So sánh BSCI và SMETA - Lựa chọn nào phù hợp cho doanh nghiệp

Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu ngày càng khắt khe, doanh nghiệp cần tuân thủ các tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội để nâng cao uy tín và mở rộng thị trường. BSCI và SMETA là hai hệ thống đánh giá phổ biến, nhưng có sự khác biệt về phạm vi áp dụng, tiêu chí đánh giá và mức độ công nhận. Vậy so sánh BSCI và SMETA, đâu là lựa chọn phù hợp? Hãy cùng KNA CERT tìm hiểu ngay!

Giới thiệu chung về BSCI và SMETA

1. BSCI – Sáng kiến tuân thủ trách nhiệm xã hội trong kinh doanh

BSCI (Business Social Compliance Initiative) được thành lập bởi tổ chức Amfori (trước đây là Hiệp hội Ngoại thương Đức - FTA) nhằm giúp doanh nghiệp cải thiện điều kiện làm việc trong chuỗi cung ứng toàn cầu. BSCI không phải là một hệ thống cấp chứng nhận, mà là một sáng kiến giúp doanh nghiệp áp dụng các tiêu chuẩn lao động quốc tế theo mô hình cải tiến liên tục.

BSCI tập trung vào việc đánh giá và hướng dẫn doanh nghiệp cải thiện trách nhiệm xã hội dựa trên 13 nguyên tắc chính, bao gồm quyền tự do hiệp hội, tiền lương công bằng, giờ làm việc hợp lý, điều kiện an toàn lao động, không lao động trẻ em, bảo vệ môi trường và hành vi kinh doanh có đạo đức. Hệ thống này thường được các doanh nghiệp châu Âu áp dụng rộng rãi, đặc biệt trong ngành sản xuất, dệt may, điện tử và nông nghiệp.

2. SMETA – Công cụ đánh giá đạo đức và trách nhiệm xã hội

SMETA là một tiêu chuẩn đánh giá được phát triển bởi Sedex (Supplier Ethical Data Exchange), một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Anh. SMETA là một công cụ đánh giá tuân thủ trách nhiệm xã hội, giúp doanh nghiệp chứng minh tính minh bạch và đạo đức trong chuỗi cung ứng.

Tiêu chuẩn Sedex-SMETA dựa trên bốn trụ cột chính: tiêu chuẩn lao động, sức khỏe và an toàn, môi trường kinh doanh và đạo đức thương mại. Hệ thống này không cấp chứng nhận nhưng được sử dụng rộng rãi để kiểm tra và báo cáo về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp hợp tác thuận lợi hơn với các đối tác quốc tế.

So sánh BSCI và SMETA theo các tiêu chí quan trọng

BSCI (Business Social Compliance Initiative) và SMETA (Sedex Members Ethical Trade Audit) đều là những tiêu chuẩn quan trọng giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định về trách nhiệm xã hội trong chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, giữa hai hệ thống này tồn tại nhiều điểm khác biệt về tổ chức quản lý, phạm vi áp dụng, tiêu chí đánh giá và hiệu lực pháp lý. Dưới đây là những tiêu chí quan trọng giúp doanh nghiệp phân biệt rõ hơn giữa BSCI và SMETA.

1. Tổ chức quản lý và mục tiêu chính

BSCI được quản lý bởi Amfori, một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Bỉ. Hệ thống này được thiết lập nhằm cải thiện điều kiện làm việc và trách nhiệm xã hội trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển. BSCI không cấp chứng nhận mà hoạt động theo mô hình cải tiến liên tục, giúp doanh nghiệp tự đánh giá và nâng cao tiêu chuẩn lao động theo thời gian.

Trong khi đó, SMETA là một phương pháp đánh giá được phát triển bởi Sedex, một tổ chức phi lợi nhuận của Anh, chuyên cung cấp nền tảng trao đổi dữ liệu đạo đức giữa các doanh nghiệp. SMETA không phải là một tiêu chuẩn độc lập mà là một công cụ đánh giá đạo đức và trách nhiệm xã hội, giúp doanh nghiệp minh bạch hóa thông tin chuỗi cung ứng và tuân thủ các yêu cầu từ khách hàng quốc tế.

2. Loại hình và cách thức đánh giá

BSCI hoạt động theo mô hình đánh giá và cải tiến liên tục. Doanh nghiệp tham gia BSCI sẽ trải qua các cuộc kiểm toán để đánh giá mức độ tuân thủ 13 nguyên tắc trách nhiệm xã hội, sau đó có thời gian để khắc phục những điểm chưa đạt và tiếp tục cải thiện qua từng giai đoạn. Đây là một hệ thống không cấp chứng nhận, nhưng được nhiều tập đoàn quốc tế công nhận.

