Điều khoản 5 của ISO 22000:2018 - Phân tích sự lãnh đạo trong FSMS

Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 là tiêu chuẩn phổ biến để thiết lập hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS). Điều khoản 5 của ISO 22000:2018 là một trong những yêu cầu quan trọng nhất của tiêu chuẩn ISO 22000:2018. Hãy đọc bài viết dưới đây của KNA CERT để biết thêm thông tin chi tiết về các yêu cầu của điều khoản này. 

Điều khoản 5 của ISO 22000:2018 là gì?

Điều khoản 5 sự lãnh đạo trong 22000:2018 thiết lập các yêu cầu lãnh đạo trong hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS - Food Safety Management System). Điều khoản này tập trung vai trò quan trọng của lãnh đạo trong việc xây dựng và duy trì một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm hiệu quả. Nó nhấn mạnh sự cần thiết của sự cam kết, sự tham gia tích cực và tầm nhìn rõ ràng từ phía ban lãnh đạo cấp cao của tổ chức.

Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 quy định Điều khoản 5 cụ thể như sau:

“5.1  Sự lãnh đạo và cam kết

Lãnh đạo cao nhất phải chứng tỏ vai trò lãnh đạo và cam kết đối với HTQL ATTP bằng cách:

•  đảm bảo chính sách an toàn thực phẩm và các mục tiêu của HTQL ATTP được thiết lập và phù hợp với định hướng chiến lược của tổ chức;

•  đảm bảo việc tích hợp các yêu cầu HTQL ATTP vào các quá trình hoạt động chủ chốt của tổ chức;

•  đảm bảo sẵn có các nguồn lực cần thiết cho HTQL ATTP;

•  truyền đạt về tầm quan trọng của việc quản lý an toàn thực phẩm có hiệu lực và sự phù hợp với các yêu cầu HTQL ATTP, các yêu cầu luật định, chế định hiện hành và các yêu cầu đã thỏa thuận với khách hàng liên quan đến an toàn thực phẩm;

•  đảm bảo rằng HTQL ATTP được đánh giá và duy trì để đạt được kết quả đã định (xem 4.1);

•  định hướng và hỗ trợ nhân sự để góp phần vào hiệu lực của HTQL ATTP;

•  thúc đẩy cải tiến liên tục,

•  hỗ trợ các vị trí quản lý có liên quan khác để chứng tỏ vai trò lãnh đạo đã được thể hiện trong phạm vi trách nhiệm của họ.

CHÚ THÍCH: Từ “hoạt động chủ chốt" được nhắc đến trong tiêu chuẩn này có thể được diễn giải theo nghĩa rộng gồm các hoạt động cốt lõi trong mục đích tồn tại của tổ chức.

5.2  Chính sách

5.2.1  Thiết lập chính sách an toàn thực phẩm

Lãnh đạo cao nhất phải thiết lập, áp dụng và duy trì chính sách an toàn thực phẩm:

•  thích hợp với mục đích và bối cảnh của tổ chức;

•  đưa ra khuôn khổ để thiết lập và xem xét đánh giá các mục tiêu của HTQL ATTP;

•  bao gồm cam kết đáp ứng các yêu cầu về an toàn thực phẩm hiện hành, bao gồm yêu cầu luật định, chế định và yêu cầu đã thỏa thuận với khách hàng liên quan đến an toàn thực phẩm;

•  giải quyết trao đổi thông tin nội bộ và trao đổi thông tin với bên ngoài;

•  bao gồm cam kết cải tiến liên tục HTQL ATTP;

•  giải quyết nhu cầu đảm bảo năng lực liên quan đến an toàn thực phẩm.

5.2.2  Truyền đạt chính sách an toàn thực phẩm

Chính sách an toàn thực phẩm phải:

•  sẵn có và được duy trì bằng thông tin dạng văn bản;

•  được truyền đạt, thấu hiểu và được áp dụng ở mọi cấp trong tổ chức;

•  sẵn có cho các bên quan tâm có liên quan, khi thích hợp.

