[SDG 14] Cuộc sống dưới nước -  Mục tiêu Phát triển Bền vững số 14

Các đại dương trên thế giới – nhiệt độ, hóa học, dòng hải lưu và sự sống – thúc đẩy các hệ thống toàn cầu giúp Trái đất trở thành nơi sinh sống của con người. Cách chúng ta quản lý nguồn tài nguyên quan trọng này là điều cần thiết đối với toàn thể nhân loại và để cân bằng lại các tác động của biến đổi khí hậu. Liên Hợp Quốc đã xác định Mục tiêu Phát triển Bền vững số 14 (SDG 14) trong 17 Mục tiêu là “Cuộc sống dưới nước” (Life below water). Trong bài viết này, hãy cùng KNA CERT tìm hiểu nội dung của SDG 14 là gì và tầm quan trọng của Mục tiêu này.

SDG 14 là gì?

SDG 14 (Goal 14) là Mục tiêu Phát triển Bền vững thứ mười bốn của Chương trình Nghị sự 2030 do Liên Hợp Quốc xây dựng với nội dung “Bảo tồn và sử dụng bền vững đại dương, biển và tài nguyên biển vì mục tiêu phát triển bền vững” (Life below water).

Life Below Water tập trung vào việc bảo tồn sức khỏe và đa dạng sinh học của hệ sinh thái biển, thúc đẩy các hoạt động đánh bắt bền vững, giảm ô nhiễm biển và giải quyết tác động của quá trình axit hóa đại dương và biến đổi khí hậu đối với sinh vật thủy sinh. Mục tiêu này công nhận vai trò quan trọng của đại dương và biển trong việc hỗ trợ sự sống trên Trái đất, cung cấp sinh kế cho hàng triệu người và đóng góp vào an ninh lương thực, thương mại và vận tải toàn cầu.

Các Mục tiêu và Chỉ số của Mục tiêu Phát triển Bền vững số 14

Liên Hợp Quốc đã xác định 10 mục tiêu và 10 chỉ số cho SDG 14. Cụ thể bao gồm:

Mục tiêu 14.1: Giảm thiểu ô nhiễm biển

Đến năm 2025, ngăn ngừa và giảm đáng kể mọi loại ô nhiễm biển, đặc biệt là từ các hoạt động trên đất liền, bao gồm rác thải biển và ô nhiễm chất dinh dưỡng.

• Chỉ số SDG 14.1.1 Giảm ô nhiễm biển

Mục tiêu 14.2: Bảo vệ và phục hồi hệ sinh thái

Đến năm 2020, quản lý và bảo vệ bền vững các hệ sinh thái biển và ven biển để tránh những tác động tiêu cực đáng kể, bao gồm tăng cường khả năng phục hồi của chúng và hành động phục hồi để đạt được đại dương khỏe mạnh và năng suất.

• Chỉ số SDG 14.2.1 Bảo vệ và phục hồi hệ sinh thái

Mục tiêu 14.3: Giảm axit hóa đại dương

Giảm thiểu và giải quyết tác động của axit hóa đại dương, bao gồm thông qua tăng cường hợp tác khoa học ở mọi cấp độ.

• Chỉ số SDG 14.3.1 Giảm axit hóa đại dương

Mục tiêu 14.4: Đánh bắt cá bền vững

Đến năm 2020, quản lý hiệu quả việc khai thác và chấm dứt tình trạng đánh bắt quá mức, đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định cũng như các hoạt động đánh bắt hủy diệt và thực hiện các kế hoạch quản lý dựa trên khoa học, nhằm khôi phục trữ lượng cá trong thời gian ngắn nhất có thể, ít nhất là ở mức có thể tạo ra sản lượng bền vững tối đa theo đặc điểm sinh học của chúng.

• Chỉ số SDG 14.4.1 Trữ lượng cá trong mức bền vững

Mục tiêu 14.5: Bảo tồn vùng ven biển và biển

Đến năm 2020, bảo tồn ít nhất 10% các khu vực ven biển và biển, phù hợp với luật pháp quốc gia và quốc tế và dựa trên thông tin khoa học tốt nhất hiện có.

• Chỉ số SDG 14.5.1 Khu bảo tồn biển

Mục tiêu 14.6: Chấm dứt trợ cấp góp phần vào việc đánh bắt quá mức và đánh bắt cá bất hợp pháp

Đến năm 2020, cấm một số hình thức trợ cấp nghề cá góp phần vào tình trạng quá tải và đánh bắt quá mức, xóa bỏ trợ cấp góp phần vào hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không được quản lý và hạn chế đưa ra các trợ cấp mới như vậy, thừa nhận rằng việc đối xử đặc biệt và khác biệt phù hợp và hiệu quả đối với các nước đang phát triển và kém phát triển phải là một phần không thể thiếu trong quá trình đàm phán trợ cấp nghề cá của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

• Chỉ số SDG 14.6.1 Chống đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định

Mục tiêu 14.7: Tăng lợi ích kinh tế từ việc sử dụng bền vững tài nguyên biển

Đến năm 2030, tăng lợi ích kinh tế cho các quốc đảo nhỏ đang phát triển và các nước kém phát triển nhất từ ​​việc sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên biển, bao gồm thông qua quản lý bền vững nghề cá, nuôi trồng thủy sản và du lịch.

