Chứng chỉ nào phù hợp tiêu chuẩn HACCP hoặc ISO 22000?

Trong bối cảnh thị trường đòi hỏi ngày càng cao về an toàn thực phẩm, chứng chỉ HACCP và ISO 22000 đã trở thành hai tiêu chuẩn quan trọng được nhiều doanh nghiệp áp dụng. Tuy nhiên, để đáp ứng nhu cầu quản lý an toàn thực phẩm đối với các thị trường khác nhau, nhiều chứng chỉ quốc tế khác đã được phát triển và có tính tương đương hoặc thậm chí thay thế cho HACCP và ISO 22000 trong một số trường hợp. Hãy cùng KNA CERT tìm hiểu chứng chỉ phù hợp tiêu chuẩn HACCP hoặc ISO 22000.

HACCP và ISO 22000 là gì?

1. Sơ lược về HACCP

HACCP là viết tắt của “Hazard Analysis and Critical Control Point”, tiếng Việt là “Phân tích mối nguy và Điểm kiểm soát tới hạn”. Tiêu chuẩn này dựa trên các tiêu chuẩn được Ủy ban Tiêu chuẩn Thực phẩm Quốc tế CODEX đề xuất. Tiêu chuẩn HACCP Codex 2020 được Uỷ ban Codex chính thức ban hành ngày 23/11/2020, mang số hiệu CXC 1-1969 Rev.5-2020. Phiên bản này đã được Ủy ban Codex Alimentarius chỉnh sửa thêm vào năm 2023. Các cơ quan chứng nhận hay tổ chức kiểm toán và cơ quan quản lý vẫn chưa công bố ngày áp dụng chính thức cho phiên bản HACCP Codex 2023.

Tiêu chuẩn HACCP yêu cầu tổ chức phải tuân theo các điều kiện pháp lý, quy định liên quan đến an toàn vệ sinh thực phẩm. Đồng thời, cung cấp khuôn khổ để xác định và kiểm soát các mối nguy tiềm ẩn tại các điểm cụ thể trong quy trình. Nhằm mục đích giảm thiểu hoặc loại bỏ các mối nguy tiềm ẩn. Cũng như giúp doanh nghiệp có thể theo dõi và cải tiến quy trình sản xuất một cách hiệu quả. Việc áp dụng HACCP không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro về an toàn thực phẩm mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo niềm tin cho người tiêu dùng và đáp ứng các yêu cầu pháp lý trong ngành thực phẩm.

2. Sơ lược về ISO 22000

ISO 22000 là tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS - Food Safety Management System) được ban hành bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO (International Organization for Standardization), lần đầu vào năm 2005. ISO 22000:2018 là phiên bản mới nhất của tiêu chuẩn này, được xây dựng dựa trên cấu trúc cấp cao (High-Level Structure - HLS). Cấu trúc này cho phép doanh nghiệp dễ dàng kết hợp với các tiêu chuẩn quản lý quốc tế khác như ISO 9001:2015, ISO 14001:2015,...

Tiêu chuẩn ISO 22000 kết hợp và bổ sung các yếu tố chính của ISO 9001, tiêu chuẩn cho hệ thống quản lý chất lượng, cũng như phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn (HACCP), một phương pháp tiếp cận phòng ngừa đối với an toàn thực phẩm. Tiêu chuẩn này cung cấp khuôn khổ để tổ chức áp dụng, triển khai, và cải tiến hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, nhằm đảm bảo rằng thực phẩm được sản xuất, chế biến và phân phối đáp ứng các yêu cầu an toàn cho người tiêu dùng. Việc áp dụng ISO 22000 không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu pháp lý mà còn tối ưu hóa hoạt động, đảm bảo chất lượng sản phẩm và gia tăng niềm tin của khách hàng.

Nhận ngay khóa học tiêu chuẩnMIỄN PHÍ

Chứng chỉ nào phù hợp với HACCP hoặc ISO 22000?

