Các bước áp dụng ISO 22000 dễ dàng cho doanh nghiệp

ISO 22000 tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm dành cho tất cả các tổ chức chế biến hoặc sản xuất thực phẩm. Việc áp dụng tiêu chuẩn này không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định pháp luật mà còn nâng cao uy tín, chất lượng sản phẩm và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường. Vậy làm thế nào để áp dụng ISO 22000 hiệu quả? Hãy cùng KNA CERT tìm hiểu các bước áp dụng ISO 22000 trong bài viết dưới đây.

ISO 22000 là gì?

ISO 22000 là tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS - Food Safety Management System) được ban hành bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO (International Organization for Standardization), lần đầu tiên vào năm 2005. ISO 22000:2018 là phiên bản mới nhất của tiêu chuẩn ISO 22000, được ban hành vào 19/06/2018. Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 được thiết kế nhằm đảm bảo rằng thực phẩm được sản xuất, chế biến và phân phối đáp ứng các yêu cầu an toàn cho người tiêu dùng. 

Tiêu chuẩn này tích hợp các nguyên tắc của HACCP (Phân tích mối nguy và kiểm soát điểm tới hạn) cùng với các yêu cầu của hệ thống quản lý ISO, tạo thành một khung quản lý toàn diện cho chuỗi cung ứng thực phẩm. Việc áp dụng tiêu chuẩn này không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng các quy định pháp luật mà còn xây dựng lòng tin với khách hàng. Đồng thời giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín thương hiệu và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Đây là công cụ quan trọng để đảm bảo chất lượng thực phẩm, từ khâu nguyên liệu đầu vào đến sản phẩm cuối cùng.

Hướng dẫn các bước áp dụng ISO 22000

Bước 1: Tìm hiểu tiêu chuẩn ISO 22000:2018 và phạm vi áp dụng

Bước đầu tiên trong quá trình triển khai, áp dụng ISO 22000:2018 là tìm hiểu và nghiên cứu kỹ về tiêu chuẩn, cũng như xác định rõ phạm vi áp dụng cho doanh nghiệp. Lãnh đạo cần phải thấu hiểu sâu sắc tầm quan trọng của tiêu chuẩn này đối với sự phát triển và sự bền vững của tổ chức. Việc hiểu rõ các yêu cầu của tiêu chuẩn sẽ giúp doanh nghiệp định hướng đúng các hoạt động, xác định mục tiêu rõ ràng và đưa ra các điều kiện áp dụng phù hợp với tình hình thực tế. 

Doanh nghiệp có thể tự tổ chức các khóa đào tạo nhận thức cơ bản về ISO 22000:2018, hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tư vấn bên ngoài có kinh nghiệm trong việc áp dụng tiêu chuẩn này. Việc đào tạo và nâng cao nhận thức của đội ngũ nhân sự ngay từ đầu sẽ giúp doanh nghiệp có một nền tảng vững chắc để bắt đầu áp dụng hệ thống ISO 22000:2018 một cách hiệu quả. Điều này rất quan trọng, bởi nếu không nhận thức đúng đắn, việc áp dụng sẽ gặp nhiều khó khăn và không đạt được kết quả mong muốn.

Bước 2: Thành lập nhóm an toàn thực phẩm

Nhóm quản lý an toàn thực phẩm sẽ có trách nhiệm trong việc áp dụng, triển khai và duy trì hệ thống quản lý an toàn thực phẩm trong doanh nghiệp. Nhóm này nên bao gồm những người có đủ chuyên môn và khả năng để thực hiện công việc, chẳng hạn như Trưởng nhóm và đại diện các bộ phận có liên quan trong công ty. 

Các thành viên của nhóm này cần phải có kiến thức chuyên sâu về các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 22000:2018. Đồng thời, họ phải có kinh nghiệm và kỹ năng trong việc xây dựng hệ thống quản lý và xử lý các tình huống liên quan đến an toàn thực phẩm. Việc thành lập một nhóm quản lý an toàn thực phẩm không chỉ giúp phân bổ trách nhiệm rõ ràng mà còn tạo ra một bộ phận chuyên trách để giám sát và đảm bảo các hoạt động an toàn thực phẩm diễn ra một cách liên tục và hiệu quả.

