụng hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Tuy nhiên, việc triển khai và duy trì hệ thống này cũng đi kèm với những khó khăn và hạn chế nhất định. Hãy cùng KNA CERT tìm hiểu về khó khăn khi áp dụng ISO 14001 qua bài viết dưới đây.

Khái quát về ISO 14001

ISO 14001 là tiêu chuẩn quốc tế cho hệ thống quản lý môi trường (EMS). Tiêu chuẩn này giúp các tổ chức xây dựng một hệ thống quản lý môi trường toàn diện, bao gồm các khía cạnh như quản lý chất thải, tiết kiệm năng lượng, sử dụng hóa chất, và các tác động môi trường khác.

Mục tiêu chính của ISO 14001 là giúp tổ chức giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, tuân thủ pháp luật về môi trường và cải thiện hiệu suất môi trường. Việc đạt được chứng nhận ISO 14001 không chỉ thể hiện sự cam kết của doanh nghiệp với môi trường mà còn mang lại nhiều lợi ích kinh tế như giảm chi phí, nâng cao hình ảnh thương hiệu và mở rộng cơ hội kinh doanh.

Khó khăn khi áp dụng ISO 14001

1. Triển khai ISO 14001 có thể tốn nhiều thời gian và nguồn lực

Áp dụng hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 thường đòi hỏi các tổ chức phải đầu tư đáng kể về thời gian, nhân lực và tài chính. Việc xây dựng hệ thống tài liệu, thực hiện đánh giá toàn diện và đào tạo cho toàn bộ nhân viên có thể gây áp lực lớn, đặc biệt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tính phức tạp của tiêu chuẩn ISO 14001, cùng với sự đa dạng của các ngành nghề và quy mô doanh nghiệp, khiến việc áp dụng trở nên khó khăn hơn. Ngoài ra, việc liên tục cập nhật và cải tiến hệ thống cũng đòi hỏi nguồn lực đáng kể.

2. Yêu cầu về tài liệu EMS phức tạp

Tiêu chuẩn ISO 14001 đòi hỏi các tổ chức phải xây dựng một hệ thống tài liệu đầy đủ và chi tiết, bao gồm chính sách môi trường, quy trình hoạt động, mục tiêu và các hồ sơ liên quan. Việc thiết lập và duy trì một hệ thống tài liệu như vậy có thể trở nên phức tạp, đặc biệt khi phải đảm bảo tính nhất quán, cập nhật và dễ truy cập cho tất cả các cấp nhân viên có liên quan tới từng loại tài liệu.

3. Thiếu sự cam kết của ban lãnh đạo

Để ISO 14001 phát huy tối đa hiệu quả, sự tham gia tích cực của ban lãnh đạo là điều không thể thiếu. Khi các nhà quản lý cấp cao thể hiện rõ ràng cam kết của mình đối với việc bảo vệ môi trường, họ không chỉ tạo động lực cho nhân viên mà còn đảm bảo rằng hệ thống được triển khai một cách hiệu quả và bền vững. Ngược lại, nếu thiếu sự ủng hộ từ ban lãnh đạo cấp cao, việc thực hiện ISO 14001 sẽ gặp nhiều trở ngại và khó đạt được những mục tiêu đã đề ra.

4. Khó khăn trong cải tiến liên tục và đo lường hiệu suất môi trường

ISO 14001 yêu cầu các tổ chức phải có một quá trình cải tiến liên tục về hiệu suất môi trường. Tuy nhiên, việc xây dựng, vận hành một hệ thống đo lường và đánh giá hiệu quả đòi hỏi nỗ lực đáng kể. Nhiều tổ chức gặp khó khăn trong việc xác định các chỉ số phù hợp, thu thập dữ liệu chính xác và phân tích kết quả để đưa ra những quyết định cải tiến hiệu quả.

5. Thiếu sự tham gia của nhân viên

Một trong những khó khăn khi triển khai ISO 14001 là việc chưa nhận được sự tham gia của toàn bộ nhân viên. Nhiều người vẫn chưa hiểu rõ mục tiêu và cách thức hoạt động của ISO 14001, dẫn đến sự thiếu tin tưởng và tham gia tích cực. Nhiều người có thể cảm thấy bị động trong quá trình này và cho rằng đây chỉ là trách nhiệm của cấp quản lý. Việc thiếu sự tham gia có thể khiến hệ thống không được vận hành một cách hiệu quả và không mang lại những kết quả như mong đợi.

6. Thiếu sự tích hợp với các quy trình kinh doanh

Một thách thức khác mà nhiều doanh nghiệp gặp phải khi triển khai ISO 14001 là việc chưa tích hợp hiệu quả hệ thống quản lý môi trường vào các hoạt động kinh doanh hàng ngày. Điều này dẫn đến tình trạng ISO 14001 trở thành một bộ quy tắc riêng biệt, không được liên kết chặt chẽ với các mục tiêu kinh doanh chung, dẫn đến sự thiếu quan tâm và đầu tư cần thiết.

7. Kỳ vọng và yêu cầu của các bên liên quan ngày càng cao

Các quy định về môi trường ngày càng chặt chẽ cùng với kỳ vọng ngày càng cao của cộng đồng về trách nhiệm xã hội đặt ra nhiều thách thức cho các tổ chức. Việc không đáp ứng được những yêu cầu này có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến hình ảnh và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Biện pháp khắc phục khó khăn khi áp dụng ISO 14001

1. Tìm kiếm sự hỗ trợ từ bên ngoài

Để giải quyết khó khăn khi triển khai ISO 14001, doanh nghiệp có thể tốn nhiều thời gian và nguồn lực. Tổ chức có thể tận dụng nguồn lực từ bên ngoài như thuê chuyên gia tư vấn hoặc hợp tác với những doanh nghiệp có kinh nghiệm. Bên cạnh đó, việc đầu tư vào đào tạo và phát triển nguồn nhân lực nội bộ cũng là một giải pháp hiệu quả. Việc xây dựng kế hoạch chi tiết và thiết lập các mốc thời gian rõ ràng sẽ giúp quá trình triển khai diễn ra trơn tru và không ảnh hưởng đến các hoạt động sản xuất kinh doanh.