Các chứng chỉ quốc tế về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm đều có mức độ tương đương hoặc phù hợp với HACCP và ISO 22000 trong nhiều trường hợp. Tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể, các chứng chỉ này có thể được sử dụng để thay thế nhau nhằm đáp ứng mục tiêu quản lý an toàn thực phẩm của doanh nghiệp. Dưới đây là một số tiêu chuẩn phù hợp với HACCP và ISO 22000:

1. BRC FOOD

BRC FOOD (British Retail Consortium FOOD) là một tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, được Hiệp hội Bán lẻ Anh (BRC) xây dựng vào năm 1998. Tiêu chuẩn này ra đời nhằm hỗ trợ các nhà bán lẻ đáp ứng nghĩa vụ pháp lý về an toàn thực phẩm, đồng thời đảm bảo mức độ bảo vệ người tiêu dùng cao nhất. Mặc dù ban đầu được phát triển tại Anh, nhưng đến nay, BRC FOOD đã trở thành một trong những chương trình an toàn thực phẩm chuẩn mực được công nhận toàn cầu bởi Sáng kiến An toàn Thực phẩm Toàn cầu (GFSI).

Tiêu chuẩn BRC quy định các yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn thực phẩm, chất lượng và quy trình mà các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm phải tuân thủ. Các yêu cầu này bao quát toàn bộ chuỗi sản xuất, từ khâu chế biến đến khi sản phẩm đến tay người tiêu dùng, bao gồm kế hoạch HACCP theo hướng dẫn của CODEX Alimentarius, cam kết của ban lãnh đạo cấp cao trong việc cung cấp nguồn lực, hệ thống quản lý chất lượng chi tiết và các chương trình tiên quyết đảm bảo điều kiện sản xuất thực phẩm an toàn. Việc áp dụng BRC FOOD không chỉ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro gây hại đến sức khỏe người tiêu dùng mà còn đảm bảo chất lượng sản phẩm luôn ổn định, góp phần nâng cao uy tín và sức cạnh tranh trên thị trường.

2. IFS FOOD

IFS FOOD là viết tắt của International Featured Standards FOOD, là một tiêu chuẩn quốc tế về an toàn thực phẩm. Tiêu chuẩn được xây dựng bởi HDE, hiệp hội thương mại Đức dành cho các nhà phân phối thực phẩm vào năm 2003. Được công nhận bởi Sáng kiến An toàn Thực phẩm Toàn cầu (GFSI), tiêu chuẩn IFS đảm bảo rằng các công ty được chứng nhận có khả năng cung cấp sản phẩm đáp ứng đầy đủ yêu cầu của khách hàng và tuân thủ luật pháp quốc tế, đảm bảo an toàn và chất lượng cho người tiêu dùng.

Tiêu chuẩn IFS FOOD áp dụng cho các nhà cung cấp trong mọi giai đoạn chế biến thực phẩm sau giai đoạn nông nghiệp. Tiêu chuẩn này bao gồm các yêu cầu về hệ thống quản lý chất lượng và hệ thống HACCP (Phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn), cùng các chương trình tiên quyết như GMP (Thực hành sản xuất tốt), GLP (Thực hành phòng thí nghiệm tốt) và GHP (Thực hành vệ sinh tốt). Đạt được chứng nhận IFS giúp doanh nghiệp tiếp cận các nhà bán lẻ hàng đầu, đặc biệt tại châu Âu, và mở rộng thị trường quốc tế. Không chỉ vậy, chứng nhận IFS còn giúp cải thiện nội bộ, tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm thiểu sai sót và tăng hiệu quả hoạt động.

3. FSSC 22000

FSSC 22000 (Food Safety System Certification 22000) là một hệ thống chứng nhận về quản lý an toàn thực phẩm được phát triển nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về an toàn thực phẩm trong ngành công nghiệp thực phẩm trên toàn cầu.