Bước 3: Đánh giá thực trạng cơ sở sản xuất của doanh nghiệp

Sau khi đã thành lập nhóm quản lý an toàn thực phẩm, doanh nghiệp cần tiến hành đánh giá thực trạng cơ sở sản xuất thực phẩm hiện tại so với các yêu cầu của ISO 22000:2018. Việc đánh giá thực trạng là rất cần thiết, vì nó giúp doanh nghiệp nhận diện được những điểm mạnh và điểm yếu trong hệ thống quản lý hiện tại, từ đó đưa ra những điều chỉnh và cải tiến cần thiết. Doanh nghiệp cần rà soát các quy trình sản xuất, kiểm tra các yêu cầu và mức độ đáp ứng của các bộ phận, đồng thời xây dựng một kế hoạch chi tiết để cải thiện những vấn đề còn thiếu sót. Đánh giá này cũng là cơ sở để xác định nguồn lực cần bổ sung hoặc thay đổi, nhằm giúp doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 22000:2018 trong suốt quá trình áp dụng.

Bước 4: Đào tạo nhân sự

Đào tạo nhân sự là một trong những yếu tố quan trọng quyết định thành công của việc áp dụng ISO 22000:2018. Doanh nghiệp cần tổ chức các khóa huấn luyện đào tạo với các chương trình phù hợp với từng cấp quản lý và nhân viên. Nội dung đào tạo nên bao gồm các chủ đề quan trọng như: tiêu chuẩn ISO 22000:2018, hệ thống HACCP (Phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn), GMP (Thực hành sản xuất tốt), GAP (Thực hành nông nghiệp tốt), GHP (Thực hành vệ sinh tốt), và các hệ thống khác như GVP, GPP, GTP, ISO/TS 22004. Việc đào tạo này giúp nâng cao năng lực đội ngũ nhân sự, giúp họ hiểu rõ về các yêu cầu của hệ thống và thực hiện đúng quy trình. Các chương trình đào tạo này có thể được thực hiện dưới hình thức tích hợp giữa các hệ thống quản lý an toàn thực phẩm khác nhau, giúp nhân viên có cái nhìn tổng thể và cách tiếp cận đa chiều trong công tác quản lý an toàn thực phẩm.

Bước 5: Thiết lập hệ thống tài liệu theo ISO 22000:2018

Doanh nghiệp cần xây dựng và hoàn thiện hệ thống tài liệu để đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 22000:2018 và yêu cầu điều hành trong cơ sở sản xuất thực phẩm. Các tài liệu cần thiết bao gồm:

• Chính sách an toàn thực phẩm,
• Các mục tiêu về an toàn thực phẩm,
• Các quy trình và thủ tục theo yêu cầu của tiêu chuẩn,
• Các hồ sơ cần thiết để lưu trữ và báo cáo,
• Các tài liệu hướng dẫn giúp tổ chức triển khai và duy trì hệ thống quản lý an toàn thực phẩm,
• …

Việc thiết lập hệ thống tài liệu đầy đủ không chỉ giúp đảm bảo hoạt động sản xuất diễn ra đúng quy trình, mà còn tạo ra một cơ sở dữ liệu để doanh nghiệp dễ dàng theo dõi và kiểm tra trong quá trình sản xuất.

Bước 6: Triển khai hệ thống quản lý an toàn thực phẩm

Khi hệ thống tài liệu đã được xây dựng và hoàn thiện, doanh nghiệp cần triển khai hệ thống quản lý an toàn thực phẩm một cách chính thức. Điều này bao gồm việc phổ biến các tài liệu, quy trình và hướng dẫn cho toàn bộ nhân viên trong tổ chức. Đặc biệt, cần xác định rõ ràng trách nhiệm và quyền hạn của từng bộ phận, phòng ban trong việc thực hiện các quy trình an toàn thực phẩm. Mỗi nhân viên cần được hướng dẫn và hỗ trợ để đảm bảo họ thực hiện đúng theo các quy trình đã được phê duyệt. Ngoài ra, doanh nghiệp cần tổ chức các buổi đánh giá định kỳ để kiểm tra và đảm bảo hệ thống luôn được duy trì và cải tiến liên tục.

Bước 7: Kiểm tra và chuẩn bị đánh giá chứng nhận

Trước khi tiến hành đánh giá chứng nhận chính thức, doanh nghiệp cần thực hiện đánh giá nội bộ để kiểm tra tính đầy đủ và hiệu quả của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Các kết quả từ đánh giá nội bộ sẽ giúp xác định mức độ phù hợp của hệ thống với các yêu cầu của ISO 22000:2018, đồng thời tìm ra các khía cạnh cần cải thiện. 