5.3  Vai trò, trách nhiệm và quyền hạn trong tổ chức

5.3.1  Lãnh đạo cao nhất phải đảm bảo rằng trách nhiệm và quyền hạn đối với các vai trò liên quan được xác định, truyền đạt và thấu hiểu trong tổ chức.

Lãnh đạo cao nhất phải xác định trách nhiệm và quyền hạn để:

•  đảm bảo HTQL ATTP phù hợp với các yêu cầu của tiêu chuẩn này;

•  báo cáo kết quả thực hiện HTQL ATTP đến lãnh đạo cao nhất;

•  chỉ định nhóm an toàn thực phẩm và trưởng nhóm an toàn thực phẩm;

•  cử người có trách nhiệm và quyền hạn xác định để đề xướng và lập thành văn bản.

5.3.2  Trưởng nhóm an toàn thực phẩm phải có trách nhiệm:

•  đảm bảo HTQL ATTP được thiết lập, áp dụng, duy trì và cập nhật;

•  quản lý nhóm và tổ chức hoạt động của nhóm an toàn thực phẩm;

•  đảm bảo việc đào tạo và năng lực cho nhóm an toàn thực phẩm (xem 7.2);

•  báo cáo với lãnh đạo cao nhất về hiệu lực và tính phù hợp của HTQL ATTP.

5.3.3  Tất cả mọi người đều phải có trách nhiệm báo cáo các vấn đề liên quan đến HTQL ATTP cho người được chỉ định.”

Phân tích các yêu cầu của Điều khoản 5 ISO 22000:2018

1. Điều khoản 5.1 ISO 22000:2018 -  Sự lãnh đạo và cam kết

Điều khoản 5.1 ISO 22000:2018 đề cập đến vai trò quan trọng của lãnh đạo cao nhất trong việc thiết lập và duy trì hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Theo tiêu chuẩn này, lãnh đạo phải thể hiện sự cam kết mạnh mẽ đối với an toàn thực phẩm và đảm bảo rằng hệ thống quản lý hoạt động hiệu quả.

Cụ thể, các yêu cầu trong điều khoản 5.1 bao gồm:

• Cam kết với hệ thống quản lý an toàn thực phẩm: Lãnh đạo cao nhất phải thể hiện cam kết rõ ràng đối với an toàn thực phẩm và sự phát triển của hệ thống FSMS. Điều này bao gồm việc xây dựng, duy trì và cải tiến hệ thống nhằm đảm bảo các yêu cầu về an toàn thực phẩm được đáp ứng.
• Thiết lập chính sách và mục tiêu: Lãnh đạo phải đảm bảo rằng chính sách an toàn thực phẩm và các mục tiêu của hệ thống được thiết lập rõ ràng, phù hợp với định hướng chiến lược của tổ chức.
• Tích hợp yêu cầu của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm vào quy trình hoạt động: Lãnh đạo cần đảm bảo rằng các yêu cầu của tiêu chuẩn được tích hợp vào các quy trình và hoạt động chủ chốt của tổ chức.
• Cung cấp nguồn lực cần thiết: Lãnh đạo phải đảm bảo có đủ nguồn lực, bao gồm nhân lực, tài chính và các nguồn lực khác để thực hiện hệ thống một cách hiệu quả.
• Truyền đạt sự quan trọng của ISO 22000:2018: Lãnh đạo cần truyền đạt về tầm quan trọng của việc quản lý an toàn thực phẩm trong toàn tổ chức và đảm bảo nhân viên hiểu rõ các yêu cầu của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm.
• Đánh giá và duy trì FSMS: Lãnh đạo cần đảm bảo rằng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm được đánh giá và duy trì để đảm bảo đạt được các kết quả dự định và cải tiến liên tục.
• Định hướng và hỗ trợ nhân sự: Lãnh đạo phải đảm bảo nhân viên trong tổ chức được đào tạo và định hướng để thực hiện hiệu quả hệ thống quản lý an toàn thực phẩm.
• Khuyến khích cải tiến liên tục: Lãnh đạo cần thúc đẩy sự cải tiến liên tục trong các quy trình và hoạt động liên quan đến an toàn thực phẩm.