FSSC được xây dựng sử dụng tiêu chuẩn được nhận diện quốc tế ISO 22000 là nền tảng, kết hợp với các yêu cầu chặt chẽ cung cấp một khuôn khổ cho việc quản lý hiệu quả trách nhiệm về chất lượng & an toàn thực phẩm. FSSC 22000 cung cấp một cơ sở vững chắc để xây dựng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm một cách hiệu quả. Đồng thời thực thi những yêu cầu của từng ngành công nghiệp thông qua các chương trình tiên quyết, cũng như các yêu cầu kèm theo của FSSC, tạo nên sự bao hàm cho tiêu chuẩn, nhưng vẫn linh hoạt và cởi mở để thực hiện.

Cấu trúc cơ bản của FSSC 22000 bao gồm các tiêu chuẩn sau:

ISO 22000: Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm
ISO 9001: Hệ thống quản lý chất lượng (Theo các yêu cầu của ISO 22000 - quy trình PDCA)
PRPs: Các chương trình tiên quyết theo cụ thể ngành (Tiêu chuẩn ISO/TS 22002 - x/BSI/PAS xyz).
Các yêu cầu của FSSC 22000: Được xác định bởi các bên liên quan FSSC.

Kể từ tháng 2 năm 2010, Chương trình FSSC 22000 đã được GFSI (Sáng kiến An toàn Thực phẩm Toàn cầu) công nhận và kể từ tháng 3 năm 2021 đã được chứng nhận là phạm vi phụ của IAF MLA (Thỏa thuận công nhận đa phương của Diễn đàn công nhận quốc tế). Việc áp dụng tiêu chuẩn giúp doanh nghiệp chủ động ứng phó với các rào cản thương mại quốc tế, giảm thiểu chi phí thông qua việc tích hợp chứng nhận ISO 22000. Nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp trong và ngoài nước trong ngành công nghiệp thực phẩm.

4. SQF (Safe Quality Food)

SQF là viết tắt của Safe Quality Food (Thực phẩm chất lượng an toàn), SQF là tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, bao gồm các yêu cầu đối với hệ thống quản lý chất lượng cần thiết để xác định các rủi ro về chất lượng, an toàn thực phẩm, đánh giá và giám sát các biện pháp kiểm soát.

SQF là tiêu chuẩn an toàn thực phẩm được GFSI (Sáng kiến An toàn Thực phẩm Toàn cầu) công nhận. GFSI đã chấp thuận SQF là một trong những chương trình chuẩn mực đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt của họ đối với hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Sự công nhận này có nghĩa là các công ty triển khai SQF có thể chứng minh sự tuân thủ các tiêu chuẩn toàn cầu của GFSI, nâng cao uy tín và khả năng tiếp cận thị trường của họ. Viện SQF (Thực phẩm chất lượng an toàn) là một bộ phận của FMI—Hiệp hội Công nghiệp thực phẩm, được thành lập để quản lý Chương trình SQF, một hệ thống quản lý và chứng nhận chất lượng và an toàn thực phẩm toàn cầu hàng đầu.

Chương trình Thực phẩm Chất lượng An toàn (SQF) là một chương trình chất lượng và an toàn thực phẩm nghiêm ngặt và đáng tin cậy được các nhà bán lẻ, chủ sở hữu thương hiệu và nhà cung cấp dịch vụ thực phẩm trên toàn thế giới công nhận. Bộ quy tắc an toàn thực phẩm SQF được thiết kế để đáp ứng các yêu cầu của ngành, khách hàng và quy định đối với tất cả các lĩnh vực của chuỗi cung ứng thực phẩm – từ trang trại cho đến các cửa hàng bán lẻ.

