Làm ISO 22000 có cần làm HACCP không? Tích hợp ISO 22000 và HACCP

Cả hai tiêu chuẩn ISO 22000 và HACCP đều là những tiêu chuẩn quốc tế phổ biến về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Tiêu chuẩn ISO 22000 ra đời sau tiêu chuẩn HACCP và lấy các nguyên tắc của HACCP làm nền tảng để phát triển tiêu chuẩn. Đó là lý do vì sao nhiều doanh nghiệp thắc mắc rằng “Làm ISO 22000 có cần làm HACCP không?”. Để tìm kiếm câu trả lời trên hãy đọc bài viết dưới đây của KNA CERT.

Doanh nghiệp làm ISO 22000 có cần làm HACCP không?

Câu trả lời cho câu hỏi trên là khi làm chứng nhận ISO 22000 doanh nghiệp có thể không cần làm thêm chứng nhận HACCP. Cũng như không có yêu cầu nào bắt buộc doanh nghiệp phải làm chứng nhận theo cả hai tiêu chuẩn. 

ISO 22000 được xây dựng dựa trên tiêu chuẩn HACCP và bao hàm nội dung về các nguyên tắc của HACCP để cung cấp một khuôn khổ toàn diện nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm ở mọi giai đoạn, từ sản xuất, chế biến đến phân phối. Nghĩa là khi doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn ISO 22000 thì vẫn phải tuân thủ các nguyên tắc của HACCP. Nhưng khi làm chứng nhận thì đó là hai chứng nhận độc lập. Bởi ISO 22000 và HACCP có nhiều sự khác biệt như: 

• Cơ quan ban hành: HACCP được ban hành bởi Ủy ban Tiêu chuẩn Thực phẩm Quốc tế CODEX. Còn ISO 22000 được ban hành bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO).
• Mục đích: Mục đích của tiêu chuẩn HACCP là phân tích và kiểm soát mối nguy trong chế biến thực phẩm. Trong khi đó mục đích của ISO 22000 thì rộng hơn, nhằm quản lý hệ thống quản lý an toàn thực phẩm toàn diện trong chuỗi cung ứng.
• Yêu cầu: HACCP yêu cầu tổ chức phải tuân theo các điều kiện pháp lý, quy định liên quan đến an toàn vệ sinh thực phẩm. Tiêu chuẩn này cung cấp khuôn khổ để xác định và kiểm soát các mối nguy tiềm ẩn tại các điểm cụ thể trong quy trình nhằm mục đích giảm thiểu hoặc loại bỏ các mối nguy tiềm ẩn. Mặt khác, tiêu chuẩn ISO 22000 yêu cầu các tổ chức phân tích và kiểm soát mối nguy (theo HACCP), cùng với các yêu cầu về cải tiến liên tục và quản lý tài liệu. Tiêu chuẩn này không yêu cầu các điều kiện tiên quyết (PRP) chi tiết mà chỉ yêu cầu tổ chức phải xây dựng và thực hiện các chương trình PRP cơ bản phù hợp với loại hình và quy mô của doanh nghiệp.

Chính vì vậy, doanh nghiệp khi làm ISO 22000 thì không cần phải làm HACCP. Tuy nhiên, dù không bắt buộc nhưng doanh nghiệp vẫn có thể thực hiện cả hai chứng nhận ISO 22000 và HACCP để nâng cao uy tín. Việc áp dụng cả hai tiêu chuẩn trên không chỉ giúp nâng cao uy tín mà còn giúp doanh nghiệp đảm bảo phân tích và kiểm soát các mối nguy an toàn thực phẩm một cách chi tiết, cũng như xây dựng một hệ thống quản lý bền vững và toàn diện.

Tích hợp hệ thống HACCP và ISO 22000

Hiện nay, người tiêu dùng ngày càng nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của chất lượng thực phẩm. Chính vì vậy, họ thường có những yêu cầu cao hơn về vệ sinh an toàn của sản phẩm. Chính vì vậy việc kết hợp cả hai tiêu chuẩn ISO 22000 và HACCP cũng là một minh chứng quan trọng nhằm tăng cường sự tin tưởng của khách hàng vào sản phẩm của doanh nghiệp.

HACCP là tiêu chuẩn an toàn thực phẩm phổ biến, được nhiều quốc gia áp dụng nên nhiều doanh nghiệp thực phẩm đã xây dựng hệ thống HACCP riêng và hoàn tất các yêu cầu cần thiết. Do đó, một số doanh nghiệp cho rằng triển khai thêm ISO 22000 là thừa thãi hoặc nghĩ rằng ISO 22000 đã bao hàm các nguyên tắc HACCP nên việc thực hiện song song là không cần thiết. Tuy nhiên, bên cạnh việc cải thiện an toàn thực phẩm thông quan phân tích và kiểm soát mối nguy tiềm ẩn theo HACCP, ISO 22000 còn mang lại các lợi ích tài chính quan trọng, giúp giảm sai sót, tăng năng suất và giảm chi phí hoạt động cho doanh nghiệp. Vì vậy, việc tích hợp cả hai tiêu chuẩn này sẽ giúp doanh nghiệp đạt được nhiều lợi ích như: 