Sau khi hoàn tất các hoạt động đánh giá và khắc phục các vấn đề còn tồn tại, doanh nghiệp cần lựa chọn một tổ chức chứng nhận uy tín để tiến hành đánh giá chính thức. Một cuộc đánh giá trước chứng nhận sẽ giúp xác định mức độ hoàn thiện và sự sẵn sàng của hệ thống, từ đó đảm bảo rằng doanh nghiệp sẽ đạt được chứng nhận ISO 22000 khi đánh giá chính thức diễn ra.

Bước 8: Đánh giá chứng nhận

Đánh giá chứng nhận là bước quan trọng cuối cùng trong quá trình triển khai ISO 22000:2018. Tổ chức chứng nhận độc lập sẽ tiến hành đánh giá và xác nhận tính phù hợp của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của doanh nghiệp với các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 22000:2018. 

Sau khi vượt qua quá trình đánh giá này, doanh nghiệp sẽ nhận được giấy chứng nhận ISO 22000, khẳng định rằng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của họ đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của tiêu chuẩn quốc tế. Việc đạt được chứng nhận này sẽ mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp, giúp nâng cao uy tín và khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Bước 9: Duy trì và cải tiến hệ thống 

Sau khi đạt được chứng nhận ISO 22000:2018, doanh nghiệp cần tiếp tục duy trì và cải tiến hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của mình. Quá trình duy trì bao gồm việc thực hiện các cuộc đánh giá định kỳ, cải tiến hệ thống để đảm bảo luôn đáp ứng yêu cầu của tiêu chuẩn và ngày càng thỏa mãn hơn các nhu cầu của khách hàng và các bên liên quan. Việc duy trì và cải tiến hệ thống không chỉ giúp doanh nghiệp giữ vững chứng nhận ISO 22000 mà còn tạo nền tảng vững chắc để phát triển bền vững trong tương lai.

Đối tượng áp dụng ISO 22000

Tiêu chuẩn ISO 22000 được thiết kế để áp dụng rộng rãi trong ngành thực phẩm, phù hợp với mọi tổ chức và doanh nghiệp tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào chuỗi cung ứng thực phẩm. Những đối tượng này có thể bao gồm:

• Những nông trại, ngư trường hoặc trang trại sữa.
• Những đơn vị chuyên chế biến các thực phẩm như thịt, cá và thức ăn chăn nuôi.
• Những nhà sản xuất ngũ cốc, bánh mì, đồ uống, thực phẩm đóng hộp hoặc đông lạnh.
• Những đơn vị cung cấp dịch vụ về thực phẩm, điển hình như nhà hàng, cửa hàng đồ ăn nhanh, khách sạn, bệnh viện và những cửa hàng bán thực phẩm lưu động.
• Những đơn vị cung cấp dịch vụ lưu trữ và phân phối, vận chuyển thực phẩm.
• Những cơ sở cung cấp thiết bị chế biến thực phẩm, chất phụ gia, nguyên vật liệu trong chế biến thực phẩm.
• Những cơ sở cung cấp dịch vụ dọn dẹp, vệ sinh và đóng gói thực phẩm.
• …

Lợi ích khi áp dụng ISO 22000

• Nâng cao ý thức an toàn thực phẩm và đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng
• Chủ động ứng phó với các rào cản thương mại quốc tế
• Cải thiện, phòng ngừa tai nạn và các tình huống khẩn cấp trong vấn đề an toàn thực phẩm
• Giảm thiểu chi phí thông qua việc tích hợp chứng nhận ISO 22000:2018
• Đảm bảo khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp trong và ngoài nước ngành công nghiệp thực phẩm.
• Tuân thủ luật có liên quan đến thực phẩm
• Nâng cao trách nhiệm của các nhân viên
• ..

Hy vọng sau khi đọc bài viết trên quý độc giả đã hiểu được các bước áp dụng ISO 22000. Nếu doanh nghiệp có bất cứ thắc mắc gì về nội dung trên, hãy liên hệ ngay với KNA CERT để được giải đáp.

• Trụ sở chính: Tầng 11, Tòa nhà Ladeco Building, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội
• Chi nhánh: Tầng 7, Tòa nhà Thủy Lợi 4, 205A Nguyễn Xí, Phường 26, Quận Bình Thạnh, TPHCM
• Facebook: https://www.facebook.com/KNACertification
• Hotline: 0968.038.122
• Email: salesmanager@knacert.com