Chi phí kinh doanh là gì? Cách phân loại & Tối ưu chi phí
Xác định và kiểm soát chi phí kinh doanh giúp doanh nghiệp nâng cao lợi nhuận và khả năng cạnh tranh. Trong bài viết này hãy cùng KNA CERT tìm hiểu Chi phí kinh doanh là gì? Phân loại chi phí kinh doanh như thế nào và làm cách nào để tối ưu chi phí trong quá trình kinh doanh?
Chi phí kinh doanh là gì?
Chi phí kinh doanh là những khoản chi tiêu mà doanh nghiệp phải bỏ ra để thực hiện các hoạt động sản xuất, kinh doanh, nhằm mục đích tạo ra doanh thu và lợi nhuận. Chi phí kinh doanh đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, là cơ sở để tính toán giá thành sản phẩm, dịch vụ và xác định lợi nhuận của doanh nghiệp.
Các cách phân loại chi phí kinh doanh
1. Phân loại theo đặc tính tự nhiên của hao phí
- Chi phí sử dụng lao động: Là loại chi phí kinh doanh phát sinh gắn với quá trình sử dụng lao động.
- Chi phí sử dụng nguyên vật liệu: Là loại chi phí kinh doanh phát sinh gắn với quá trình sử dụng nguyên vật liệu.
- Chi phí không trùng chi phí tài chính: Là loại chi phí kinh doanh phát sinh không trùng với chi phí tài chính ở cả đối tượng, nội dung, nguyên tắc và phương pháp tính toán.
- Chi phí cho dịch vụ thuê ngoài: Là loại chi phí kinh doanh phát sinh gắn với dịch vụ do bên ngoài cung cấp
- Chi phí cho các khoản nộp: Là loại chi phí kinh doanh phát sinh gắn với các khoản phải nộp.
2. Phân loại theo phương pháp tính cho các đối tượng
- Chi phí kinh doanh trực tiếp: Là loại chi phí kinh doanh phát sinh gắn trực tiếp với từng đối tượng.
- Chi phí kinh doanh chung: Là loại chi phí kinh doanh phát sinh gắn với nhiều đối tượng khác nhau.
Lưu ý: Đối tượng có thể là sản phẩm, nhóm sản phẩm, điểm chi phí hoặc kì tính toán.
3. Phân loại căn cứ vào mối quan hệ với năng lực hoạt động
- Chi phí kinh doanh biến đổi: Là loại chi phí kinh doanh biến đổi cùng với sự thay đổi năng lực hoạt động.
- Chi phí kinh doanh cố định: Là loại chi phí kinh doanh không thay đổi dù năng lực hoạt động thay đổi.
Lưu ý: Năng lực hoạt động của một nơi làm việc là công suất thiết bị tại nơi làm việc, của một bộ phận hoặc doanh nghiệp là năng lực sản xuất.
4. Phân loại căn cứ vào thời điểm xác định và phản ánh
- Chi phí kinh doanh thực tế: Là chi phí kinh doanh đã phát sinh trong thực tế ở một thời kì tính toán xác định mà không phân biệt tính chất ngẫu nhiên hay thông thường.
- Chi phí kinh doanh thông thường: Là chi phí kinh doanh đã phát sinh trong điều kiện thực tế bình thường ở một thời kì tính toán xác định.
- Chi phí kinh doanh kế hoạch: Là chi phí kinh doanh đã phát sinh trong điều kiện kế hoạch của một thời kì tính toán xác định.
5. Phân loại chi phí kinh doanh căn cứ vào tính chất phát sinh
- Chi phí kinh doanh sơ cấp: Là chi phí kinh doanh phát sinh ban đầu.
- Chi phí kinh doanh thứ cấp: Là chi phí kinh doanh đã được phân bổ.
6. Phân loại căn cứ vào tính chất quan trọng
- Chi phí kinh doanh quan trọng: Là chi phí kinh doanh có ý nghĩa lớn đối với tính chất đúng/sai của các quyết định
- Chi phí kinh doanh không quan trọng: Là chi phí kinh doanh có ý nghĩa không lớn đối với tính chất đúng/sai của các quyết định.
7. Phân loại căn cứ vào thời gian phản ánh
- Chi phí kinh doanh dài hạn: Là chi phí kinh doanh phát sinh gắn với khoảng thời gian dài. Thường được gọi là chi phí kinh doanh chuẩn bị hoạt động.
- Chi phí kinh doanh ngắn hạn: Là chi phí kinh doanh phát sinh gắn với khoảng thời gian ngắn. Thường được gọi là chi phí kinh doanh gắn với kết quả.
8. Phân loại căn cứ vào tính chất kiểm soát
- Chi phí kinh doanh kiểm soát được: Là chi phí kinh doanh mà doanh nghiệp lường trước được khả năng xuất hiện và làm chủ được.
- Chi phí kinh doanh không kiểm soát được: Là chi phí kinh doanh mà doanh nghiệp không lường trước được khả năng xuất hiện và không kiểm soát được nó.
Ví dụ về chi phí kinh doanh
Có nhiều loại chi phí kinh doanh khác nhau, dưới đây là một vài ví dụ cụ thể:
1. Chi phí cho nguyên liệu vật liệu
Là những nguyên liệu, vật liệu được sử dụng trực tiếp trong quá trình sản xuất sản phẩm, bao gồm:
- Vải, da, nhựa, kim loại (đối với sản xuất may mặc, giày dép, đồ gia dụng,...)
- Gạo, thịt, cá, rau củ quả (đối với sản xuất thực phẩm, đồ uống)
- Gỗ, xi măng, gạch, thép (đối với sản xuất xây dựng)
2. Chi phí trả công lao động
