Xanh hóa ngành dệt may – Bắt buộc chứ không phải lựa chọn

Lãnh đạo các doanh nghiệp dệt may khẳng định xanh hóa trong ngành dệt may đã trở thành một tiêu chuẩn bắt buộc khi tham gia vào thị trường Quốc tế chứ không đơn giản là sự lựa chọn. Khi có các chứng chỉ xanh, doanh nghiệp sẽ có nhiều cơ hội tiếp cận với đơn hàng lớn từ những thị trường như EU, Mỹ, Nhật Bản...

"Thời trang nhanh" nhường chỗ cho "thời trang xanh"

Theo thống kê của Liên Hợp Quốc, thời trang là ngành công nghiệp tiêu thụ nhiều nước thứ hai Thế giới và chiếm từ 8 - 10% lượng khí thải carbon phát thải. Trong đó thời trang nhanh (fast fashion) được coi là đối tượng gây ô nhiễm nhiều nhất.

Thời trang nhanh thuộc phân khúc giá rẻ, bình dân với đặc tính “mua nhanh, mặc nhanh, bỏ nhanh”. Quần áo giá rẻ nhưng cái giá cho môi trường lại quá đắt vì nguyên liệu chủ yếu của những sản phẩm này là polyester – loại sợi có nguồn gốc từ than đá, dầu mỏ và ethylene có thể thải ra môi trường hơn 706 triệu tấn khí CO2 mỗi năm.

Mặt khác, loại sợi polyester này cũng phân hủy một phần trong nước tạo thành các vi nhựa xả vào môi trường nước, gây ô nhiễm và tác động đến hệ sinh thái động thực vật. Ngay cả khi những sản phẩm quần áo từ sợi polyester đã hết vòng đời sử dụng, chúng cũng cần ít nhất vài thập kỷ, thậm chí vài trăm năm để phân hủy hoàn toàn.

Trước sự đe dọa của thời trang nhanh đến môi trường, hàng loạt nhãn hàng nổi tiếng đã cam kết sử dụng một phần sợi tái chế trong các sản phẩm của mình, hướng đến cuộc cách mạng chuyển đổi từ thời trang nhanh sang thời trang xanh.

Động thái của các thương hiệu thời trang lớn trên Thế giới

Cụ thể, thương hiệu H&M đã đầu tư vào công nghệ tiên tiến nhằm tạo ra chất liệu sợi polyester thân thiện với môi trường được tái chế từ rác thải trên biển.

Trong khi đó nhãn hàng Adidas đang thử nghiệm thiết bị tự động hóa để giảm bớt gánh nặng cho nhân công.

Hay Ralph Lauren tuyên bố rằng sẽ sử dụng 100% nguyên liệu chính có nguồn gốc bền vững vào năm 2025 để bảo vệ sức khỏe cho nhân công cũng như vì yếu tố môi trường.

Doanh nghiệp dệt may buộc phải xanh hóa

Trong bối cảnh trái đất đang ngày càng nóng lên, cả Thế giới cũng đang gấp rút với chạy đua Net Zero, đưa phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, thì Việt Nam cũng không nằm ngoài cuộc đua này. Tại Hội nghị COP26, Chính phủ Việt Nam cam kết đưa phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, trong đó một số giải pháp cụ thể được đưa ra là không xây dựng mới nhà máy điện than từ năm 2030 và loại bỏ dần điện than từ năm 2040; tuyên bố về rừng và sử dụng đất; tham gia liên minh thích ứng toàn cầu; giảm 30% khí thải mêtan vào 2030 so với mức 2020.

Theo đó, với ngành dệt may Việt Nam, VITAS (Hiệp hội Dệt may Việt Nam) đặt mục tiêu đến năm 2023, giảm 15% tiêu thụ năng lượng, 20% tiêu thụ nước; đến năm 2030, chuyển đổi “xanh hóa” ngành dệt may Việt Nam, đồng thời xây dựng được 30 thương hiệu mang tầm Quốc tế.

Ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch VITAS cho biết xanh hóa và phát triển bền vững là những tiêu chí cạnh tranh mà các thị trường lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản... yêu cầu ở các nhà cung cấp, bên cạnh yếu tố về giá cả, chất lượng sản phẩm và thời gian giao hàng.

Thực tế, xanh hóa trong ngành dệt may không còn là câu chuyện định hướng tương lai, các doanh nghiệp đã bắt tay triển khai trong vài năm trở lại đây. Đơn cử như những sản phẩm may mặc xuất khẩu vào châu Âu bắt buộc phải được sản xuất từ sợi cotton, sợi polyester pha với sợi tái chế (sợi làm từ các sản phẩm thiên nhiên, phế phẩm hoặc sản phẩm dệt may dư thừa).

