[SDG 15] Cuộc sống trên đất liền -  Mục tiêu Phát triển Bền vững số 15

Hệ sinh thái của Trái Đất đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sống của con người, đóng góp hơn một nửa GDP toàn cầu và bao hàm nhiều giá trị văn hóa, tinh thần và kinh tế đa dạng. Tuy nhiên, thế giới đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng ba bên gồm biến đổi khí hậu, ô nhiễm và mất đa dạng sinh học. Liên Hợp Quốc đã xác định Mục tiêu Phát triển Bền vững số 15 (SDG 15) trong 17 Mục tiêu là “Cuộc sống trên đất liền” (Life on land). Trong bài viết này, hãy cùng KNA CERT tìm hiểu nội dung của SDG 15 là gì và các chỉ số của Mục tiêu này.

SDG 15 là gì?

SDG 15 (Goal 15) là Mục tiêu Phát triển Bền vững thứ mười lăm của Chương trình Nghị sự 2030 do Liên Hợp Quốc xây dựng với nội dung “Bảo vệ, phục hồi và thúc đẩy việc sử dụng bền vững các hệ sinh thái trên cạn, quản lý rừng bền vững, chống sa mạc hóa, ngăn chặn và đảo ngược tình trạng suy thoái đất và ngăn chặn mất đa dạng sinh học” (Life on land).

Mục tiêu Phát triển Bền vững số 15 tập trung vào việc bảo tồn và thúc đẩy phúc lợi của các hệ sinh thái trên cạn, bao gồm rừng, đất ngập nước, đồng cỏ và các môi trường sống tự nhiên khác. Nó giải quyết các thách thức quan trọng mà các hệ sinh thái của hành tinh chúng ta phải đối mặt, chẳng hạn như nạn phá rừng, sa mạc hóa, mất đa dạng sinh học và suy thoái đất. Bằng cách thúc đẩy các nỗ lực sử dụng đất có trách nhiệm và bảo tồn, SDG 15 hướng đến mục tiêu đảm bảo một tương lai bền vững cho tất cả các dạng sống sinh sống trong môi trường trên cạn, bao gồm cả con người.

Các Mục tiêu và Chỉ số của Mục tiêu Phát triển Bền vững số 15

Liên Hợp Quốc đã xác định 12 mục tiêu và 14 chỉ số cho SDG 15. Cụ thể bao gồm:

Mục tiêu 15.1: Bảo tồn và phục hồi hệ sinh thái trên cạn và nước ngọt

Đến năm 2020, đảm bảo bảo tồn, phục hồi và sử dụng bền vững các hệ sinh thái nước ngọt trên cạn và nội địa cùng các dịch vụ của chúng, đặc biệt là rừng, đất ngập nước, núi và đất khô, phù hợp với các nghĩa vụ theo các thỏa thuận quốc tế.

• Chỉ số SDG 15.1.1 Độ che phủ rừng
• Chỉ số SDG 15.1.2 Bảo vệ các khu vực đa dạng sinh học quan trọng

Mục tiêu 15.2: Chấm dứt nạn phá rừng và phục hồi rừng bị suy thoái

Đến năm 2020, thúc đẩy thực hiện quản lý bền vững mọi loại rừng, ngăn chặn nạn phá rừng, phục hồi rừng bị suy thoái và tăng đáng kể hoạt động trồng rừng và tái trồng rừng trên toàn cầu.

• Chỉ số SDG 15.2.1 Quản lý rừng bền vững

Mục tiêu 15.3: Chấm dứt tình trạng sa mạc hóa và phục hồi đất bị thoái hóa

Đến năm 2030, chống sa mạc hóa, phục hồi đất đai bị thoái hóa, bao gồm đất bị ảnh hưởng bởi sa mạc hóa, hạn hán và lũ lụt, và phấn đấu đạt được một thế giới không có tình trạng thoái hóa đất.