Là tiền lương, phụ cấp và các khoản đóng góp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho công nhân lao động trực tiếp tham gia vào quá trình sản xuất sản phẩm.
3. Chi phí chung sản xuất
Là những khoản chi phí chung liên quan đến hoạt động sản xuất, bao gồm:
- Chi phí điện, nước, xăng xe, dầu nhớt sử dụng trong sản xuất.
- Chi phí sửa chữa, bảo dưỡng máy móc, thiết bị.
- Chi phí hao mòn tài sản cố định sử dụng trong sản xuất.
- Chi phí khấu hao tài sản cố định sử dụng trong sản xuất.
4. Chi phí quảng cáo
Là những khoản chi phí cho các hoạt động quảng cáo, tiếp thị sản phẩm, bao gồm:
- Chi phí chạy quảng cáo trên truyền hình, báo chí, internet.
- Chi phí tổ chức các chương trình khuyến mãi, hội chợ triển lãm.
- Chi phí in ấn, phát hành tài liệu quảng cáo.
5. Chi phí vận chuyển
Là những khoản chi phí vận chuyển sản phẩm từ nhà máy đến tay khách hàng, bao gồm:
- Chi phí thuê xe vận chuyển.
- Chi phí xăng xe, dầu nhớt.
- Chi phí bảo hiểm vận tải.
6. Chi phí kho bãi
Là những khoản chi phí thuê kho bãi để lưu trữ sản phẩm, bao gồm:
- Chi phí thuê kho bãi.
- Chi phí quản lý kho bãi.
- Chi phí bảo quản sản phẩm.
…
Bí kíp tối ưu hóa chi phí kinh doanh
Trong môi trường kinh doanh cạnh tranh ngày càng gay gắt, việc tối ưu hóa chi phí kinh doanh là chìa khóa giúp doanh nghiệp nâng cao lợi nhuận và tăng cường sức cạnh tranh. Dưới đây là một số bí kíp giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí kinh doanh hiệu quả:
1. Lập kế hoạch chi tiêu rõ ràng
- Xác định rõ ràng các mục tiêu chi tiêu cho từng khoản mục.
- Dự toán chi phí cho từng hoạt động kinh doanh.
- Lập kế hoạch chi tiêu chi tiết theo từng tháng, quý và năm.
2. Theo dõi và kiểm soát chi tiêu chặt chẽ
- Ghi chép đầy đủ và chính xác các khoản chi tiêu.
- Sử dụng phần mềm quản lý tài chính để theo dõi chi tiêu hiệu quả.
- Phân tích chi tiêu định kỳ để xác định các khoản chi tiêu lãng phí hoặc không cần thiết.
3. Tìm kiếm nhà cung cấp uy tín và giá cả cạnh tranh
- So sánh giá cả của nhiều nhà cung cấp trước khi mua hàng hóa hoặc dịch vụ.
- Thương lượng giá cả với nhà cung cấp để có được mức giá tốt nhất.
- Tìm kiếm các nhà cung cấp có thể cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ chất lượng cao với giá cả cạnh tranh.
4. Áp dụng các biện pháp tiết kiệm chi phí
- Tắt đèn, máy tính và các thiết bị điện tử khi không sử dụng.
- Sử dụng các thiết bị tiết kiệm năng lượng.
- Hạn chế sử dụng văn phòng phẩm và các vật tư tiêu hao.
- Tái sử dụng các vật liệu có thể tái sử dụng được.
5. Tận dụng các ưu đãi và khuyến mãi
- Tham gia các chương trình khuyến mãi của nhà cung cấp.
- Sử dụng các mã giảm giá và voucher mua hàng.
- Tìm kiếm các chương trình hỗ trợ từ chính phủ hoặc các tổ chức phi chính phủ.
6. Đầu tư vào công nghệ để tự động hóa các quy trình
- Sử dụng phần mềm để tự động hóa các quy trình thủ công.
- Sử dụng các thiết bị tự động để nâng cao hiệu quả sản xuất.
- Đầu tư vào các giải pháp công nghệ giúp tiết kiệm chi phí.
7. Nâng cao ý thức tiết kiệm cho nhân viên
- Tổ chức các chương trình đào tạo về tiết kiệm chi phí cho nhân viên.
- Khuyến khích nhân viên đưa ra các ý tưởng tiết kiệm chi phí.
- Thưởng cho nhân viên có ý tưởng tiết kiệm hiệu quả
8. Sử dụng dịch vụ thuê ngoài cho các hoạt động không cốt lõi
- Thuê ngoài các hoạt động không cốt lõi như vệ sinh, bảo trì, vận chuyển,...
- Tập trung vào các hoạt động cốt lõi để nâng cao hiệu quả hoạt động.
9. Đàm phán với chủ nhà để giảm giá thuê nhà
- So sánh giá thuê nhà với các khu vực lân cận.
- Đàm phán với chủ nhà để giảm giá thuê nhà hoặc yêu cầu các dịch vụ bổ sung.
- Tìm kiếm các văn phòng cho thuê có giá cả hợp lý hơn.
10. Sử dụng các phương tiện truyền thông miễn phí để quảng cáo
- Sử dụng các mạng xã hội để quảng cáo sản phẩm hoặc dịch vụ.
- Tham gia các diễn đàn và cộng đồng trực tuyến để tiếp cận khách hàng tiềm năng.
- Viết blog và bài viết để chia sẻ kiến thức và thu hút khách hàng.
→ Tối ưu hóa chi phí kinh doanh là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự nỗ lực của ban lãnh đạo và toàn thể nhân viên doanh nghiệp. Bằng cách áp dụng các bí kíp trên, doanh nghiệp có thể tiết kiệm chi phí hiệu quả, nâng cao lợi nhuận và tăng cường sức cạnh tranh trên thị trường.
Nếu doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc quản lý chi phí kinh doanh, vui lòng liên hệ với KNA CERT theo số Hotline: 0968.038.122 hoặc Email: salesmanager@knacert.com để được hỗ trợ.
Tin Mới Nhất