2. Áp dụng công nghệ quản lý tài liệu 

Việc quản lý tài liệu ISO 14001 sẽ trở nên thuận tiện hơn khi áp dụng công nghệ. Các phần mềm chuyên dụng và hệ thống quản lý tài liệu điện tử giúp đơn giản hóa quá trình cập nhật, sửa đổi và kiểm soát tài liệu. Bên cạnh đó, việc xây dựng các quy trình làm việc rõ ràng và tổ chức thêm những buổi đào tạo sẽ giúp nhân viên làm quen và sử dụng hiệu quả các công cụ này.

3. Đảm bảo cam kết của ban lãnh đạo

Để giải quyết vấn đề thiếu sự cam kết của ban lãnh đạo, doanh nghiệp cần đảm bảo rằng ban lãnh đạo hiểu rõ tầm quan trọng của việc triển khai một hệ thống quản lý môi trường hiệu quả. Bằng cách làm rõ mối liên hệ giữa hệ thống quản lý môi trường và các mục tiêu kinh doanh cốt lõi như tăng trưởng, lợi nhuận và danh tiếng, doanh nghiệp có thể nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ ban lãnh đạo. Ngoài ra, tổ chức nên khuyến khích sự tham gia trực tiếp của họ vào quá trình thiết lập mục tiêu, đánh giá hiệu quả và cải tiến liên tục của hệ thống quản lý môi trường.

4. Xây dựng hệ thống đánh giá hiệu quả

Doanh nghiệp có thể chủ động ứng phó với khó khăn trong cải tiến liên tục và đo lường hiệu suất môi trường bằng cách thiết lập mục tiêu môi trường cụ thể, đo lường được và phù hợp với định hướng phát triển của tổ chức. Việc áp dụng các chỉ số đo lường hiệu suất (KPI) và theo dõi thường xuyên sẽ giúp doanh nghiệp nắm bắt rõ hơn về hiệu quả hoạt động và xác định những lĩnh vực cần cải thiện. Bên cạnh đó, việc thực hiện đánh giá hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 và khuyến khích sự tham gia của nhân viên sẽ tạo điều kiện để doanh nghiệp không ngừng nâng cao hiệu quả môi trường.

5. Nâng cao nhận thức của nhân viên

Doanh nghiệp cần xây dựng một môi trường làm việc mà mọi người đều có ý thức và trách nhiệm với môi trường. Đây là chìa khóa để giải quyết thách thức thiếu sự tham gia của nhân viên. Để làm được điều này, đòi hỏi tổ chức phải đầu tư vào việc đào tạo và nâng cao nhận thức của nhân viên về tầm quan trọng của hoạt động bảo vệ môi trường, đồng thời tạo cơ hội để họ đóng góp ý kiến và tham gia vào các hoạt động liên quan. Việc ghi nhận và khen thưởng những đóng góp tích cực của nhân viên sẽ giúp tạo động lực và khuyến khích họ tiếp tục nỗ lực.

6. Tích hợp các yêu cầu

Để vượt qua những khó khăn hiện tại, doanh nghiệp cần chủ động lồng ghép tiêu chuẩn ISO 14001 vào toàn bộ chiến lược kinh doanh. Việc kết nối chặt chẽ các mục tiêu bảo vệ môi trường với sứ mệnh, tầm nhìn và giá trị cốt lõi của công ty sẽ tạo nên một tổng thể hài hòa. Đồng thời, việc đưa các yếu tố môi trường vào quá trình ra quyết định và quản lý rủi ro sẽ giúp doanh nghiệp vận hành hệ thống quản lý môi trường một cách bền vững hơn. 

7. Xây dựng mối quan hệ với các bên liên quan

Trong quá trình triển khai ISO 14001, tổ chức cần chủ động mở rộng hợp tác với các bên liên quan bên ngoài, bao gồm cơ quan quản lý, cộng đồng và khách hàng. Việc cập nhật liên tục và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật về môi trường thông qua hệ thống giám sát và đánh giá nội bộ là vô cùng quan trọng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần lắng nghe và đáp ứng nhu cầu của các bên liên quan để xây dựng mối quan hệ hợp tác bền vững. Việc liên kết với các nhà cung cấp và đối tác khác sẽ tạo ra một mạng lưới hợp tác hướng tới mục tiêu phát triển bền vững chung và tạo động lực hành động cho tất cả các bên.

Bài viết trên đây của KNA CERT đã giải đáp chi tiết các thắc mắc về những khó khăn khi áp dụng ISO 14001. Hy vọng doanh nghiệp đã có thêm thông tin để triển khai tiêu chuẩn ISO 14001 hiệu quả. Liên hệ ngay với KNA CERT để được hỗ trợ. 

• Trụ sở chính: Tầng 11, Tòa nhà Ladeco Building, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội 
• Chi nhánh: Tầng 7, Tòa nhà Thủy Lợi 4, 205A Nguyễn Xí, Phường 26, Quận Bình Thạnh, TPHCM 
• Facebook: https://www.facebook.com/KNACertification 
• Hotline: 0968.038.122 
• Email: salesmanager@knacert. com