Kinh tế tuần hoàn là động lực tăng trưởng mới

Kinh tế tuần hoàn là một mô hình phát triển hướng đến việc tối ưu hóa nguồn lực, giảm lãng phí và gia tăng hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp. Theo lý thuyết kinh tế, việc áp dụng mô hình này không chỉ giúp tiết kiệm tài nguyên mà còn có thể trở thành động lực tăng trưởng bền vững cho nền kinh tế. Nhận thức rõ tầm quan trọng của kinh tế tuần hoàn, Chính phủ đã đề ra quan điểm “Ưu tiên thực hiện kinh tế tuần hoàn để tạo động lực tăng trưởng mới” trong Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện kinh tế tuần hoàn đến năm 2035.

Kinh tế tuần hoàn – Giải pháp tiết kiệm và tăng trưởng

Hiểu một cách đơn giản, kinh tế tuần hoàn là cách sử dụng tài nguyên một cách hiệu quả hơn, giảm thiểu chất thải bằng cách tái chế và tái sử dụng thay vì thải bỏ. Điều này giúp doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh và gia tăng lợi nhuận. Thực tế đã cho thấy nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam đã và đang hưởng lợi từ việc áp dụng mô hình này.

Chẳng hạn, Tập đoàn Hòa Phát đã tiết kiệm gần 4.000 tỷ đồng nhờ sử dụng giải pháp đúc – cán liên tục, tận dụng nhiệt lượng từ phôi thép nóng tại khu liên hợp thép ở Hải Dương và khu kinh tế Dung Quất. Tương tự, doanh nghiệp TCE Jeans cũng cắt giảm gần một nửa chi phí xử lý nước thải bằng cách áp dụng công nghệ tuần hoàn nước. Những ví dụ này cho thấy, thay vì lãng phí tài nguyên và gia tăng chi phí xử lý, các doanh nghiệp hoàn toàn có thể biến tiết kiệm thành lợi thế cạnh tranh.

Trong kinh tế học, tăng trưởng thường được hiểu là sự gia tăng tổng cầu, bởi GDP chính là tổng cầu của nền kinh tế. Vì vậy, nhiều quan điểm truyền thống cho rằng tiết kiệm có thể cản trở tăng trưởng, vì khi chi tiêu giảm, đầu tư và tiêu dùng cũng giảm theo. Điều này khiến một số ý kiến cho rằng phần chi phí tiết kiệm được từ mô hình kinh tế tuần hoàn có thể dẫn đến sự suy giảm của tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên, cách nhìn này chưa thực sự chính xác. Theo mô hình Harrod – Domar, tiết kiệm chính là nguồn gốc của đầu tư. Trong một nền kinh tế đóng, tiết kiệm luôn bằng với đầu tư, và đầu tư là động lực thúc đẩy tăng trưởng. Điều này có nghĩa là, khi doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí, phần vốn này có thể được tái đầu tư để mở rộng sản xuất, nâng cao năng suất và đóng góp nhiều hơn vào nền kinh tế.

Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp đã chứng minh rằng kinh tế tuần hoàn không chỉ giúp họ tiết kiệm chi phí mà còn tạo ra nguồn lực để đầu tư, mở rộng hoạt động và nâng cao sức cạnh tranh. TS. Mai Huy Tân, doanh nhân thành công với thương hiệu Xúc xích Đức Việt, đã từng khẳng định rằng kinh tế tuần hoàn không chỉ là một mô hình tiết kiệm tài nguyên mà còn là động lực thực sự cho tăng trưởng doanh nghiệp cũng như nền kinh tế.

“Giải pháp để Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ, thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình và trở thành nước phát triển chắc chắn phải là kinh tế tuần hoàn,” ông Tân nhấn mạnh.

Kinh tế tuần hoàn và chính sách trọng cung

Trong kinh tế học, có hai hướng tiếp cận chính để thúc đẩy tăng trưởng: chính sách trọng cầu và chính sách trọng cung. Chính sách trọng cầu tập trung vào việc kích thích tổng cầu trong nền kinh tế thông qua các công cụ như chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ. Đây là phương pháp quen thuộc, từng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Việt Nam duy trì mức tăng trưởng dương trong giai đoạn Covid-19 và phục hồi nhanh chóng sau đại dịch.

Tuy nhiên, các chính sách tài khóa và tiền tệ không thể mở rộng vô hạn. Việc lạm dụng có thể dẫn đến mất ổn định vĩ mô, gia tăng lạm phát và tạo áp lực lớn lên ngân sách nhà nước. Do đó, để đạt được mức tăng trưởng cao và bền vững trong dài hạn, nền kinh tế cần kết hợp với chính sách trọng cung – một hướng đi tập trung vào nâng cao năng lực sản xuất và hiệu suất của khu vực doanh nghiệp.

Chính sách trọng cung hướng đến việc cải thiện các yếu tố sản xuất trong nền kinh tế, đặc biệt là thúc đẩy khu vực doanh nghiệp tư nhân nâng cao năng lực cạnh tranh. Theo lý thuyết kinh tế, tổng cung dài hạn chỉ có thể dịch chuyển khi có sự thay đổi về năng suất hoặc quy mô sản xuất, chứ không bị ảnh hưởng bởi giá cả. Điều này có nghĩa là, để thúc đẩy tăng trưởng bền vững mà không gây áp lực lạm phát, cần có những biện pháp giúp doanh nghiệp tăng khả năng sản xuất và cung ứng hàng hóa, dịch vụ.

Một số giải pháp chính của chính sách trọng cung bao gồm cải thiện môi trường kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục hành chính, khuyến khích tư nhân hóa, cũng như xã hội hóa một số dịch vụ công để tạo cơ hội phát triển cho doanh nghiệp. Trong bối cảnh này, kinh tế tuần hoàn trở thành một mảnh ghép hoàn hảo để hỗ trợ chính sách trọng cung, bởi nó giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và tối ưu hóa hiệu suất sản xuất. Khi doanh nghiệp có thể tạo ra sản lượng cao hơn với cùng một nguồn lực, tổng cung dài hạn sẽ dịch chuyển tích cực, góp phần nâng cao tốc độ tăng trưởng kinh tế mà không làm tăng lạm phát.

Không chỉ dừng lại ở việc tối ưu chi phí, kinh tế tuần hoàn còn giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Hiện nay, các tiêu chuẩn xanh ngày càng trở nên phổ biến tại nhiều quốc gia, đặc biệt là ở các thị trường tiên tiến như châu Âu và Bắc Mỹ. Việc áp dụng mô hình tuần hoàn giúp doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu khắt khe về môi trường, giảm tiêu hao tài nguyên và phát thải khí nhà kính, từ đó mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường xuất khẩu.

Nhìn chung, sự kết hợp giữa kinh tế tuần hoàn và chính sách trọng cung không chỉ mang lại lợi ích cho doanh nghiệp mà còn tạo ra động lực tăng trưởng mạnh mẽ cho nền kinh tế Việt Nam trong dài hạn. Đây chính là hướng đi quan trọng để đạt được sự phát triển bền vững và nâng cao vị thế của doanh nghiệp Việt trên thị trường toàn cầu.

Nếu Quý Doanh Nghiệp quan tâm tới các tiêu chuẩn xanh thúc đẩy kinh tế tuần hoàn vui lòng liên hệ với KNA CERT theo số Hotline: 0968.038.122 hoặc Email: salesmanager@knacert.com để được được hỗ trợ sớm nhất.