Tóm lại, điều khoản này nhấn mạnh rằng sự lãnh đạo và cam kết mạnh mẽ từ lãnh đạo cao nhất là yếu tố quan trọng giúp tổ chức duy trì và cải tiến hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, đảm bảo an toàn cho thực phẩm trong suốt chuỗi cung ứng.

2. Điều khoản 5.2 ISO 22000:2018 -  Chính sách

Điều khoản 5.2 của ISO 22000:2018 yêu cầu lãnh đạo cao nhất trong tổ chức thiết lập, áp dụng và duy trì chính sách an toàn thực phẩm một cách toàn diện. Chính sách này phải phù hợp với mục đích và bối cảnh của tổ chức. Đồng thời, lãnh đạo cần cung cấp khuôn khổ để thiết lập và đánh giá các mục tiêu của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Chính sách cũng phải bao gồm cam kết đáp ứng các yêu cầu an toàn thực phẩm hiện hành, bao gồm các yêu cầu pháp lý và các yêu cầu đã thỏa thuận với khách hàng, Bên cạnh đó, chính sách phải thể hiện cam kết cải tiến liên tục hệ thống quản lý an toàn thực phẩm và đảm bảo năng lực của tổ chức trong việc duy trì các yêu cầu về an toàn thực phẩm.

Ngoài ra, chính sách an toàn thực phẩm cần phải được duy trì bằng thông tin dạng văn bản và phải được truyền đạt rõ ràng, thấu hiểu và áp dụng ở tất cả các cấp trong tổ chức. Chính sách cũng phải có sẵn cho các bên quan tâm khi cần thiết, nhằm đảm bảo mọi đối tượng liên quan đều nhận thức được và thực hiện đúng các yêu cầu về an toàn thực phẩm.

3. Điều khoản 5.3 của ISO 22000:2018 - Vai trò, trách nhiệm và quyền hạn trong tổ chức

Điều khoản này yêu cầu lãnh đạo cao nhất trong tổ chức phải đảm bảo rằng trách nhiệm và quyền hạn liên quan đến hệ thống quản lý an toàn thực phẩm được xác định rõ ràng và được mọi thành viên trong tổ chức hiểu và thực hiện. Điều này bao gồm việc đảm bảo rằng hệ thống quản lý của tổ chức đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 22000:201. Lãnh đạo cao nhất cũng phải nhận báo cáo về kết quả thực hiện hệ thống từ các cá nhân hoặc nhóm chịu trách nhiệm, để giám sát và đánh giá hiệu quả của hệ thống. Ngoài ra, lãnh đạo cần chỉ định một nhóm an toàn thực phẩm và một trưởng nhóm an toàn thực phẩm để đảm bảo các hoạt động liên quan đến hệ thống quản lý an toàn thực phẩm được thực hiện đúng quy trình. Cuối cùng, lãnh đạo phải cử những người có trách nhiệm và quyền hạn để phát triển các văn bản, quy trình, và hướng dẫn về an toàn thực phẩm, giúp triển khai hệ thống một cách rõ ràng và nhất quán.

Trưởng nhóm an toàn thực phẩm đóng vai trò then chốt trong việc quản lý và duy trì hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Trưởng nhóm phải đảm bảo rằng hệ thống được thiết lập, áp dụng, duy trì và cập nhật thường xuyên để phù hợp với các yêu cầu mới và duy trì hiệu quả hoạt động của hệ thống. Trưởng nhóm còn có trách nhiệm tổ chức và điều phối các hoạt động của nhóm an toàn thực phẩm, bao gồm việc phân công nhiệm vụ và đảm bảo công việc được thực hiện đúng kế hoạch. Bên cạnh đó, trưởng nhóm phải đảm bảo rằng các thành viên trong nhóm được đào tạo đầy đủ và có đủ năng lực để thực hiện các nhiệm vụ của mình, đáp ứng các yêu cầu an toàn thực phẩm, theo yêu cầu tại điều khoản 7.2. Trưởng nhóm cũng cần báo cáo với lãnh đạo cao nhất về hiệu quả và tính phù hợp của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, giúp lãnh đạo có cái nhìn toàn diện về tình hình và các vấn đề cần giải quyết.