Ngược lại, SMETA cung cấp một phương pháp đánh giá tiêu chuẩn hóa dựa trên bốn trụ cột chính: tiêu chuẩn lao động, sức khỏe & an toàn, môi trường và đạo đức kinh doanh. Kiểm toán SMETA do bên thứ ba thực hiện, với báo cáo đánh giá được lưu trữ trên nền tảng Sedex để đối tác có thể kiểm tra. SMETA không cấp chứng nhận chính thức, nhưng giúp doanh nghiệp thể hiện sự minh bạch và tuân thủ các tiêu chuẩn đạo đức trong chuỗi cung ứng.

3. Phạm vi áp dụng

BSCI được áp dụng rộng rãi tại các doanh nghiệp châu Âu và các chuỗi cung ứng liên quan. Hệ thống này phổ biến trong các ngành sản xuất, dệt may, điện tử, nông nghiệp và hàng tiêu dùng. Các công ty tham gia BSCI chủ yếu là nhà cung cấp cho các thương hiệu lớn tại châu Âu, nơi các tiêu chuẩn về lao động và trách nhiệm xã hội ngày càng nghiêm ngặt.

SMETA có phạm vi áp dụng toàn cầu, với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp từ các ngành nghề khác nhau, bao gồm sản xuất, bán lẻ, thực phẩm và dịch vụ. Do được phát triển bởi Sedex – nền tảng chia sẻ dữ liệu đạo đức phổ biến trên thế giới, SMETA được nhiều tập đoàn đa quốc gia sử dụng để đánh giá các nhà cung ứng ở nhiều khu vực khác nhau.

4. Tiêu chí đánh giá

BSCI xây dựng hệ thống đánh giá dựa trên 13 nguyên tắc cốt lõi, bao gồm quyền tự do hiệp hội, thù lao công bằng, giờ làm việc hợp lý, sức khỏe và an toàn lao động, không sử dụng lao động trẻ em, bảo vệ môi trường và hành vi kinh doanh có đạo đức. Các doanh nghiệp tham gia BSCI cần cam kết tuân thủ các nguyên tắc này và liên tục cải thiện điều kiện lao động.

SMETA tập trung vào 11 tiêu chí đánh giá, được chia thành bốn nhóm chính: lao động cưỡng bức, điều kiện làm việc, quyền tự do hiệp hội, tiền lương và phúc lợi, giờ làm việc, sức khỏe và an toàn, bảo vệ môi trường, và đạo đức kinh doanh. Các tiêu chí của SMETA thường được điều chỉnh để phù hợp với các yêu cầu cụ thể từ khách hàng và đối tác của doanh nghiệp.

5. Hiệu lực pháp lý và sự công nhận

BSCI có hiệu lực tùy theo cấp độ báo cáo. Cụ thể, báo cáo đạt loại A hoặc B có hiệu lực trong 2 năm, trong khi báo cáo đạt loại C, D hoặc E thường yêu cầu đánh giá lại hàng năm. BSCI được nhiều tập đoàn lớn tại châu Âu công nhận là một hệ thống đánh giá uy tín, giúp doanh nghiệp nâng cao hình ảnh thương hiệu và đáp ứng yêu cầu về điều kiện lao động trong chuỗi cung ứng.

SMETA không quy định hiệu lực pháp lý bắt buộc, nhưng thông thường doanh nghiệp được khuyến nghị đánh giá lại hàng năm. SMETA có lợi thế trong việc minh bạch hóa dữ liệu với các đối tác thông qua nền tảng Sedex, giúp doanh nghiệp dễ dàng được chấp nhận trong các giao dịch với những tập đoàn quốc tế yêu cầu trách nhiệm xã hội cao.

Doanh nghiệp nên chọn BSCI hay SMETA?

Trong bối cảnh các tiêu chuẩn về trách nhiệm xã hội ngày càng quan trọng, việc lựa chọn giữa BSCI và SMETA là một quyết định chiến lược đối với doanh nghiệp. Cả hai hệ thống đều giúp doanh nghiệp cải thiện điều kiện lao động và minh bạch hóa chuỗi cung ứng, nhưng có sự khác biệt đáng kể về mục đích, cách thức hoạt động và phạm vi áp dụng. Việc hiểu rõ những khác biệt này sẽ giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định phù hợp với nhu cầu và định hướng phát triển của mình.

1. Lựa chọn theo yêu cầu của đối tác và thị trường mục tiêu

Yêu cầu từ khách hàng và thị trường mục tiêu đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định nên chọn BSCI hay SMETA. Nếu doanh nghiệp hướng đến thị trường châu Âu, đặc biệt là các ngành dệt may, giày dép, điện tử và sản xuất hàng tiêu dùng, BSCI thường là lựa chọn ưu tiên. BSCI được quản lý bởi Amfori và được nhiều thương hiệu lớn tại châu Âu công nhận, giúp doanh nghiệp thuận lợi hơn khi hợp tác với các tập đoàn trong khu vực này.