Nói một cách tổng quát, các nhà nhập khẩu lớn đang tập trung vào các chỉ số phát triển bền vững ESG (môi trường, xã hội và quản trị) và tiêu chuẩn LEED (định hướng thiết kế về năng lượng và môi trường), nhà cung cấp nào có lợi thế này sẽ có sức cạnh tranh và có nhiều đơn hàng. Do vậy, các doanh nghiệp dệt may sẽ phải quyết liệt với lộ trình xanh hóa hơn trong giai đoạn 20230-2050.

Hiện, các hãng thời trang của châu Âu đã tiên phong lựa chọn những nhà sản xuất có nhà máy xanh, sản phẩm xanh, bền vững. Sau châu Âu, thị trường Mỹ và Nhật Bản sẽ theo có những yêu cầu tương tự. Do vậy dù muốn hay không, các doanh nghiệp dệt may đều phải hướng đến xanh hóa, đây là điều bắt buộc trong tương lai.

Điều kiện cần và đủ cho xanh hóa trong ngành dệt may

Chiến lược phát triển ngành dệt may đến năm 2030 đã được hoàn thiện, bản thân các doanh nghiệp cũng có kế hoạch xanh hóa cho riêng mình. Tuy nhiên không phải doanh nghiệp nào cũng đủ lực để biến kế hoạch trên giấy thành hiện thực.

Chủ tịch VITAS cho rằng chiến lược chính là điều kiện cần để xanh hóa ngành dệt may, còn điều kiện đủ vẫn là sự đồng hành của Chính phủ với doanh nghiệp trong các mục tiêu cụ thể về năng lượng tái tạo, đầu tư nhà máy xanh... Nếu đáp ứng hai điều kiện này, ngành dệt may Việt Nam sẽ phát triển bền vững và đáp ứng các hàng rào kỹ thuật của thị trường nhập khẩu.

Theo khảo sát của VITAS, Chính phủ Bangladesh rất quyết liệt với chiến lược xanh hóa, nước này có chính sách giảm thuế giá trị gia tăng cho các doanh nghiệp tiên phong trong xanh hóa, đồng thời cũng có chính sách hỗ trợ vay vốn ưu đãi với các doanh nghiệp có kế hoạch xanh hóa...

Tìm hiểu về thị trường quốc tế và nhu cầu của doanh nghiệp, Chủ tịch VITAS đề xuất Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước có chính sách đặc thù và cụ thể, gọi chung là “tài chính xanh” cho các doanh nghiệp xanh hóa. Đồng thời thành lập Quỹ Tài nguyên Môi trường, trong đó cho doanh nghiệp vay lãi suất bằng 0%, 1-2% tùy theo mức đầu tư của doanh nghiệp.

“Chính phủ cần có nguồn lực cho chiến lược xanh hóa càng nhanh càng tốt, Thế giới đưa ra những luật chơi rất nhanh, họ không chờ đợi chúng ta”, ông Vũ Đức Giang đề xuất.

Về phía doanh nghiệp, Chủ tịch VITAS khuyến cáo doanh nghiệp tiếp tục nghiên cứu, phát triển các dòng nguyên liệu, sản phẩm xanh và tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo. Doanh nghiệp cần thích nghi với những quy định của thị trường về loại bỏ nhiên liệu hóa thạch trong nhà máy, đầu tư vào hệ thống xử lý nước thải, khí thải và trồng cây xanh để đáp ứng các yêu cầu trong các đạo luật và hiệp định thương mại. Chính phủ Việt Nam đã cam kết tại COP26, cộng đồng doanh nghiệp phải đồng lòng và tuân thủ những cam kết này

---------------------------------------------------------------------------------------------------

KNA CERT hiện là thành viên của Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS). Với mong muốn đóng góp vào sự phát triển bền vững của ngành may mặc Việt Nam, KNA luôn sẵn sàng hỗ trợ các doanh nghiệp triển khai và chứng nhận các tiêu chuẩn xanh trong ngành để thực hiện được mục tiêu “xanh hóa”.

Các dịch vụ nổi bật KNA cung cấp bao gồm:

• Chứng nhận RCS (Tiêu chuẩn Tuyên bố Tái chế)
• Chứng nhận GRS (Tiêu chuẩn Tái chế Toàn cầu)
• Đánh giá FSC-CoC (Chuỗi hành trình sản phẩm từ gỗ)
• ….

Quý Doanh Nghiệp vui lòng liên hệ với KNA CERT theo số Hotline: 0968.038.122 hoặc Email: salesmanager@knacert.com để biết thêm thông tin chi tiết về những dịch vụ trên.