Ngoài ra, điều khoản này cũng yêu cầu mỗi thành viên trong tổ chức đều có trách nhiệm báo cáo các vấn đề liên quan đến hệ thống cho ban quản lý. Điều này không chỉ giúp phát hiện kịp thời các sự cố, vi phạm liên quan đến an toàn thực phẩm mà còn đảm bảo rằng hệ thống an toàn thực phẩm được duy trì và cải tiến một cách hiệu quả. Việc các thành viên chủ động báo cáo sẽ góp phần vào việc nâng cao chất lượng và hiệu quả của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm trong tổ chức.

Tóm lại, Điều khoản 5.3 yêu cầu các vai trò, trách nhiệm và quyền hạn liên quan đến hệ thống quản lý an toàn thực phẩm phải được xác định rõ ràng và truyền đạt đầy đủ từ lãnh đạo cao nhất đến các trưởng nhóm và tất cả các thành viên trong tổ chức. Điều này giúp đảm bảo rằng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm hoạt động hiệu quả.

Tầm quan trọng của Điều khoản 5 - Sự lãnh đạo trong ISO 22000

• Đặt nền tảng vững chắc để xây dựng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm: Lãnh đạo là người đặt ra định hướng và cam kết đầu tiên cho hệ thống. Khi lãnh đạo thể hiện sự quan tâm và đầu tư vào an toàn thực phẩm, toàn bộ tổ chức sẽ có động lực để thực hiện theo.
• Tạo động lực cho toàn bộ tổ chức: Sự cam kết của lãnh đạo truyền cảm hứng và động lực cho tất cả nhân viên. Khi nhân viên thấy được tầm quan trọng của an toàn thực phẩm đối với tổ chức, họ sẽ tự nguyện tham gia và đóng góp vào việc đảm bảo chất lượng sản phẩm.
• Đảm bảo tính thống nhất: Lãnh đạo có trách nhiệm đảm bảo rằng tất cả các hoạt động liên quan đến an toàn thực phẩm được thực hiện một cách nhất quán và tuân thủ các yêu cầu của tiêu chuẩn. Điều này giúp tránh những sai sót và đảm bảo chất lượng sản phẩm ổn định.
• Đảm bảo sự phù hợp pháp lý: Lãnh đạo cần đảm bảo rằng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của tổ chức tuân thủ đầy đủ các yêu cầu pháp luật và quy định hiện hành về an toàn thực phẩm. Điều này giúp tránh những rủi ro pháp lý và bảo vệ uy tín của tổ chức.

Trên đây là nội dung về Điều khoản 5 Sự lãnh đạo trong ISO 22000. Hy vọng Quý Doanh nghiệp đã hiểu hơn về các yêu cầu Điều khoản 5 của ISO 22000 và xác định được rõ vai trò cũng như nhiệm vụ của ban lãnh đạo khi xây dựng Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Nếu doanh nghiệp có bất cứ thắc mắc gì về chứng nhận ISO 22000, hãy liên hệ ngay với KNA CERT để được giải đáp.

• Trụ sở chính: Tầng 11, Tòa nhà Ladeco Building, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội
• Chi nhánh: Tầng 7, Tòa nhà Thủy Lợi 4, 205A Nguyễn Xí, Phường 26, Quận Bình Thạnh, TPHCM
• Facebook: https://www.facebook.com/KNACertification
• Hotline: 0968.038.122
• Email: salesmanager@knacert.com