Ngược lại, nếu doanh nghiệp cần một hệ thống giúp minh bạch hóa trách nhiệm xã hội trên phạm vi toàn cầu, đặc biệt là trong ngành thực phẩm, bán lẻ, sản xuất và dịch vụ, SMETA là lựa chọn phù hợp. SMETA được phát triển bởi Sedex và là phương pháp đánh giá tiêu chuẩn hóa được nhiều tập đoàn đa quốc gia sử dụng. Điều này giúp doanh nghiệp dễ dàng đáp ứng các yêu cầu từ nhiều khách hàng khác nhau trên khắp thế giới.

2. Tiêu chí đánh giá và mức độ linh hoạt

Cả BSCI và SMETA đều đánh giá về trách nhiệm xã hội, nhưng có sự khác biệt về cách tiếp cận. BSCI tuân theo 13 nguyên tắc cốt lõi, bao gồm quyền lao động, điều kiện làm việc, bảo vệ môi trường và đạo đức kinh doanh. Doanh nghiệp tham gia BSCI phải cam kết tuân thủ các nguyên tắc này và thực hiện các bước cải tiến liên tục để nâng cao tiêu chuẩn lao động.

Trong khi đó, SMETA dựa trên 11 tiêu chí chính, được chia thành bốn trụ cột: tiêu chuẩn lao động, sức khỏe & an toàn, môi trường và đạo đức kinh doanh. SMETA linh hoạt hơn vì có thể tùy chỉnh phạm vi đánh giá theo yêu cầu của từng khách hàng hoặc ngành nghề cụ thể.

Nếu doanh nghiệp cần một hệ thống đánh giá có tiêu chuẩn thống nhất, áp dụng chung cho toàn bộ chuỗi cung ứng, BSCI sẽ là lựa chọn phù hợp. Nếu doanh nghiệp cần một hệ thống linh hoạt, có thể điều chỉnh theo yêu cầu của từng khách hàng, SMETA sẽ đáp ứng tốt hơn.

3. Chi phí và thời gian thực hiện

Để tham gia đánh giá BSCI, doanh nghiệp phải được một thành viên của Amfori giới thiệu, sau đó thuê bên thứ ba thực hiện kiểm toán định kỳ. Chi phí có thể cao đối với doanh nghiệp nhỏ, nhưng đổi lại, BSCI cung cấp hỗ trợ đào tạo và hướng dẫn liên tục nhằm cải thiện điều kiện lao động.

Trong khi đó, SMETA yêu cầu doanh nghiệp phải là thành viên của Sedex và đóng phí thành viên trước khi được tham gia đánh giá.

Cả hai tiêu chuẩn đều giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí kiểm toán nhờ khả năng chia sẻ báo cáo với nhiều đối tác. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp ưu tiên sự hỗ trợ đào tạo và cam kết cải thiện điều kiện lao động dài hạn, BSCI sẽ là lựa chọn phù hợp hơn.

4. Ngành nghề và quy mô doanh nghiệp

Mỗi hệ thống sẽ phù hợp hơn với những ngành nghề và loại hình doanh nghiệp khác nhau.

• BSCI thường được các nhà máy sản xuất, công ty gia công, doanh nghiệp dệt may, giày dép, điện tử và nông nghiệp lựa chọn. Hệ thống này phù hợp với những doanh nghiệp muốn cải thiện điều kiện lao động một cách liên tục và tuân thủ các tiêu chuẩn mà các thương hiệu châu Âu yêu cầu.
• SMETA được sử dụng rộng rãi trong các doanh nghiệp bán lẻ, thực phẩm, dược phẩm, chuỗi cung ứng đa quốc gia và dịch vụ. Do SMETA cung cấp báo cáo đánh giá có thể chia sẻ với nhiều đối tác, nó giúp giảm thiểu số lần kiểm toán, tăng tính minh bạch và tiết kiệm chi phí kiểm tra tuân thủ.

Nếu doanh nghiệp là nhà sản xuất hoặc nhà cung cấp và muốn cải tiến theo từng giai đoạn, BSCI sẽ là lựa chọn phù hợp. Nếu doanh nghiệp hoạt động trong chuỗi cung ứng toàn cầu và cần minh bạch với nhiều đối tác, SMETA là phương án tối ưu.

Hy vọng bài viết so sánh BSCI và SMETA đã giúp doanh nghiệp hiểu rõ sự khác biệt giữa hai hệ thống này và lựa chọn tiêu chuẩn phù hợp. Nếu bạn cần hỗ trợ đánh giá theo tiêu chuẩn quốc tế, liên hệ ngay với KNA CERT . Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp để đảm bảo tuân thủ trách nhiệm xã hội và nâng cao lợi thế cạnh tranh!

• Trụ sở chính: Tầng 11, Tòa nhà Ladeco Building, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội
• Chi nhánh: Tầng 7, Tòa nhà Thủy Lợi 4, 205A Nguyễn Xí, Phường 26, Quận Bình Thạnh, TPHCM
• Facebook: https://www.facebook.com/KNACertification
• Hotline: 0968.038.122
• Email: salesmanager@knacert.com