• Chỉ số SDG 15.3.1 Chấm dứt suy thoái đất

Mục tiêu 15.4: Đảm bảo bảo tồn hệ sinh thái miền núi

Đến năm 2030, đảm bảo bảo tồn các hệ sinh thái miền núi, bao gồm cả đa dạng sinh học, nhằm tăng cường khả năng mang lại các lợi ích thiết yếu cho phát triển bền vững.

• Chỉ số SDG 15.4.1 Phạm vi các địa điểm quan trọng đối với đa dạng sinh học miền núi
• Chỉ số SDG 15.4.2 Độ che phủ thảm thực vật của vùng núi

Mục tiêu 15.5: Bảo vệ đa dạng sinh học và môi trường sống tự nhiên

Thực hiện hành động khẩn cấp và quan trọng để giảm thiểu sự suy thoái môi trường sống tự nhiên, ngăn chặn tình trạng mất đa dạng sinh học và đến năm 2020, bảo vệ và ngăn chặn sự tuyệt chủng của các loài có nguy cơ tuyệt chủng.

• Chỉ số SDG 15.5.1 Nguy cơ tuyệt chủng loài

Mục tiêu 15.6: Bảo vệ quyền tiếp cận nguồn gen và chia sẻ công bằng các lợi ích

Thúc đẩy việc chia sẻ công bằng và bình đẳng các lợi ích phát sinh từ việc sử dụng nguồn tài nguyên di truyền và thúc đẩy việc tiếp cận phù hợp với các nguồn tài nguyên đó, theo thỏa thuận quốc tế.

• Chỉ số SDG 15.6.1 Lợi ích của việc chia sẻ nguồn gen

Mục tiêu 15.7 Loại bỏ nạn săn trộm và buôn bán các loài được bảo vệ

Hành động khẩn cấp để chấm dứt nạn săn trộm và buôn bán các loài động thực vật được bảo vệ và giải quyết cả nhu cầu và nguồn cung các sản phẩm động vật hoang dã bất hợp pháp.

• Chỉ số SDG 15.7.1 Săn bắt và buôn bán động vật hoang dã

Mục tiêu 15.8: Ngăn chặn các loài ngoại lai xâm lấn trên đất liền và trong hệ sinh thái nước

Đến năm 2020, đưa ra các biện pháp ngăn chặn sự du nhập và giảm đáng kể tác động của các loài ngoại lai xâm lấn đến hệ sinh thái đất và nước, đồng thời kiểm soát hoặc xóa bỏ các loài ưu tiên.

• Chỉ số SDG 15.8.1 Ngăn ngừa các loài ngoại lai xâm lấn

Mục tiêu 15.9: Tích hợp hệ sinh thái và đa dạng sinh học vào kế hoạch của chính phủ

Đến năm 2020, lồng ghép các giá trị về hệ sinh thái và đa dạng sinh học vào quy hoạch quốc gia và địa phương, quy trình phát triển, chiến lược và tài khoản giảm nghèo.

• Chỉ số SDG 15.9.1 Tích hợp hệ sinh thái và đa dạng sinh học vào quy hoạch

Mục tiêu 15.a: Tăng nguồn tài chính để bảo tồn và sử dụng bền vững hệ sinh thái và đa dạng sinh học

Huy động và tăng đáng kể nguồn tài chính từ mọi nguồn để bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học và hệ sinh thái.

• Chỉ số SDG 15.a.1 Hỗ trợ phát triển chính thức cho đa dạng sinh học

Mục tiêu 15.b: Tài trợ và khuyến khích quản lý rừng bền vững

Huy động nguồn lực đáng kể từ mọi nguồn và mọi cấp để tài trợ cho việc quản lý rừng bền vững và cung cấp các ưu đãi thích hợp cho các nước đang phát triển để thúc đẩy hoạt động quản lý đó, bao gồm cả bảo tồn và tái trồng rừng.