Tư vấn từ chuyên gia

Sự tương đương và thay thế giữa các chứng chỉ quốc tế

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, nhiều chứng chỉ quốc tế về an toàn thực phẩm như BRC, FSSC 22000, IFS và SQF được xem là tương đương hoặc có thể thay thế cho HACCP và ISO 22000 trong một số trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, việc lựa chọn chứng chỉ phù hợp nhất phụ thuộc vào ba yếu tố chính bao gồm yêu cầu của khách hàng, quy định pháp luật địa phương và đặc thù sản phẩm mà doanh nghiệp cung cấp.

Khách hàng, đặc biệt là các nhà bán lẻ hoặc nhà phân phối lớn, thường yêu cầu doanh nghiệp tuân thủ các tiêu chuẩn cụ thể nhằm đảm bảo sự đồng nhất và đáng tin cậy trong chuỗi cung ứng. Ví dụ, nếu doanh nghiệp hợp tác với các nhà bán lẻ tại Anh hoặc châu Âu, chứng chỉ BRC hoặc IFS sẽ là lựa chọn ưu tiên. Trong khi đó, FSSC 22000 lại thường được yêu cầu bởi các tập đoàn quốc tế hoặc doanh nghiệp hoạt động ở quy mô toàn cầu, đảm bảo phù hợp với thị trường đa dạng và rộng lớn.

Bên cạnh đó, quy định pháp luật địa phương cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định chứng chỉ phù hợp. Một số quốc gia châu Á, chẳng hạn như Việt Nam, xem HACCP là nền tảng cơ bản để quản lý an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, tại các thị trường phát triển như châu Âu và Bắc Mỹ, các chứng chỉ thuộc Sáng kiến An toàn Thực phẩm Toàn cầu (GFSI) như BRC FOOD hoặc SQF thường được ưu tiên vì tính công nhận quốc tế và khả năng bao quát toàn diện của chúng.

Ngoài ra, đặc thù sản phẩm là yếu tố không thể bỏ qua. Các sản phẩm thực phẩm có rủi ro cao như thực phẩm tươi sống, đông lạnh hoặc chế biến sẵn thường yêu cầu chứng chỉ với các tiêu chí nghiêm ngặt hơn như BRC hoặc FSSC 22000. Ngược lại, ISO 22000 lại là lựa chọn tối ưu cho các sản phẩm ít rủi ro hoặc doanh nghiệp muốn tập trung cải thiện hệ thống quản lý tổng thể thay vì chỉ tập trung vào an toàn thực phẩm.

Việc lựa chọn chứng chỉ không chỉ đơn thuần để đáp ứng các yêu cầu hiện tại mà còn cần chuẩn bị cho chiến lược dài hạn của doanh nghiệp. Các yếu tố như chi phí chứng nhận, phạm vi áp dụng của chứng chỉ, khả năng mở rộng thị trường và mức độ phù hợp với chiến lược kinh doanh cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Để đảm bảo lựa chọn tối ưu, doanh nghiệp nên tham khảo ý kiến từ các bên liên quan như khách hàng, đối tác và chuyên gia tư vấn.

Cuối cùng, việc đạt được chứng chỉ quốc tế phù hợp không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm mà còn củng cố uy tín thương hiệu, xây dựng niềm tin với khách hàng và tạo lợi thế cạnh tranh bền vững trên thị trường toàn cầu.

Bạn sẽ được gọi lại miễn phí sau 5 phútĐăng ký ngay

Hy vọng rằng bài viết này của KNA CERT đã giúp quý độc giả đã hiểu được Chứng chỉ phù hợp tiêu chuẩn HACCP hoặc ISO 22000. Nếu doanh nghiệp đang có thắc mắc về nội dung trên, hãy liên hệ ngay với KNA CERT để được giải đáp.

Trụ sở chính: Tầng 11, Tòa nhà Ladeco Building, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội
Chi nhánh: Tầng 7, Tòa nhà Thủy Lợi 4, 205A Nguyễn Xí, Phường 26, Quận Bình Thạnh, TPHCM
Facebook: https://www.facebook.com/KNACertification
Hotline: 0968.038.122
Email: salesmanager@knacert.com