• Tối ưu hóa hệ thống quản lý an toàn thực phẩm: Việc tích hợp hai hệ thống giúp tạo ra một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm thống nhất, hiệu quả, giảm thiểu sự trùng lắp và các khoảng trống trong quá trình kiểm soát. 
• Tăng cường khả năng kiểm soát rủi ro: Kết hợp ISO 22000 và HACCP không chỉ giúp doanh nghiệp phát hiện sớm các mối nguy tiềm ẩn và đưa ra các biện pháp khắc phục kịp thời, giảm thiểu thiệt hại mà còn cung cấp một khung khổ toàn diện để quản lý các yếu tố ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm, bao gồm cả các yếu tố bên ngoài.
• Nâng cao uy tín và niềm tin của khách hàng: Việc đạt được cả hai chứng nhận ISO 22000 và HACCP giúp nâng cao uy tín doanh nghiệp cũng như niềm tin của khách hàng. Đồng thời mở ra những cơ hội xuất khẩu sang thị trường khó tính.

Hướng dẫn tích hợp tiêu chuẩn ISO 22000 và HACCP

Nếu doanh nghiệp đã xây dựng thành công hệ thống ISO 22000 thì việc triển khai thêm HACCP sẽ trở nên dễ dàng. Bởi ISO 22000 đã bao hàm các nguyên tắc của HACCP. Tuy nhiên, để đáp ứng tiêu chuẩn HACCP một cách đầy đủ, doanh nghiệp cần thực hiện một số bước bổ sung nhằm đảm bảo tính tuân thủ và hiệu quả. 

Đầu tiên, cần rà soát lại kế hoạch HACCP hiện có, đảm bảo rằng các nguyên tắc HACCP được áp dụng đầy đủ và rõ ràng. Kế hoạch này nên được tách riêng để đảm bảo tính độc lập, giúp quá trình đánh giá theo tiêu chuẩn HACCP diễn ra thuận lợi hơn. Doanh nghiệp cũng cần kiểm tra tính phù hợp của các tài liệu và hồ sơ, như phân tích mối nguy cho từng công đoạn, xác định và kiểm soát các điểm kiểm soát tới hạn (CCP) với giới hạn cụ thể, đồng thời tài liệu hóa quy trình giám sát, hành động khắc phục, xác nhận và lưu trữ hồ sơ.

Để triển khai hiệu quả, cần đào tạo bổ sung về HACCP cho nhân viên ở mọi cấp độ, đặc biệt là đội ngũ trực tiếp xây dựng và vận hành hệ thống. Việc này giúp họ hiểu rõ nguyên tắc và vai trò của HACCP trong việc đảm bảo an toàn thực phẩm. Doanh nghiệp cũng cần thực hiện các đánh giá nội bộ chuyên biệt nhằm xác nhận rằng các CCP được xác định và kiểm soát chính xác, đồng thời các quy trình giám sát, hành động khắc phục và xác nhận hoạt động hiệu quả. 

Ngoài ra, mặc dù ISO 22000 đã tích hợp HACCP, doanh nghiệp vẫn cần điều chỉnh hệ thống quản lý để hỗ trợ triển khai HACCP độc lập, như phân bổ nguồn lực phù hợp và xây dựng các báo cáo, tài liệu riêng biệt để đáp ứng yêu cầu kiểm tra từ bên ngoài. Cuối cùng, doanh nghiệp cần lập kế hoạch làm việc với một tổ chức chứng nhận để thực hiện đánh giá và cấp chứng nhận HACCP, đảm bảo hệ thống được triển khai đầy đủ và hiệu quả.

Ngược lại, nếu doanh nghiệp đã xây dựng thành công HACCP, việc áp dụng thêm ISO 22000 sẽ đơn giản hơn, nhất là khi đã có sẵn các chương trình hỗ trợ như GMP. Các công ty chỉ cần bổ sung các quy trình quản lý để đáp ứng các yêu cầu khác của ISO 22000, hoàn thiện hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Trước khi bắt đầu, bước đầu tiên và quan trọng nhất là làm quen và hiểu các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 22000. Tại thời điểm này, hầu hết các công ty chọn có một chuyên gia  tư vấn để giúp họ đáp ứng các yêu cầu của ISO 22000. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc sử dụng các nguồn lực nội bộ hoặc bên ngoài. 

Trên đây là những thông tin liên quan đến Làm ISO 22000 có cần HACCP không? Hy vọng rằng bài viết này của KNA CERT đã giúp quý độc giả tìm được câu trả lời cho câu hỏi trên cũng như tích hợp hệ thống ISO 22000 và HACCP thành công. Nếu doanh nghiệp đang có thắc mắc về hai tiêu chuẩn trên, hãy liên hệ ngay với KNA CERT để được giải đáp.

• Địa chỉ: Tầng 11, Tòa nhà Ladeco, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội.  
• Điện thoại: 0968.038.122
• Email: salesmanager@knacert.com