• Chỉ số SDG 15.b.1 Hỗ trợ phát triển chính thức cho quản lý rừng

Mục tiêu 15.c: Chống nạn săn trộm và buôn bán động vật trên toàn cầu

Tăng cường hỗ trợ toàn cầu cho các nỗ lực chống nạn săn trộm và buôn bán các loài được bảo vệ, bao gồm tăng cường năng lực của cộng đồng địa phương để theo đuổi các cơ hội sinh kế bền vững.

• Chỉ số SDG 15.c.1 Săn trộm và buôn bán động vật hoang dã

Tầm quan trọng của SDG 15: Life on land

Sự sống trên cạn giữ vai trò cốt lõi trong việc duy trì hệ sinh thái của Trái Đất. Các hệ sinh thái trên cạn, bao gồm rừng, đất ngập nước và đồng cỏ, không chỉ là môi trường sống của nhiều loài động thực vật mà còn cung cấp các dịch vụ thiết yếu cho con người. Những hệ sinh thái này góp phần hỗ trợ sự sống theo nhiều cách khác nhau, từ việc ong và các loài côn trùng giúp thụ phấn cho cây trồng, canh tác nông nghiệp, đến khả năng làm sạch nguồn nước của các vùng đất ngập nước. Nhờ những chức năng quan trọng này, thiên nhiên trở thành một phần không thể thiếu trong sự tồn tại và phát triển của cả động vật hoang dã và con người.

Bảo vệ và duy trì sự cân bằng của hệ sinh thái trên cạn đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định môi trường toàn cầu. Những khu rừng khỏe mạnh hoạt động như các bể chứa carbon tự nhiên, giúp hấp thụ carbon dioxide từ khí quyển và làm giảm tác động của biến đổi khí hậu. Trong khi đó, đất ngập nước và đồng cỏ đóng vai trò như những bộ lọc nước tự nhiên, giúp duy trì chất lượng nước và điều tiết dòng chảy, giảm nguy cơ lũ lụt và hạn hán. Sự tương tác phức tạp giữa các loài trong hệ sinh thái đảm bảo sự cân bằng và khả năng phục hồi của môi trường sống, từ đó giúp hệ sinh thái có thể thích nghi và phát triển bền vững.

Tuy nhiên, hệ sinh thái trên cạn đang phải đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng do các hoạt động của con người. Nạn phá rừng làm mất đi những bể chứa carbon quan trọng, khiến biến đổi khí hậu trở nên trầm trọng hơn, đồng thời đe dọa sinh kế của nhiều cộng đồng bản địa cũng như sự tồn tại của vô số loài động thực vật. Bên cạnh đó, tình trạng sa mạc hóa do khai thác quá mức và tác động của biến đổi khí hậu khiến đất màu mỡ dần biến thành vùng hoang mạc khô cằn, làm suy giảm diện tích đất canh tác và gây khó khăn cho hoạt động chăn nuôi. Không chỉ vậy, sự suy thoái đất do canh tác nông nghiệp không bền vững và quá trình đô thị hóa nhanh chóng đã làm giảm độ phì nhiêu của đất, dẫn đến những hậu quả tiêu cực đối với sản xuất nông nghiệp và môi trường sống.

Việc bảo vệ hệ sinh thái trên cạn không chỉ giúp duy trì đa dạng sinh học mà còn là giải pháp quan trọng để ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và đảm bảo sự phát triển bền vững cho các thế hệ tương lai.

* Bài viết tham khảo thông tin trên website: https://sdgs.un.org/ và https://www.globalgoals.org/

Trên đây là những thông tin về Mục tiêu Phát triển Bền vững 15 (SDG 15) trong 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc về “Cuộc sống trên đất liền” (Life on land). Vui lòng liên hệ với KNA CERT theo số Hotline: 0968.038.122 hoặc Email: salesmanager@knacert.com để biết thêm thông tin chi tiết.