• Chỉ số SDG 14.7.1 Thu nhập từ nghề cá bền vững

Mục tiêu 14.a: Tăng cường kiến ​​thức khoa học, nghiên cứu và công nghệ cho sức khỏe đại dương

Tăng cường kiến ​​thức khoa học, phát triển năng lực nghiên cứu và chuyển giao công nghệ biển, có tính đến Tiêu chí và Nguyên tắc của Ủy ban Hải dương học Liên chính phủ về Chuyển giao Công nghệ Biển, nhằm cải thiện sức khỏe đại dương và tăng cường sự đóng góp của đa dạng sinh học biển vào sự phát triển của các nước đang phát triển, đặc biệt là các quốc gia đảo nhỏ đang phát triển và các nước kém phát triển nhất.

• Chỉ số SDG 14.a.1 Tài nguyên nghiên cứu cho công nghệ biển

Mục tiêu 14.b: Hỗ trợ ngư dân đánh bắt quy mô nhỏ

Cung cấp khả năng tiếp cận nguồn tài nguyên biển và thị trường cho ngư dân thủ công quy mô nhỏ.

• Chỉ số SDG 14.b.1 Hỗ trợ ngư dân đánh bắt quy mô nhỏ

Mục tiêu 14.c: Thực hiện và thi hành luật biển quốc tế

Tăng cường bảo tồn và sử dụng bền vững các đại dương và tài nguyên của chúng bằng cách thực hiện luật pháp quốc tế như được phản ánh trong Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển, công ước này cung cấp khuôn khổ pháp lý cho việc bảo tồn và sử dụng bền vững các đại dương và tài nguyên của chúng, như được nhắc lại trong đoạn 158 của “Tương lai chúng ta mong muốn”.

• Chỉ số SDG 14.c.1 Thực hiện luật biển quốc tế

Tầm quan trọng của SDG 14: Life below water

1. Đại dương sản xuất Oxy

Đại dương bao phủ hơn 70% bề mặt Trái Đất, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sống và điều hòa khí hậu toàn cầu. Chúng không chỉ là môi trường sống của vô số loài sinh vật biển mà còn giữ vai trò thiết yếu trong việc sản xuất Oxy. Thực vật phù du – những sinh vật biển nhỏ bé – chịu trách nhiệm tạo ra khoảng 50% lượng oxy trên toàn cầu thông qua quá trình quang hợp. Bên cạnh đó, đại dương hấp thụ khoảng một phần tư lượng khí thải CO₂ của con người và giữ lại phần lớn lượng nhiệt dư thừa do hiệu ứng nhà kính gây ra. Vì vậy, sức khỏe của các hệ sinh thái dưới nước có tác động trực tiếp đến chất lượng không khí và sự sống của tất cả các sinh vật trên cạn, bao gồm con người.

2. Biển cả điều hòa khí hậu

Không chỉ cung cấp oxy, đại dương còn đóng vai trò như một bộ điều hòa khí hậu tự nhiên của Trái Đất. Chúng hấp thụ và lưu trữ một lượng nhiệt khổng lồ từ mặt trời, giúp cân bằng nhiệt độ toàn cầu và điều chỉnh thời tiết. Nhờ vào các dòng hải lưu, như Dòng chảy Gulf Stream, nhiệt lượng được phân phối khắp hành tinh, làm giảm sự chênh lệch nhiệt độ giữa các khu vực và duy trì sự ổn định khí hậu. Tuy nhiên, khi hệ sinh thái biển bị suy thoái hoặc gián đoạn, sự cân bằng này có thể bị phá vỡ, dẫn đến những biến đổi khí hậu nghiêm trọng và làm gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan.

3. Cân bằng hệ sinh thái

Hệ sinh thái biển có sự đa dạng sinh học phong phú và mối liên kết chặt chẽ giữa các loài, từ những sinh vật phù du nhỏ bé đến cá voi khổng lồ. Mỗi loài trong hệ sinh thái này đều giữ một vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng tự nhiên. Sự đa dạng di truyền giữa các loài giúp hệ sinh thái biển có khả năng phục hồi và thích nghi trước những thay đổi môi trường. Nếu mất đi sự cân bằng này, không chỉ hệ sinh thái dưới nước bị ảnh hưởng mà toàn bộ chuỗi thức ăn của đại dương cũng bị gián đoạn, tác động đến cả con người và động vật trên cạn.

4. Nguồn tài nguyên biển quý giá

Bên cạnh vai trò sinh thái, đại dương còn cung cấp nhiều nguồn tài nguyên quý giá, đóng góp lớn vào nền kinh tế và đời sống của con người. Biển và đại dương là nguồn cung cấp thực phẩm chính, mang lại sinh kế cho hàng triệu người trên thế giới thông qua ngành đánh bắt và nuôi trồng thủy sản. Chúng cũng là tuyến đường giao thương quan trọng, kết nối các nền kinh tế toàn cầu và tạo điều kiện cho thương mại quốc tế. Ngoài ra, biển cả còn là điểm đến du lịch và giải trí, mang lại giá trị văn hóa và kinh tế to lớn. Việc bảo vệ đại dương không chỉ là trách nhiệm đối với môi trường mà còn là điều kiện cần thiết để đảm bảo nguồn tài nguyên bền vững cho các thế hệ mai sau.

* Bài viết tham khảo thông tin trên website: https://sdgs.un.org/ và https://www.globalgoals.org/

Trên đây là những thông tin về Mục tiêu Phát triển Bền vững 14 (SDG 14) trong 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc về “Bảo tồn và sử dụng bền vững đại dương, biển và tài nguyên biển vì mục tiêu phát triển bền vững” (Life below water). Vui lòng liên hệ với KNA CERT theo số Hotline: 0968.038.122 hoặc Email: salesmanager@knacert.com để biết thêm thông tin chi tiết.