Tuân thủ Tiêu chuẩn – Nền móng vững chắc cho phát triển và hội nhập
Trong một thế giới đang thay đổi không ngừng bởi công nghệ, toàn cầu hóa và những đòi hỏi ngày càng khắt khe từ thị trường, tiêu chuẩn không chỉ là công cụ kỹ thuật đơn thuần, mà đã trở...

ISO 9001 sắp có phiên bản mới vào tháng 09/2026
Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) dự kiến sẽ phát hàng phiên bản mới của ISO 9001 (Tiêu chuẩn về hệ thống quản lý chất lượng) vào tháng 09/2026.

Chọn lối đi "xanh" – Gặt hái thành công bền vững
Chúng ta đang sống trong thời đại mà biến đổi khí hậu không còn là một mối nguy xa vời, mà là thách thức hiện hữu với toàn nhân loại. Trong bối cảnh các quốc gia vẫn đang duy trì...

Kinh doanh có trách nhiệm mở lối cho sự phát triển bền vững
KNA CERT tự hào là đơn vị tiên phong đào tạo và hỗ trợ triển khai các tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội quốc tế. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và phương pháp tiếp cận thực tiễn,...

BSCI logo là gì? Ý nghĩa, nhận biết và hướng dẫn sử dụng chuẩn
Logo của BSCI không chỉ là một biểu tượng đơn giản mà còn là cam kết về trách nhiệm xã hội trong kinh doanh. Trong bài viết này, KNA Cert sẽ giúp bạn hiểu rõ BSCI logo là gì, tại...

Lượng phát thải khí nhà kính trên thế giới- Thực trạng và giải pháp
Dù đã có nhiều nỗ lực nhằm cắt giảm khí thải, nhưng thực trạng này vẫn đang đặt ra những thách thức lớn cho các quốc gia. Vậy lượng khí nhà kính phát thải trên thế giới hiện nay ra...